درسی از امام خمینی/ به مناسبت بیست و هشتم ماه صفر

در دار الخلوتِ انسْ محمدی، به رسول گرامی اسلام چه چیزی امر شد؟

صلوات و سلام خداوند بر رسول خدا پیامبر عظیم الشأن که یک تنه قیام فرمود در مقابل بت ‏پرستان و مستکبرین، و پرچم توحید را به نفع مستضعفین به اهتزاز درآورد، و از قِلت عُدّه و عدد نهراسید، و با عِده قلیل بدون سازوبرگ جنگی کافی و با نیروی ایمان و قوتِ تصمیم بر سرکشان و ستمکاران تاخت، و ندای توحید را در کمتر از نیم قرن بر بزرگترین معموره جهان به گوش جهانیان رساند.

کد : 73086 | تاریخ : 10/09/1395

پرتال امام خمینی ـ اصغر میرشکاری: حضرت امام خمینی(س) درتاریخ سوم آبان 1358 در مطلع اولین پیام خود به مسلمین و حجاج بعد از پیروزی انقلاب اسلامی با تأکید بر اسوه بودن وجود مقدس پیامبر اکرم (ص) چنین آورده اند:

« لکُمْ فی رَسُولِ اللَّهِ اسوَةٌ حَسَنَةٌ [سوره احزاب، آیه 21:« برای شما رسول خدا مقتدای پسندیده‏ای است»] /صلوات و سلام خداوند بر رسول خدا پیامبر عظیم الشأن که یک تنه قیام فرمود در مقابل بت ‏پرستان و مستکبرین، و پرچم توحید را به نفع مستضعفین به اهتزاز درآورد، و از قِلت عُدّه و عدد نهراسید، و با عِده قلیل بدون سازوبرگ جنگی کافی و با نیروی ایمان و قوتِ تصمیم بر سرکشان و ستمکاران تاخت، و ندای توحید را در کمتر از نیم قرن بر بزرگترین معموره  جهان به گوش جهانیان رساند.» ( صحیفه امام، ج‏10، ص: 338)  

این سخن که به طریقی بیانگر راه و رسم بعدی از ابعاد مسأله نبوت آن بزرگوار است، حقیقتا می تواند سر مشق مناسبی برای پویندگان این راه و رهروان این طریق باشد که یکی از اهداف بلند آن پرورش انسان مهذب و الهی است تا جامعه ایده آل شکل بگیرد و راه و رسم بندگی به درستی سامان یابد. اما در امر انسان سازی و تعلیم و تربیت الگو و اسوه امری پذیرفتنی و همه کس فهم و منطبق بر ذوق و سلیقه و نیاز فطری آدمی است و در این راه چه در سلوک فردی و چه در مشی و مرام اجتماعی یقینا کسی را که شایستگی کامل برای این امر داشته باشد، به جز رسول گرامی اسلام نمی توان سراغ کرد. او که در بندگی به عالیترین مراتب که  از اعلی مراتب کمال و ارفع مقامات انسانیّت است، راه یافته و به مقام  مسند نشینی سدرة المنتهی بار یافته و به وادی قاب قوسین او ادنی قدم نهاده و ابیتُ عِنْدَ رَبّی یُطْعِمُنی وَ یَسْقینی  فرماید و دیگر اولیای کمّل به تبعیت از او در وادی بندگی مطلق پای نهاده اند. و چنین است که عارف واصل خمینی بزرگ فرماید:

 « باید دانست که عبودیّت مطلقه از اعلی مراتب کمال و ارفع مقامات انسانیّت است که جز اکمل خلق اللَّه محمّد صلّی اللَّه علیه و آله بالاصالة و دیگر اولیای کمّل بالتّبعیّة کسی دیگر را از آن نصیبی نیست، و دیگران را پای عبودیّت لنگ است و عبادت و عبودیّت آنها معلّل است. و جز با قدم عبودیّت نتوان به معراج حقیقی مطلق رسید؛ و لهذا در آیه شریفه فرماید: سُبحانَ الّذی اسْری‏ بِعَبْدِهِ. قدم عبودیّت و جذبه ربوبیّت سیر داد آن ذات مقدّس را به معراج قرب و وصول. و در «تشهّد» نماز که رجوع از فنای مطلق است، که در سجده حاصل شده، باز توجّه به عبودیّت قبل از توجّه به رسالت است. و ممکن است اشاره به آن باشد که مقام رسالت نیز در نتیجه جوهره عبودیّت است.‏» (آداب الصلاة، ص:10)

