پرتال امام خمینی(س): یادداشت ۴۵۹؛ در روز ۱۲ مرداد ۱۳۵۸ انتخابات اولین دوره مجلس خبرگان قانون اساسی با حضور گسترده مردم برگزار شد. این نخستین انتخابات از زمان پیروزی انقلاب به شمار می‌آمد و نمایندگان مجلس خبرگان مامور بودند تا پیش‌نویس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران را مورد بررسی نهایی قرار دهند. با وقوع انقلاب و به دنبال برگزاری رفراندوم تعیین نظام سیاسی ایران که به تصویب «جمهوری اسلامی» توسط اکثریت مردم انجامید، تعیین قانون اساسی نظام تازه به داغ‌ترین بحث در محافل مختلف سیاسی و اجتماعی تبدیل شد. اینچنین بود که پیش‌نویس قانون اساسی جمهوری اسلامی که از چندماه پیش از انقلاب به دستور امام خمینی تهیه شده و متن آن توسط شورای انقلاب و هیات دولت موقت مورد بحث و بررسی قرار گرفته بود، برای جلب آراء و نظرات مردم و متفکران در ۱۲ فصل و ۱۵۱ ماده، روز ۲۴ خرداد ۱۳۵۸ در روزنامههای کثیرالانتشار منتشر شد.
پس از آن جمعی از اعضای شورای انقلاب نظیر آقایان طالقانی، بهشتی، هاشمی رفسنجانی، مهدوی کنی، باهنر، خامنه‌ای، سحابی و کتیرایی اصرار داشتند که این پیش‌نویس مستقیما به همه‌پرسی گذاشته شود. در مقابل جمع دیگری از اعضای شورای انقلاب نظیر مهندس بازرگان، ابوالحسن بنی صدر، هاشم صباغیان، ابراهیم یزدی و احمد صدر حاج سیدجوادی با استناد به وعده‌های انقلابیون مبنی بر تشکیل مجلس موسسان، اصرار داشتند که تدوین قانون اساسی ابتدا در مجلسی مرکب از نمایندگان ملت مورد بررسی قرار گیرد و آنگاه جهت تصویب نهایی مورد همه‌پرسی قرار گیرد.
سرانجام با پیشنهاد آیت‌الله طالقانی راه میانه‌ای پیدا شد که به جای مجلس موسسان که حدود ۳۰۰ نماینده داشت، مجلسی از خبرگان ملت تشکیل و پس از بررسی نهایی پیش نویس قانون اساسی، آن را به همه‌پرسی بگذارد. بدین ترتیب لایحه قانون انتخابات جهت تشکیل مجلس خبرگان قانون اساسی به تصویب هیات دولت و شورای انقلاب رسید و در نهایت بر اساس مصوبه دولت موقت، روز جمعه دوازدهم مرداد ۱۳۵۸ به عنوان تاریخ برگزاری انتخابات خبرگان قانون اساسی، اعلام و این انتخابات با شرکت گسترده مردم برای انتخاب ۷۵ نفر نماینده برگزار شد. (تاریخ ایرانی)
تأکید و پافشاری بر شکل‌گیری نهادهای حکومتی متکی بر آرای مردمی در روزهای اول پیروزی انقلاب اسلامی از ویژگی‌های منحصر به فردی است که در قاموس مدیریتی حضرت امام خمینی(س) قابل تعریف است. به دنبال برگزاری رفراندوم نظام جمهوری اسلامی ایران چون مجلس خبرگان قانون اساسی از اهمیت و اولویتی بالا برخوردار بود، آن حضرت در تاریخ ۹ مرداد ۱۳۵۸ در آستانه انتخابات این مجلس پیامی خطاب به ملت ایران صادر و بر اهمیت حضور مردم در صحنه، ویژگی خبرگان، هوشیاری و مراقبت در برابر توطئه و وظایف رسانه‌ها در رابطه با انتخابات تأکید کردند و همچنین در روز ۱۲ مرداد ماه ۱۳۵۸ طی پیامی ملت را به شرکت در انتخابات و مقابله با توطئه‌ها فراخواندند: (روزنگار زندگی و تاریخ سیاسی اجتماعی امام خمینی، ص ۱۷۹ و ۱۸۰)
«دشمنان اسلام و نهضت، در خارج و داخل، تبلیغات زهرآگین خود را شروع کردند، و چنین وانمود می کنند که مردم در این انتخابات بی تفاوتند و به سردی و سستی گراییده اند. می خواهند شما را متهم کنند که از جمهوری اسلامی رو برگردانیده اید. از شما ملت مبارز انتظار دارم که با شرکت همگانی خود یاوه سرایان را رسوا کنید. و نیز اطلاع دادند که در اطراف دانشگاه- که محل اقامه نماز جمعه است- گروهی برای اخلال در شرکت در انتخابات بپاخاسته اند. دولت موظف است از آنان جلوگیری کند، و مردم موظفند به تبلیغات آنان اعتنا نکنند.
ملت عزیز مسلمان! از اسلام و کشور اسلامی پاسداری کنید، و به سوی صندوق آرا هجوم آورید.» (صحیفه امام، ج۹، ص: ۲۵۹)
روزنامه جمهوری اسلامی فردای روز انتخابات در گزارشی با عنوان «اولین انتخابات آزاد برگزار شد»، نوشت: «دیروز ایران یکپارچه شور انقلابی بود، صف‌های تشکیل شده در مقابل حوزه‌های اخذ رای یادآور خاطره رفراندوم عظیمی بود که طی آن ملت مسلمان ایران یکصدا به جمهوری اسلامی رای دادند. خبرنگاران ما از سراسر کشور گزارش می‌دهند از ساعت ۶ صبح دیروز مردم مسلمان گروه گروه به پای صندوق‌های رای رفتند و آراء مخفی خود را به کاندیداهای خبرگان درون صندوق ریختند. خبرنگاران ما از ستاد مرکزی انتخابات که در وزارت کشور مستقر شده بود گزارش می‌دهند که در این مرکز جنب و جوش عظیمی به چشم می‌خورد و تراکم عظیم مکالمات تلفنی که برای رفع اشکالات و دریافت پاسخ با ستاد مرکزی تماس میگرفتند، فوق‌العاده بود. بدین ترتیب ستاد مرکزی در ارتباط مستقیم با استانداری‌ها و فرمانداری‌های کشور بود. در ستاد مرکزی آقای نوربخش، مدیرکل انتخابات وزارت کشور و آقای احمدی مسئول ستاد مرکزی انتخابات و اعضای هیئت مرکزی نظارت بر انتخابات مستقر بودند. مهندس صباغیان وزیر کشور هم اوایل صبح از ستاد مرکزی بازدید و مدتی با مسئولین امر مذاکره کرد.»
سرانجام این مجلس خبرگان قانون اساسی در روز ۲۸ مرداد ۱۳۵۸ با پیام امام خمینی افتتاح شد. ۷۵ نفر عضو این مجلس پس از سه ماه تلاش و فعالیت بی‌وقفه، کار تدوین قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران را در ۲۴ آبان ۱۳۵۸ در دوازده فصل و ۱۷۵ اصل و یک مقدمه و مؤخره به پایان رساندند و حاصل کارشان در تاریخ ۱۲ آذرماه ۱۳۵۸ به عنوان اولین قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در یک همه‌پرسی عمومی از سوی اکثریت مردم به تایید رسید. (تاریخ ایرانی)