علامه جعفری
ارزیابی منابع و مدارک عاشورا
منابع و مدارک عاشورا را چگونه ارزیابی می کنید و از جهت اعتبار برای آنها چه طبقه بندی ای در نظر دارید؟
روایات و احادیثی که در منابع خود ماست مسلماً ترجیح دارند. بعد تواریخ دست اولی مثل تاریخ خمیس، مروج الذهب مسعودی، تاریخ یعقوبی. ارشاد مفید فوق العاده خوب است. لهوف سیدبن طاووس خوب است. البته معنایش این نیست که صد در صد می توان رای آنها را پذیرفت. از سنی ها هم خیلی زیاد نوشته هست. مخصوصاً این مطلب که امام حسین می دانست شهید می شود خیلی در منابع سنی زیاد است. منابع بعدی(منابع دسته سوم) منابعی هستند که با استناد به این تواریخ نوشته شده اند. در تحلیلها خیلی باید دقت شود مطالبی ممکن است سیستماتیک باشد، منظم بحث شده باشد، ولی محتوی صحیح نباشد اشکال داشته باشد. به خصوص تحلیلهای تاریخی که خارجیها می کنند. چون آنها دیدی غیر از ما دارند، آنها را نباید به عنوان منبع مطلق بگیریم؛ آنجا دیگر عینیت خود تحلیلگر را خیلی باید در نظر بگیریم که این فرد الآن با چه هدف گیری ای تحلیل می کند بله، بعضیها فقط می خواهند سیدالشهدا را از دید دنیوی ببینند؛ آدم محبوبی است که با یک جنبه سیاسی محض به میدان آمده است. نه آقا، مسلماً حسین این نیست! قطعاً شما از نصفش صحبت می کنید.
[[page 216]]