و یا اینکه در باره جایگاه آن بزرگ، چنین می خوانیم که :

« سرحلقه اهل معرفت و خلاصه اصحاب محبّت و حقیقت ابیتُ عِنْدَ رَبّی یُطْعِمُنی وَ یَسْقینی  فرماید. خدایا، این چه بیتوته است که در دار الخلوتِ انسْ محمّد (ص) را با تو بوده؟ و این چه طعام و شراب است که با دست خود این موجود شریف را چشاندی و از همه عوالم وارهاندی؟ آن سرور را رسد که فرماید: لی مَعَ اللَّه وَقْتٌ لا یَسَعُهُ مَلَکٌ مُقَرَّبٌ وَ لا نَبیٌّ مُرْسَل. آیا این وقت از اوقات عالم دنیا و آخرت است؟ یا وقت خلوتگاه «قاب قوسین» و طرح الکونین است؟ چهل روز موسی کلیم صوم موسوی گرفت و به میقات حق نایل شد و خدا فرمود: تَمَّ میقاتُ رَبِّهِ اربَعینَ لَیْلَةً. با این وصف به میقات محمّدی نرسد و با وقت احمدی تناسب پیدا نکند. به موسی علیه السلام در میعادگاه فَاخْلَعْ نَعْلَیْک خطاب رسید، و آن را به «محبت اهل» تفسیر کردند، و به رسول ختمی امر به حبّ علی شد. در قلب از این سرّ جذوه ‏ای است که دم از او نزنم؛ تو خود حدیث مفصّل بخوان از این مجمل». ( آداب الصلاة ، ص:110)

حضرت رسول با این همه شأن و اعتبار در درگاه الهی، در زمینه هدایت و تربیت انسانها با ابزار و روش رحمت و رأفت و مدارا و مودت که بزرگترین ابزار این راه است به سراغ آدمیان می رود و چنان دلسوزانه به این امر مبادرت می ورزد که " خدای تعالی‏ او را تسلیت دهد، و دل لطیف او را نگهداری کند که مبادا از شدت همّ و حزن به حال این جاهلان بدبخت، دل آن بزرگوار پاره شود، و قالب تهی کند". و این البته از آن رو است که:  

« با هیچ چیز مثل بسط رحمت و رأفت و طرح دوستی و مودّت نمی‏ توان دل مردم را به دست آورد، و آنها را از سرکشی و طغیان بازداشت. و لهذا، انبیاء عظام مظاهر رحمت حق- جلّ و علا- هستند، چنانچه خدای تعالی‏ معرفی رسول اکرم- صلّی اللَّه علیه و آله و سلّم- را فرموده در آخر سوره توبه- که خود سوره غضب است- به این نحو:  لَقَدْ جاءَکُمْ رَسُولٌ مِنْ أَنْفُسِکُمْ عَزِیزٌعَلَیْهِ ما عَنِتُّمْ حَرِیصٌ عَلَیْکُمْ بِالْمُؤْمِنِینَ رَؤُفٌ رَحِیمٌ. ودر شدت شفقت و رأفت آن بزرگوار بر همه عائله بشری بس است آیه شریفه اول سوره شعراء که فرماید: لَعَلَّکَ باخِعٌ نَفْسَکَ أَلَّا یَکُونُوا مُؤْمِنِینَ. و در اوائل سوره کهف که فرماید:  فَلَعَلَّکَ باخِعٌ نَفْسَکَ عَلی‏ آثارِهِمْ إِنْ لَمْ یُؤْمِنُوا بِهذَا الْحَدِیثِ أَسَفاً.                    سبحان اللّه! تأسف به حال کفّار و جاحدین حق و علاقه‏ مندی به سعادت بندگان خدا کار را چقدر به رسول خدا- صلّی اللَّه علیه و آله- تنگ نموده که خدای تعالی‏ او را تسلیت دهد، و دل لطیف او را نگهداری کند که مبادا از شدت همّ و حزن به حال این جاهلان بدبخت، دل آن بزرگوار پاره شود، و قالب تهی کند.»(شرح حدیث جنود عقل و جهل، ص:234و 235)

