پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران به مناسبت روز جهانی کودک با سیامک سرمدی، سردبیر هفته‌نامه «دوست کودک»، که به همراه افشین علا این مسئولیت را برعهده دارد در مورد فعالیت‌های این نشریه و تلاش های صورت گرفته برای شناساندن چهره و زندگی امام خمینی برای کودکان و نوجوانان به گفت و گو پرداخته است، که پرتال امام خمینی متن کامل این گفت و گو را به مخاطبین محترم تقدیم می کند:
شما به عنوان سردبیر هفته نامه دوست کودک، تاریخچه مختصری از آغاز به کار این نشریه شرح دهید و بفرمائید هدف گذاری شما در این مجموعه چیست و این مجله قرار است با چه خروجی و چه تفاوتی با دوست خردسال به دست بچه ها برسد؟
دوست کودک نشریه‌ای است که در سال 1380 به همت موسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام و با پیگیری‌های جناب آقای مهدی ارگانی پا گرفت. این نشریه در قطع نشریه رقعی آماده می‌شود که بر اساس بررسی کارشناسی که انجام شده، این قطع در کیف بچه‌ها بهتر جا می‌گیرد و بیشتر مورد علاقه آنهاست. دوست کودکان با هدف آشنایی نسل سوم پس از انقلاب با آثار و اندیشه‌های حضرت امام و در قالب داستان، شعر، داستان مصور و سرگرمی شکل گرفت. گروه و مخاطب هدف آن گروه سنی ب و ج اند: یعنی از دوم دبستان تا دوم و نهایتا سوم راهنمایی. اما دوست خردسال برای گروه سنی الف درنظر گرفته شده است که باید با راهنمایی و کمک والدین یا مربیان از آن استفاده کنند. استفاده از تصویر و گرافیک جذاب از همان اول در هدف گذاری ما لحاظ و جذابیت‌های بصری کار از اهدافی بود که تا امروز هم همواره مدنظر ما بوده است.
برای این هدف گذاری و به ویژه آشنا کردن کودکان با اندیشه‌های حضرت امام(س)، شما چه کارویژه ای تعریف کرده‌اید؟
ما، هم سراغ خاطرات امام و نحوه برخوردشان با کودکانی که اطراف ایشان بوده‌اند رفته‌ایم و هم سراغ داستان‌های مصور که البته با این محوریت کمتر انجام شده است. درمورد بازنویسی کودکانه این خاطرات و کارهای تصویری آن نیز به سراغ نویسندگان و طراحان نام آشنا و خبره ای رفته‌ایم تا بتوانیم در انتقال این مفاهیم موفق باشیم.
بازخورد شما از خروجی مجموعه و دستیابی به این هدف چه بوده است؟
شاید بهتر باشد این سوال را از مسئولین توزیع مجموعه بپرسید اما خود ما نیز در برخوردهای مستقیم و یا نامه هایی که اوایل کار به دست ما می‌رسید، به این نتیجه رسیدیم که این تلفیق کار گرافیکی و مطالب مجله مورد استقبال بچه‌ها قرار گرفته است.
در شماره‌های اخیر نکته جالبی دیدم. اینکه اطلاعات ماشین‌های لوکس و قدیمی را با عکس‌های آن پایین همه صفحات گذاشته‌اید و یا اطلاعات مسابقات فوتبال را در چند صفحه درج کرده‌اید که بخش ثابت و جذاب همه شماره‌ها هم هست. اما فضای مجله با این کار فضای پسرانه‌ای شده بود و شاید مخاطب دختر خود را به آن اندازه جذب نکند. به نظر شما این اتفاق نیافتاده است؟
در واقع یکی از نقدهای اساسی که می‌شود به مجموعه مطبوعات کودک و نوجوان گرفت همین است که فضای مجله و نشریه پسرانه است و متاسفانه این حالت زیاد حس می‌شود و مختص به مجله دوست هم نیست.
علت این است که نویسنده‌ها و گرافیست‌ها بیشتر مرد هستند؟
اصلا فضای مطبوعات کودکان فضای مردانه‌ای است. این آسیبی هست که کلا به مطبوعات ما وارد است و باید از آن دور شد. البته ما سعی کرده‌ایم در صفحات خاصی هم مطالبی برای دختر‌ها بگذاریم. برای مثال بخش «د مثل دوست» که آثار و اشعار خود بچه هاست سعی کرده‌ایم این نقص را جبران کنیم، ولی درمجموع من به شما حق می‌دهم، تا حد زیادی این فضای نامتعادل حس می‌شود.
