* آیا از اقدامات امام صدر برای خاموش ساختن آتش فتنه در بقاع خبر دارید؟
بله. داییجان علیرغم ضعف شدید جسمانی در اولین ساعات صبح روز بعد به بقاع سفر کرد و به روستای دیرالاحمر رفتند. با اینکه فضای حاکم بر آن منطقه جنگی بود و احتمال تیراندازی و مورد اصابت قرار گرفتن ماشین حامل ایشان توسط سلاحهای سنگین مزدوران جنگافروز زیاد بود، اما کمترین تردیدی به خود راه ندادند و به روستا وارد شدند. استقبال اهالی آن روستای مسیحی از امام یک رویداد بینظیر تاریخی بود. بعد از آن به دیدن روستای القاع و نیز شهر مسیحینشین زحله رفتند و با مسیحیان به گفتگو نشسته و نهایتاً با تدبیر خود غائله را پایان دادند.
* بالاخره اعتصاب غذای امام صدر چه اندازه در خاموش ساختن شعلههای جنگ داخلی لبنان موثر بود؟
جنگ داخلی لبنان به دورههای متعددی قابل تقسیم است. همانطور که اشاره کردم. دور اول جنگ داخلی لبنان در اواسط خرداد 1354 با روی کار آمدن دولت رشید کرامی به پایان رسید و آرامش برپا شده تا اوایل پاییز آن سال ادامه یافت. متاسفانه با فتنهانگیزی اسرائیل از سویی و تحریکات فالانژیستها احزاب چپ فلسطینی، لبنانی و در راس آنها حزب سوسیالیست به اصطلاح ترقیخواه به رهبری کمال جنبلاط از سوی دیگر، آتش جنگ مجدداً در اواسط مهر ماه شعلهور شد که اینبار تا مهر سال 1355 ادامه یافت. کمال جنبلاط، پدر همین آقای ولید جنبلاط از رهبران حرکت 14 مارس در لبنان است که راه پدر را ادامه میدهد. آن پدر، هماهنگ با طراحان خارجی
[[page 113]]جنگ داخلی لبنان به مخالفت با اقدامات صلحطلبانه داییجان برخاسته بود و این پسر در این روزگار، هماهنگ با دشمنان خارجی مقاومت اسلامی، به مخالفت با اقدامات آقای سیدحسن نصرالله برخاسته، که در آن زمان به عنوان جوان هیجده ساله در زمره کادرهای جهادگر دکتر چمران جانفشانی میکرد.
[[page 114]]