انسان بین دو بى نهایت
انسان یک موجود عجیبى است. در جمیع طبقات موجودات و مخلوقات بارى تعالى، هیچ موجودى مثل انسان نیست. اعجوبه اى است که از او یک موجود الهى ملکوتى ساخته مى شود و یک موجود جهنمى شیطانى هم ساخته مى شود. موجودات دیگر اینطور نیستند. اینطور نیست که این فاصله باشد بین فرد کامل و مابین فرد جهنمى ناقص. این از مختصات انسان است که حق تعالى او را با جمیع اوصاف و صفات مقدس خودش ایجاد کرده است و همه چیز در او هست. از این موجود، پیغمبر اکرم و سایر پیغمبرها محقق شده است و «ابوجهل» و سایر «ابوجهل» ها هم هست. و واسطه ما بین این دو تا هم «الى ما لا یُعلم» هست. و کارهایى که از این انسان صادر مى شود، حُسن و قبح و صلاح و فسادش، بستگى دارد به آن جهات روحى انسان. 165
***
[[page 249]]