از خصوصیات بارز حضرت امام در تدریس، این بود که هنگام طرح هر مسأله، خودشان مطلب و شقوق متصوره در آن را پی ریزی می فرمودند و نحوه ورود و خروجشان طوری بود که محصل را به سمت اجتهاد دقیق سوق می دادند. هر دلیلی را با کمال دقت تبیین و به نقد و تحلیل و نقض و ابرام می پرداختند. به قول بعضی فضلا طوری اطراف و جوانب هر مسأله و ادّله را بررسی می کردند که اگر در بارۀ مسأله مورد
[[page 162]]بحث تا آن هنگام حتی مقاله ای هم نوشته نشده باشد، چیزی فروگذار نشود. می دانیم که این مطلب برای اهل خبره بسیار ارزنده و در خور اهمیت است.
نظراتی را که انتخاب می کردند، به قدری قاطع و جدی بود که گاهی می فرمودند: اگر مرحوم (نام عالم مورد نظر) بود، باید قبول کند.
شاگردان را به دقت و امعان نظر و تفکر و تعمق در مسائل و پرهیز از اقتباس از دیگران توصیه اکید می فرمودند. گاهی می فرمودند: اگر چهل سال هم بگویی: قال شیخ کذا ... چیزی نمی شوی؛ تو خودت چه می گویی؟
و از این رو در نظر فضلا، حوزۀ درس ایشان ـ در قم ـ بهترین و عمیقترین حوزۀ درسی و شاگردان شرکت کننده در درس ایشان، محصلین واقعی حوزۀ مبارکه بودند.
[[page 163]]
[[page 164]]