کیفیت نماز میّت
نماز میّت پنج تکبیر است که بعد از تکبیر اول، شهادتین می گوید و بعد از تکبیر دوم، صلوات بر محمّد صلی الله علیه و آله وسلم و آل او می فرستد و بعد از تکبیر سوم، برای مؤمنین و مؤمنات دعا می کند و بعد از تکبیر چهارم، برای میّت دعا می کند، سپس با گفتن تکبیر پنجم نماز را تمام
[[page 92]]می کند. و جایز نیست کمتر از پنج تکبیر گفته شود، مگر به جهت تقیّه. و در نماز میّت اذان و اقامه و حمد و سوره و رکوع و سجود و تشهد و سلام نیست. و در چهار دعای بعد از چهار تکبیر خواندن مسمّای آن ها کفایت می کند، بنا بر این بعد از تکبیر اول، کافی است که بگوید: «اشهد ان لا اله الاّ الله واشهد أنّ محمّداً رسول الله » و بعد از تکبیر دوم بگوید: «اللهم صل علی محمّد وآل محمّد» وبعد از تکبیر سوم بگوید: «اللهم اغفر للمؤمنین والمؤمنات» و بعد از تکبیر چهارم بگوید: «اللهم اغفر لهذا المیت» و بعد تکبیر پنجم را بگوید و نماز را تمام کند. ولی بهتر آن است که بعد از تکبیر اول بگوید: «اشهد ان لا اله الاّ الله وحده لا شریک له الهاً واحداً احداً صمداً فرداً حیّاً قیّوماً دائماً ابداً لم یتخذ صاحبة ولا ولداً واشهد انّ محمّداً عبده ورسوله ارسله بالهدی ودین الحقّ لیظهره علی الدین کلّه ولو کره المشرکون». و بعد از تکبیر دوم بگوید: «اللهم صلّ علی محمّد وآل محمّد وبارک علی محمّد وآل محمّد وارحم محمّداً وآل محمّد افضل ما صلّیت وبارکت وترحّمت علی ابراهیم وآل ابراهیم انّک حمید مجید وصلّ علی جمیع الأنبیاء والمرسلین». و بعد از تکبیر سوم بگوید: «اللهم اغفر للمؤمنین والمؤمنات والمسلمین والمسلمات الاحیاء منهم والاموات تابع اللهم بیننا وبینهم بالخیرات انّک علی کلّ شی ء قدیر». و بعد از تکبیر چهارم بگوید: «اللهم انّ هذا المسجّی قدّامنا عبدک وابن عبدک وابن امتک نزل بک وانت خیر منزول به، اللهم انّک قبضت روحه الیک وقد احتاج الی رحمتک وانت غنیّ عن عذابه، اللهم انّا لا نعلم منه الاّ خیراً وانت اعلم به منّا، اللهم ان کان محسناً فزد فی احسانه وان کان مسیئاً فتجاوز عن سیئاته واغفرلنا وله، اللهم احشره مع من یتولاّه ویحبّه وابعده ممّن یتبرّأ منه ویبغضه، اللهم الحقه بنبیک وعرّف بینه وبینه وارحمنا اذا توفّیتنا یا اله العالمین، اللهم اکتبه عندک فی اعلی علیین واخلف علی عقبه فی الغابرین واجعله من رفقاء محمّد وآله الطاهرین وارحمه وایّانا برحمتک یا ارحم الراحمین، اللهم عفوک عفوک عفوک». و چنانچه میّت زن باشد به جای عبارت: «هذا المسجی» تا آخر آن بگوید: «هذه المسجاة قدّامنا امتک وابنة عبدک وابنة امتک» وضمیرهایی را که به میّت بر می گردد ضمیر مؤنث بیاورد. و اگر میّت کودک باشد پس از تکبیر چهارم برای پدر و مادر او دعا کند، به این صورت که بگوید: «اللهم اجعله لأبویه ولنا سلفاً وفرطاً واجراً».
مسأله 1 ـ در نماز میّت بر مرد و زن، می توان ضمیر را به اعتبار این که او میّت یا شخص است، مذکر و به اعتبار این که او جنازه است، ضمیر مؤنث آورد، بنا بر این نماز بر میتی که معلوم نیست مرد است یا زن آسان می شود و نیازی به تکرار دعا و یا
[[page 93]]ضمیرها نیست.
مسأله 2 ـ اگر در تکبیرات بین اقل و اکثر شک کند، بنابر احتیاط (واجب) باید هم دعای اقل و هم اکثر را به قصد رجاء بخواند، پس اگر شک کند که دو تکبیر گفته یا سه تکبیر بنا را بر اقل می گذارد (که دو تکبیر گفته است) و صلوات بر محمّد و آل او صلی الله علیه و آله وسلم (دعای بعد از تکبیر دوم) می فرستد، و دعا برای مؤمنین و مؤمنات (دعای بعد از تکبیر سوم) می کند و تکبیر (سوم) می گوید و هم برای مؤمنین و مؤمنات (دعای بعد از تکبیر سوم) و هم برای میّت (دعای بعد از تکبیر چهارم) دعا می نماید و تکبیر (چهارم) می گوید و به قصد رجاء برای میّت دعا می کند و تکبیر (پنجم) می گوید (و نماز را تمام می کند).
[[page 94]]