کاپیتولاسیون

‏‏بعد از شکست رژیم در انجمنهای ایالتی و ولا یتی، ماجرای قیام 15‏‎ ‎‏خرداد و یکسال بعد قضایای کاپیتولاسیون پیش آمد. قانونی که حتی‏‎ ‎‏توی جنگل هم نیست که اگر یک امریکایی جرمی مرتکب شود، دستگاه‏‎ ‎‏قضایی آن کشور حق نداشته باشد از او بازخواست کند و باید در کشور‏‎ ‎‏خودش بازخواست شود. این قدر این مصوبه خفت بار بود که حتی‏‎ ‎‏بسیاری از وکلای سنای آن زمان هم مخالفت کردند، اما با ارعاب و‏‎ ‎‏تهدید قبول کردند و این حکایت آن ضرب المثل است که می گویند‏‎ ‎‏آنقدر شور بود که خان هم فهمید.‏

‏‏حضرت امام در پاسخ به این قانون خفت بار سخنرانی آتشینی ایراد‏‎ ‎‏نمودند. یکی از دوستان‏‎[1]‎‏ که شاهد ماجرا بود نقل می کرد رژیم، تانکها،‏‎ ‎‏مسلسلها، نفربرها و کماندوهای زیادی دور حرم حضرت معصومه(س)‏‎ ‎‏چیده بود تا ایجاد رعب و وحشت کند. وقتی حضرت امام را دیدم که از‏‎ ‎‏در منزلشان آمدند بیرون، چهار - پنج نفر با ایشان همراه بودند. رنگ‏‎ ‎‏مبارکشان زرد شده بود. اما لابلای تانکها و مسلسلها حرکت می کردند،‏‎ ‎‏انگار نه انگار که نیروهای مسلحی در آنجا مستقرند، به منبر رفتند و‏‎ ‎
‏‎[[page 40]]‎‏خیلی محکم به رژیم هشدار دادند‏‎[2]‎‏. در قیام 15 خرداد رژیم علاج و‏‎ ‎‏چاره را در دستگیری و برخورد با علما دید. امام را از قم، حاج آقا‏‎ ‎‏محلاتی‏‏ را از شیراز،‏‏ حاج آقا حسن قمی‏‎[3]‎‏  را از مشهد‏‏ دستگیر کردند‏‎.‎

‏‏بین علما ولوله افتاد که رژیم درصدد است مرجعیت را از حضرت‏‎ ‎‏امام بردارد. سریعاً دست به کار شدند تا به رژیم اثبات کنند که امام یکی‏‎ ‎‏از مراجع عالم تشیع است.‏

[[page 41]]