17 شهریور، جمعه خونین
با حرکت گسترده روز عید فطر [1357]، راهپیماییها و تظاهرات مردمی، شکل دیگری گرفت. از یک سو مردم، یکپارچه و متحدتر شده و هر روز اعتراضات خیابانی را
[[page 53]]گسترش می دادند و از سوی دیگر، رژیم برای جلوگیری از شعله ور شدن بیشتر اعتراضات مردمی، گاهی حرکتهای سیاسی و گاهی سرکوب نظامی مردم را در دستور کار خود قرار می داد.
در این شرایط، روز 17 شهریور، فرا رسید. در این روز، تظاهرات عظیمی به صورت خودجوش،از طرف مردم در میدان ژاله شهدای تهران، انجام شد. اما رژیم دیگر قدرت تحمل چنین حرکت گسترده ای را نداشت، بنابراین با اعلام حکومت نظامی به مقابله با آن پرداخت. صدها نیروی نظامی و کماندو با پیشرفته ترین سلاحها، تظاهرکنندگان را به رگبار گلوله بستند.
با این قساوت رژیم، فضای ایران عوض شد و انقلاب با حادثه 17 شهریور که جمعه خونین نام گرفت، شکل جدیدی پیدا کرد.
قساوت جلاّدان به حدّی بود که مردم باور نداشتند که مأموران ایرانی با هموطنان و هم کیشان خود چنین رفتاری داشته باشند. به همین جهت، خبر حضور جلادان اسرائیلی که به کمک رژیم شاه آمده بودند، در بین مردم پذیرفته شده بود. پخش جزئیات این جنایت رژیم در بین زندانیان سیاسی همه را بهت زده کرد و تحلیلها را تغییر داد و سمت نگاهها به این حرکت عظیم، عوض شد.
در این روزها، وقوع زلزله ناگوار طبس (در 25 شهریور 1357)، هزاران نفر کشته و زخمی بر جای گذارد و بهانه ای شد در دست رژیم شاه که با استفاده از آن، افکار عمومی مردم را از مبارزه علیه رژیم شاه، منحرف سازد، که هشدار به موقع امام مبنی بر اینکه: «ملت مسلمان ایران، بیدار باشید و زلزله و سیل و سایر عوامل، شما را از مسیر خود منحرف نکند و به تبلیغات اغفال کننده دستگاه شاه، گوش ندهید و نهضت اسلامی را ادامه دهید و تا برچیده شدن دستگاه قلدری و استبداد، از قیام خود دست نکشید. و تأکید ایشان برای کمک و یاری رسانی مردم به زلزله زدگان بدون توجه به دولت، این امکان را از دولت گرفت بویژه، وقتی مردم با سهل انگاری، کم کاری و بی توجهی مسئولان رژیم، نسبت به مصیبت دیدگان این حادثه روبه رو شدند و اقدامات محدود آنها
[[page 54]]را هم تبلیغاتی و نمایشی دیدند، بر خشم و انزجارشان از رژیم شاه افزوده شد.
[[page 55]]