برترین ذکر ذاکران در مشرب امام عارفان
مسلم خلفی
نویسنده، با هدف تبیین مرز بین عرفان و تصوف و بیان تفاوت سلوک عرفانی و رفتار صوفیانه به بیان برترین ذکر از دیدگاه امام خمینی پرداخته است. وی، معتقد است شباهتهای فراوان بین دو تفکر (عرفان و صوفی) بسیاری از مشتاقان ورود در مسیر عرفان اسلامی را به اشتباه انداخته که در نتیجه، گرایشها و لغزشهای انحرافی را در پی داشته است.
نویسنده ابتدا، به بیان معنای ذکر و سپس به تقسیم انواع و مراتب چهارگانه آن در لسان اهل سلوک و تفاوت دیدگاههای امام با دیگر عرفا پرداخته و می نویسد از نگاه امام تمام اذکار دارای آثار خاصی هستند، حتی ذکر زبانی که از نگاه امام ذکر زبانی و قلبی دارای تأثیر و تأثر متقابل هستند. وی، درباره کامل ترین ذکرها می نویسد ضمیر اشاره بیشترین دلالت را بر ذات مورد اشاره دارد؛ زیرا اسماء و صفات به دلیل اشتراکشان احتمال اشتباه در انها بیشتر است، و در میان ضمایر غایب هم کامل ترین دلالت را بر ذات دارد و برترین ذکر است.
مؤلف در پایان مقاله، درباره عظمت ذکر«هو» و حقیقت و مصادیق اسم اعظم ار دیدگاه امام مباحثی را طرح و بررسی کرده است.
[[page 125]]