عرفان امام و تأثیر آن بر انقلاب اسلامی ایران
حجة الاسلام حسنعلی نوریها
مقاله حاضر ضمن اشاره به ابعاد وجودی امام خمینی(ره) بُعد عرفانی حضرت ایشان را مورد بررسی قرار می دهد. نویسنده، ابتدا واژه های عرفانی حضرت امام خمینی( ره) بُعد عرفان حضرت ایشان را مورد بررسی قرار می دهد. سپس واژه های عرفانی و تصوف را، از دیدگاه لغت و اصطلاح مورد پژوهش قرار داده و پس از تبیین نسبت عرفان و تصوف عرفان را به دو بخش مثبت و منفی تقسیم و تفاوت آنها را روشن می سازد. در تبیین عرفان منفی، اشاره ای به دیدگاه حافظ، مولوی و امام خمینی نسبت به صوفی و عارف نموده و به ویژگیهای عرفان مثبت و منفی می پردازد. در ادامه ویژگیهای عرفان نظری امام خمینی را مورد پژوهش قرار می دهد که برخی عناونها این بحث عبارت اند از:
1. پیوند عرفان و فلسفه؛
2. پیوند عرفان و سیاست؛
3. پیوند شریعت، طریقت و حقیقت؛
4. پیوند مردم به عرفان یا عمومی کردن عرفان؛
5. میزان یا محوری بودن قرآن و سنت؛
6. هماهنگی عقل و عرفان؛
7. مظهر جمال و جلال الهی بودن انسان؛
نویسنده، ویژگیهای عرفان عملی امام(ره) را نیز، مورد بررسی قرار داده
[[page 217]]و ضمن فهرست کردن مراحل سلوک عرفانی از دیدگاه امام(ره) به توضیح برخی از این ویژگیها و مراحل می پردازدکه عبارت اند از:
1. ذکر نردبان وصل یار؛
2. مراعات اوقات نماز؛
3. نماز شب؛
4. دعا و اهمیت و نقش آن؛
5. تداوم قرائت زیارت جامعه کبیره، زیارت عاشورا، مناجات شعبانیه، دعای عهد و دعای عرفه امام حسین(ع)؛
6. توسل و عشق به خاندان عصمت و طهارت؛
7. غسل جمعه؛
8. انتظار وصل یار؛
[[page 218]]