چکیده
چکیده شامل: هدف پژوهش، روش تحقیق و یافته‌ها و نتایج تحقیق می‌باشد.
هدف پژوهش این بود که تحولات دینداری در جامعه ایران را از سال 1353 تا 1388 در آئینه تحقیقات انجام گرفته دنبال کند. با توجه به این که حکومت قبل از انقلاب اسلامی یک حکومت غیر دینی بوده، اما بعد از انقلاب حکومت جمهوری اسلامی، با انواع سیاست‌هایی که به کار برد، سعی در اسلامی کردن جامعه از بالا داشت، سؤال اصلی این تحقیق این است که آیا همزمان با اسلامی کردن جامعه از بالا و سیاست جامعه‌پذیری سیاسی که حکومت به کار برد، دینداری فردی نیز افزایش یافت یا اینکه وضع به گونه دیگری است. در قسمت مبانی نظری ما از دو دسته نظریه استفاده کردیم. دسته اول نظریه‌های سکولاریزاسیون که به بحثی ساختاری می‌پردازند و اکثر این نظریه‌ها بر این باورند که دین و دینداری در جهان مدرن به دلایل مختلف رو به افول می‌رود. در مقابل تئوری‌های جامعه‌پذیری سیاسی به نقش عاملیت بها داده و معتقدند که حکومت‌ها با توجه به منافع و ایدئولوژیشان می‌توانند افراد جامعه را به طرف آن ایدئولوژی سوق دهند. اما در این پژوهش ما نظریه‌های سکولاریزاسیون را پایه کار خود قرار داده و بر پایه آن به تدوین فرضیات پرداختیم. در قسمت چهارچوب نظری از بین نظریه‌های سکولاریزاسیون، نظریه اینگلهارت و از طرفی از بین دو نظریه تغییر اجتماعی و چرخه حیات، برای تحلیل تفاوت میزان دینداری در نسل‌های مختلف، نظریه تغییر اجتماعی را مورد استفاده قرار دادیم. روش این تحقیق، تحلیل ثانوی است و با استفاده از نتایج پیمایش‌هایی که در سطح ملی از سال 1353 تا 1388 انجام شده است به بررسی تحولات دینداری در جامعه ایران پرداختیم. اهم نتایج به این شرح است:
1) دینداری مردم ایران از سال 1353 تا 1388 در تعداد بیشتری از شاخص‌ها کاهش و در تعدادی نیز افزایش یافته است.
2) در سال اخیر (1388) دینداری گروه سنی 50 ساله به بالا (جوانان اول انقلاب) نسبت به گروه سنی جوان بیشتر است.
3) احتمالاً بین میزان توسعه اقتصادی ـ اجتماعی و میزان دینداری رابطه وجود ندارد.
4) احتمالاً بین میزان نابرابری اقتصادی و میزان دینداری رابطه وجود ندارد
[[page 1]]