راجع به اصلاحات ارضی مصوب دکتر علی امینی ـ نخست وزیر ـ شاید سیاست خارجی برای جلوگیری از نفوذ کمونیست ها و مرام آنها در دهقانان موجب تقسیم املاک شده باشد و آقای دکتر علی امینی منتخب آمریکا بود و پهلوی هر چند با دکتر امینی خوب نبود مع هذا به نخست وزیری انتخاب شد و اصلاحات ارضی شروع شد و بعد خود محمد رضا شاه پهلوی هم در امر اصلاحات ارضی پیش روی کرد تا از دکتر امینی عقب نماند. رقابت اگر به نفع جامعه باشد (نفع مشروعه جامعه) نه نفع شخصی یا نوع صنف خوب است ولی مطامع شخصی غلبه دارد.
این نوع اصلاحات ارضی به نفع کشاورزی نیست و مالکین بزرگ و عمده با حفظ موازین اسلامی به نفع کشور بوده و هست. مالکین سرشناس و نیز معروف در دهات مشغول کشاورزی باغ سازی و دامداری و تأمین درآمد کشور بودند و بعد از اصلاحات ارضی از دهات به شهرها رفتند و جزو مصرف کنندگان شدند و زارعین قادر به اصلاحات و کشاورزی نبودند و عیوب این کار زیاد است. هر دو نفر یا سه نفر مالک ممکن است در عمران همکار شوند ولی بیست و سی نفر زارع همکار نمی شوند و خرابی به بار می آورند. این اصلاحات ارضی ضررهای غیر قابل جبران داشت و شاید پهلوی ندانسته و نفهمیده آلت دست ــ مقامات خارجی و ابر قدرت مافوق و والای خود شد و کشاورزی را متلاشی کرد. مالکیت به آن صورت سابق هر چه بگویند که بد بود و به کشاورزان ظلم و تعدی می شد اساسی ندارد و اصلاحات ارضی ندانسته و مغرضانه بوده است اکثریت قریب به اتفاق مالکین
[[page 224]]عمده و غیر عمده، نهایت همراهی را با تمام کشاورزان و برزگرها داشتند و صلاح خود مالکان و حفظ املاک و قنوات بستگی کامل به حمایت از رعایا داشت و دهات و زارعین تحت حمایت مالک و از تعرض زورگویان دولتی و غیر دولتی مصون بودند و با قرض دادن بذر و نقد و جنس به رعایا کمک می شد و گاو و گوسفند و مرغ زیاد در اختیار زارعین دهات می گذاشتند و سالیانه روغن و تخم مرغ و خروس از درآمد حیوانات به عنوان طراز از آنها می گرفتند و مالکان اکثراً در دهات و قصبات و بخشها حاضر و ناظر و مراقب تمام امور کشاورزی بودند و از دهات به شهرها و بخشها و مراکز استان گوسفند و مرغ و تخم مرغ و روغن و کره و پنیر و مرکبات دیگر حمل می شد و در اثر اصلاحات ارضی مالکان راهی شهر شدند و به جای صدور اجناس و ایجاد قنوات و مزارع و ملحقات به شهرها کوچ کردند باغها و ساختمانها خراب شدند و خودشان از تولید کننده به مصرف کننده تبدیل شدند.
[[page 225]]