چکیده
این پایان‌نامه با عنوان «عوامل انحطاط و عقب‌ماندگی مسلمین و راههای برون‌رفت از آن از دیدگاه امام خمینی» به بررسی عوامل شکل‌گیری اصلی‌ترین مشکل جهان اسلام یعنی بحران «انحطاط» از دیدگاه مصلح بزرگ جهان اسلام یعنی امام خمینی می‌پردازد. در فصل اول به بیان کلیاتی درباره معانی و مفاهیم انحطاط و بررسی دیدگاه نظریه‌پردازان این تئوری پرداخته شده است.
در فصل دوم نیز شخصیت و مبانی کلان اندیشه امام خمینی تبیین شده است.
در فصل سوم عوامل سیاسی انحطاط مسلمین در اندیشه امام خمینی مورد بررسی قرار گرفته است که عواملی از قبیل: خودباختگی، استبداد، قانون‌گریزی، سوءاستفاده از آزادی، حاکمان ناصالح، اختلاف و تفرقه، سکولاریسم، استعمار و جنگ به‌عنوان این عوامل شمرده شده‌اند.
در فصل چهارم نیز عواملی از قبیل: وابستگی فکری و فرهنگی، اشاعه فساد و فحشا، غربزدگی، ترک اخلاق و فضایل انسانی، دنیاگرایی و تعصبات قومی، تحجر و جمود فکری، خمودی و سستی به‌عنوان عمده‌ترین عوامل فرهنگی و اجتماعی انحطاط مسلمین به شمار می‌آیند. فصل پنجم نیز به بررسی عوامل علمی و معرفتی انحطاط مسلمین پرداخته است و عواملی نظیر: مهجوریت قرآن، انحراف از اسلام اصیل، وابستگی علمی، عالمان ناصالح، روشنفکری غربی و عدم اعتراض علمای دین مورد تأکید قرار گرفته است. در فصل ششم: راههای برون‌رفت از معضل انحطاط از دیدگاه امام خمینی مورد بررسی قرار گرفته است. در بیان عوامل سیاسی به عواملی نظیر: خودباوری و استقلال، حاکمیت قانون، آزادی، حاکمان صالح، تشکیل حکومت، ایجاد وحدت و یکدلی،ایجاد همبستگی بین دین و سیاست و استکبارستیزی و سازش‌ناپذیری اشاره شده است و در بیان عوامل فرهنگی و اجتماعی استقلال فکری و فرهنگی، بازگشت به هویت اسلامی، کسب فضایل اخلاقی و ترک دنیا، مکتب‌گرایی، گفتمان احیا و عملی ساختن آن مورد تأکید قرار گرفته است.
عواملی نظیر پیروی از قرآن و عترت، شناخت و معرفی اسلام اصیل، تولید و توسعه علم، استقلال علمی، مسئولیت‌پذیری نخبگان و وحدت علم و دین نیز به‌عنوان عوامل علمی و معرفتی برون‌رفت از معضل انحطاط ذکر گردیده است. فصل هفتم نیز به مقوله جامعه از دیدگاه امام خمینی پرداخته است و در انتها نیز نتیجه‌گیری نهایی انجام شده است.
[[page 1]]