چکیده
یکی از تفکرات غالب در بسیاری از جوامع رشدنیافته، تأکید و اتکای بیش از حد بر نقش دولت است. از آن‌جا که در بسیاری از این‌گونه جوامع در فرآیند دولت‌سازی بسیاری از نهادهای مردمی از میان می رود عملاً دولت قدرت خود را به تمام بخش‌های جامعه تحمیل کرده، و متقابلاً در میان مردم این فرهنگ شکل گرفته است که بدون کمک گرفتن از دولت هیچ کاری از عهده آن‌ها برنمی‌آید.اما در چهارچوب رشد جامعه مدنی دولت، ناظر بی‌طرفی است که شاهد کشمکش سازش و مصالحه میان گروه‌های مختلف است. نویسنده این پژوهش بنا به نظر امام معتقد است نظام اسلامی ما می‌تواند با تکیه بر فرهنگ اسلامی نسخه‌ای از جامعه مدنی ارائه نماید که فاقد ضایعات و عوارض جوامع غربی باشد.
[[page 1]]