مساله 1653ـ اگر انسان عمداً و از روی اختیار کاری که روزه را باطل می کند انجام دهد روزۀ او باطل می شود، و چنانچه از روی عمد نباشد اشکال ندارد، ولی جنب اگر بخوابد و به تفصیلی که در مسالۀ 1630 گفته شد تا اذان صبح غسل نکند روزۀ او باطل است.
مساله 1654ـ اگر روزه دار سهواً یکی از کارهایی که روزه را باطل می کند انجام دهد و به خیال این که روزه اش باطل شده، عمداً دوباره یکی از آنها را به جا آورد، روزۀ او باطل می شود.
مساله 1655ـ اگر چیزی به زور در گلوی روزه دار بریزند، یا سر او را به زور در آب فرو برند، روزۀ او باطل نمی شود. ولی اگر مجبورش کنند که روزۀ خود را باطل کند مثلاً به او بگویند اگر غذا نخوری ضرر مالی یا جانی به تو می زنیم و خودش برای جلوگیری از ضرر چیزی بخورد، روزۀ او باطل می شود.
مساله 1656ـ روزه دار نباید جایی برود که می داند چیزی در گلویش می ریزند یا مجبورش می کنند که خودش روزۀ خود را باطل کند، امّا اگر قصد رفتن کند و نرود یا بعد از رفتن چیزی به خوردش ندهند روزۀ او صحیح است، و چنانچه از روی ناچاری کاری که روزه را باطل می کند انجام دهد روزۀ او باطل می شود، ولی اگر چیزی در گلویش بریزند باطل شدن روزۀ او محل اشکال است.
[[page 251]]