جدای از فضای تحریریه آیا سعی کرده‌اید که بچه‌ها در تحریریه و فضای مجله به نحوی آمد و شد داشته باشند تا فضای مطالب کودکانه شود و مورد علاقه کودکان قرارگیرد؟
ما تا سال‌های اول مسابقاتی برای بچه‌ها برگزار می‌کردیم و موسسه هم جوایز آن را تقبل می‌کرد و مخاطب ما ارتباط مستقیم و سازنده ای با ما داشت. اما بعد از حذف مسابقه ما تنها از طریق آثار با بچه‌ها مرتبط بودیم. این آثار یا از طریق کانون پرورش فکری کودکان و یا از طریق نامه‌ها و دلنوشته ها مستقیم به دست ما می‌رسید. اگر امکان این بود تا به فضای مسابقات بازگردیم - مسابقاتی که درمورد خود زندگی و اندیشه حضرت امام هم بود- طبیعتا می‌توانیم این ارتباط سازنده و اثربخش را به دست آوریم.
این مسابقات مربوط به چه سالهایی است؟
تقریبا از ابتدا تا سال‌های 84 و 85 برگزار می‌شد که پس از آن به دلیل مشکلاتی که در بودجه به وجود آمد حذف شد و ما ارتباطی که قبل از آن با مخاطب داشتیم را از دست دادیم. البته با قشر کوچک تر و گزیده تری هم سعی کردیم پس از آن ارتباط برقرار کنیم. هفته نامه های دوست در ابتدا زیرمجموعه معاونت هنری موسسه بود، اما بعد از مدتی به معاونت فرهنگی منتقل شد و در حال حاضر موسسه چاپ و نشر عروج متولی این نشریه است.
نوع مسابقات به چه شکل بود؟
معمولا عکس هایی از حضرت امام چاپ می‌کردیم و از بچه‌ها می‌خواستیم درمورد آن نوشته یا نقاشی ارسال کنند و همچنین درمورد دلنوشته‌ها و نقاشی هایی که به مناسبت ولادت یا وفات حضرت امام برای ما می‌فرستادند قرعه کشی می‌کردیم و جایزه‌هایی به آنها می‌دادیم. به یاد دارم که سال‌های 82 و 83 استقبال بسیار زیادی از آن شد. البته مسابقات دیگری هم در آن زمان بود که آن هم جایزه داشت. نفس جایزه بچه‌ها را شرکت درمسابقه مشتاق و علاقه‌مند می‌کرد.
در حال حاضر مجله دوست و خردسال با کانون ها و مراکز کودک و نوجوان ارتباط کاری دارد؟
نه. فقط برخی از واحدهای کانون پرورش فکری با موسسه در ارتباط است و آثار بچه ها را برای ما ارسال می‌کند، اما به طور ثابت همکاری به خصوصی با مراکز نداریم.
برنامه های پیش روی مجموعه چیست؟
الان با توجه به اوضاع و چالش‌های کاغذ، نشریه از نقطه نظر مالی دچار مشکل جدی است. به هرحال طبق صحبت هایی که با موسسه چاپ و نشر عروج شده قرار است با استفاده از آگهی‌های فرهنگی مرتبط با محتوای نشریه مقداری از این هزینه‌ها جبران شود تا برای سال های آینده برنامه‌های جدیدی را طرح و اجرا کنیم. درحال حاضر مجموعه با مشکل اقتصادی و قیمت کاغذ درگیر است. این مشکل برای هر دو هفته نامه دوست کودک و خردسال وجود دارد. حتی هفته نامه دوست خردسال با تعطیلی موقت و آغاز مجدد با کاهش تیراژ به کار خود ادامه می‌دهد. درحقیقت اگر حمایت مالی بیشتری از هفته نامه دوست شود شاهد استقبال بیشتری نیز خواهیم بود. پیش از این دوست نوجوان هم منتشر می‌شد که به دلیل بحث بودجه، نشر آن متوقف شد و امروز با اینکه مجوز آن هنوز باطل نشده، چاپ آن درحال تعلیق است.
شما الان فعالیت اینترنتی ندارید؟
تاکنون فعالیتی نبوده است اما آنگونه که من اطلاع پیدا کرده ام قرار است نسخه الکترونیکی هفته نامه های دوست از طریق پرتال امام خمینی نیز منتشر شود تا بچه هایی که دسترسی به نشریه ندارند از آن استفاده کنند.