شک و اشکال مزبور، جز با اثبات یکی از دو امر ـ به نحو منع خُلُوّ ـ مرتفع نمی‌شود:
1ـ اجتهاد به معنای امروزی یا چیزی شبیه آن، در عصر ائمه علیهم السلام رواج داشته است و مراجعه به فقها در آن زمان، رویه عملی مردم بوده است و امامان علیه السلام نیز به آن‌ها ارجاع می‌دادند.
2ـ اگر رجوع جاهل به عالم مورد رضایت شارع نبوده است، باید ائمه علیهم السلام از این رویه منع می‌کردند و عدم نهی از آن، بیانگر رضایت شارع مقدس می‌باشد.
[[page 59]]