و به زعم خمینی کبیر لازمه این امر بزرگ، داشتن خلق عظیم است که:

«خدای تعالی‏ پیغمبر بزرگ خود را ستایش می‏ فرماید که "تو بر خُلق بزرگ هستی" ، البته برای چنین مقصد بزرگ، خُلق بزرگ لازم است که قوّه مقاومت با تمام ناملایمات را داشته باشد، و با هیچ چیز از میدان ارشاد خلق، در نرود. بزرگتر زحمت و سخت‏ترین رنج و تعب هادیان راه حق، معاشرت با جاهلان و دعوت بی‏ خردان بوده و هست. و از این جهت، اینها باید متصف به‏ بزرگترین اخلاق حسنه باشند و باید قوّه رفق و مدارا و حسن عشرت، در آنها به طوری باشد که با تمام جهالتِ جاهلان و بی‏ خردان، مقاومت کنند. زودرنجی و کدورت و أمراض عصبی ، به کلّی با این شغل شریف منافی است. شدّت و عنف و عجله، مخالفِ وظیفه هادیان الی اللَّه است، چنانچه در روایات شریفه اشاره به این معنی بسیار است.»  ( شرح حدیث جنود عقل و جهل، ص :316 و 317)

و این یک امر مسلم است که برای مدعیان دعوت به اسلام و خدمت برای اسلام و ادعا کنندگان پیروی از پیامبر بزرگ اسلام نه در قول صرف که در قول و عمل این خلق خوش و عظیم عمده ترین ابزار و محکمترین دستاویز است که با منیت ها و خود را حق مطلق پنداشتن و از موضع خود بزرگ بینی با دیگران برخورد کردن سازگاری ندارد، چه این یک دروغ بزرگ است و خلاف راه و روش و وجه متواضعانه رفتار رسول گرامی اسلام و رهروان راستین آن حضرت می باشد. همانگونه که " زودرنجی و کدورت و أمراض عصبی[هم] ، به کلّی با این شغل شریف منافی است و شدّت و عنف و عجله، مخالفِ وظیفه هادیان الی اللَّه است" و به بیراهه رفتن. کلام را با سفارش درس آموز دیگری از امام خمینی ادامه می دهیم که:  

«این از مهمات امور است که من در هر قشری که آمده ‏اند اینجا، این سفارش را کرده‏ ام و می ‏دانم که خود شماها متوجه هستید، لکن باز تذکر لازم است. ... همان طوری که شیوه ائمه ما و اولیای خدا و انبیای خدا بوده است که خودشان را خدمتگزار مردم می ‏دیدند و با حسن معاشرت و با رفتار انسانی، با رفتار الهی رفتار می‏ کردند و کارهایی را که باید انجام بدهند، با همین حسن رفتار انجام می‏ دهند و شما هم بندگان همان خدا و امت همان پیغمبر و شیعه همان امیر المؤمنین هستید و شیوه‏ های شما باید به همان طور باشد.» (صحیفه امام، ج‏17، ص:78و 79)

اکنون و در انتهای مطلب ضمن عرض تسلیت سالروز ارتحال نبی مکرم اسلام (ص) و سال زورشهادت فرزندان  و جانشینان بر حقش حضرت امام حسن مجتبی(ع) و حضرت امام رضا (ع)، به جا است که خود را و اخلاق اجتماعی خود را در معرض مقایسه با رفتار این حضرات در برخوردهای با دیگران قرار دهیم و فلز وجود خود را با این معیار ها عیار سنجی کنیم تا خدای ناکرده به بیراهه نرویم. والسلام.  

انتهای پیام /*