نگاه هدفمند به علوم طبیعی

‏‏     ‏‏نظر امام دربارۀ همۀ علوم این است که آنها را دو بعدی می دانند: بعد‏‎ ‎‏الهی و بعد مادی خالص، این نظریه را در مورد علوم چنین مطرح‏‎ ‎‏نموده اند: ‏

‏‏     «باید همه ما کوشش کنیم. دانشگاه کوشش کند، دانشگاههای دینی‏‎ ‎‏کوشش کنند، دانشگاههای علمی شما کوشش کنند انسان درست کنند،‏‎ ‎‏همه دنبال این باشید، انسان. اگر انسانیت را استثنا بکنید، یک فردی‏‎ ‎‏درست بکنید دانشمند، یک طبیبی که بهتر از همۀ اطبای دنیاست اگر این‏‎ ‎‏وجهۀ انسانی نداشته باشد، همین طبیب مضر است. ... قضیه کسب نیست،‏‎ ‎‏قضیۀ علاج انسانی است، الهی است. یک طبیب می تواند معالجه اش الهی‏‎ ‎‏باشد، می شود معالجه اش طاغوتی و شیطانی باشد.».‏‎[1]‎‏ و یا «نقش دانشگاه‏‎ ‎‏در هر کشوری ساختن انسان است. ممکن است از دانشگاه انسانی خارج‏‎ ‎‏شود که یک کشور را نجات بدهد، ممکن است یک انسان درست بشود‏‎ ‎‏که کشور را به هلاکت برساند، این نقش مهم از دانشگاه می باشد.‏‎ ‎‏مقدرات هر کشوری به دست دانشگاه و آنهایی که از دانشگاه بیرون‏‎ ‎‏می آیند، هست. بنابراین دانشگاه بزرگترین مؤسسه مؤثر در کشور بوده و‏‎ ‎‏بزرگترین مسئولیتپها را هم دانشگاه دارد ... همین مطلب در روحانیت هم‏‎ ‎‏هست. روحانیت هم نقش دارد، در روحانیت هم ممکن است یک‏‎ ‎‏روحانی کشور را نجات بدهد و ممکن است یک روحانی یک کشور را‏‎ ‎‏به هلاکت برساند».‏‎[2]‎‏ ‏

‏‏    ‏‏در سخنرانی در جمع استادان دانشگاه:‏

‏‏     «فرق بین دانشگاههای غربی و دانشگاههای اسلامی باید در آن‏
‏‎[[page 52]]‎‏طرحی باشد که اسلام برای دانشگاهها طرح می کند. دانشگاههای غربی به‏‎ ‎‏هر مرتبه ای هم که برسند، طبیعت را ادراک می کنند، طبیعت را مهار‏‎ ‎‏نمی کنند برای معنویت. اسلام به علوم طبیعی نظر استقلالی ندارد، تمام‏‎ ‎‏علوم طبیعی به هر مرتبه ای که برسند، باز آن چیزی که اسلام می خواهد‏‎ ‎‏نیست. اسلام طبیعت را مهار می کند برای واقعیت و همه را رو به وحدت‏‎ ‎‏و توحید می برد. تمام علومی که شما اسم می برید و از دانشگاههای‏‎ ‎‏خارجی تعریف می کنید، و تعریف هم دارد، اینها یک ورقه از علم است‏‎ ‎‏آن هم یک ورقۀ نازکتر از همه اوراق ... تعلیمات اسلام تعلیمات طبیعی‏‎ ‎‏[‏‏تنها‏‏] ‏‏نیست، تعلیمات ریاضی ‏‏[‏‏تنها‏‏] ‏‏نیست، همه را دارد، لکن اینها مهار‏‎ ‎‏شده با توحید. برگرداندن همۀ طبیعت و همۀ ظل های ظلمانی به آن مقام‏‎ ‎‏نورانی که آخر، مقام الوهیت است. بنابراین باید این معنا که علوم (ما از‏‎ ‎‏آنها هم تمجید می کنیم ـ تعریف می کنیم، هم علوم طبیعی هم علوم‏‎ ‎‏مادی، لکن آن خاصیتی که اسلام از اینها می خواهد در غرب از آن‏‎ ‎‏خبری نیست) ... مهار شود به علوم الهی و برگشت به توحید بکند.‏‎[3]‎

‏‏ ‏

‏
‏‎[[page 53]]‎

‏‎ ‎

‏‎[[page 54]]‎