عرفان و قرآن از دیدگاه امام خمینی(ره)
حجة الاسلام حسین حبیبی
بحث اصلی مقاله رابطه بین عرفان و قرآن است. اینکه چه نسبتی بین عرفان و قرآن برقرار است دغدغه اصلی نویسنده می باشد، نویسنده ابتدا با اشاره به آیات و روایات میان عرفان و قرآن پیوند عمیق و ناگسستنی ایجاد کرده معتقد است کلمات نوع عارفان، بیانات قرآن و حدیث است و عرفای اسلام با استفاده از ادعیه ها، روایات و قرآن به درجه عرفان نائل شده اند. مقاله در ادامه می افزاید حضرت امام خمینی هم بر این عقیده بود که اساسا دعا و حدیث و قرآن را نمی شود از عرفان جدا کرد. امام خمینی(ره) رابطه دعا و قرآن را چونان رابطه پیامبر و قرآن قلمداد می کند که چنانچه پیامبر مفسر و شارح قرآن بود ادعیه نیز مفسر و مبیّن قرآن هستند در یک جمله این چنین اعتقاد دارند که قرآن عرفان رسول الله است و عرفان رسول الله همان آیات قرآن است.
نویسنده، به تفسیر سوره حمد از دیدگاه حضرت امام(ره) می پردازدو آن را دلیلی بر پیوند ناگسستنی عرفان و قرآن قلمداد می کند. در پایان معتقد است بین عرفان و قرآن عموم و خصوص مطلق بر قرار است. به این معنا که تمام قرآن عرفان است، ولی تمام عرفان قرآنی نیست با این بیان بر این باور است که برهان هم می تواند در تبیین این رابطه نقش ایفا کند. با این توضیح که اگر چه حقایق عرفانی حاصل بصیرت و کشف و شهودات است اما عقل (برهان) می تواند آنها را به گونۀ مخصوصی به قلمرو خویش وارد کند.
[[page 64]]