چکیده
اسباب ضمان قهری، ضمان ید می‌باشد که بر پایه آن، گیرنده مال غیر، ضامن آن بوده و ملزم به رد عین یا مثل و یا قیمت آن می‌باشد. یکی دیگر از اسباب ضمان، اتلاف است که با توجه به مفاد آن، هرگاه شخصی مال دیگری را از بین ببرد هر چند که بر آن مال ید و تسلطی نداشته باشد ضامن خواهد بود. و به موجب اطلاقات ادله این قاعده، در پدید آمدن نوع ضمان، به هیچ وجه عنصر عمد و قصد دخالت ندارد. تسبیب نیز که یکی دیگر از اسباب ضمان می‌باشد، در حقیقت نوعی از اتلاف است به این تعبیر که در اتلاف شخص بالمباشره باعث اتلاف مالی می‌گردد، ولی در تسبیب، عمل مسبب مع الواسطه سبب می‌شود که مال غیر از بین برود. در ذیل هر قاعده، نگرش‌های ویژه حضرت امام (ره) به آن قاعده از جهات مختلف مورد توجه قرار گرفته است و ضرورت بحث از قواعد فقهی در آثار امام خمینی (ره) متفرع بر ویژگی‌های نگرش ایشان به فقه و مبانی فقهی است.
[[page 1]]