فصل اول : قلب ایران در قلب اروپا (امام در پاریس)

تشکیل کمیته بحران توسط شورای امنیت ملی امریکا برای نظارت بر امور ایران

کد : 94149 | تاریخ : 16/08/1395

‏در این زمان‌ بود که‌ اعلام شد شورای‌ امنیت‌ ملی امریکا، کمیته‌ بحران برای نظارت و ‏‎ ‎‏کنترل‌ امور ایران‌ ایجاد کرده‌ است. اعضای‌ اصلی این کمیته را سایروس ونس (وزیر ‏‎ ‎‏خارجه)، هارولد براون‌ (وزیر دفاع)، استانز فیلد ترنر (رئیس سیا) و جیمز شلزینگر، به ‏‎ ‎‏ریاست برژینسکی تشکیل می‌هند. همین کمیته‌ روز دوم‌ نوامبر نظر خود را در مورد ‏‎ ‎‏حکومت نظامی‌ به‌ شاه‌ ابلاغ‌ کرد.‏

‏بدیهی‌ است‌ که‌ ملاقات‌ دکتر سنجابی‌ با امام ـ که‌ در جای‌ دیگر به تفصیل‌ بدان‌ ‏‎ ‎‏پرداخته‌ام ـ هیچیک‌ از این‌ نکات‌ را در بر نداشت، نه‌ ائتلافی و وحدتی‌ در کار بود و نه‌ ‏‎ ‎‏بیانیه‌ مشترکی‌ با امام. ولی‌ به‌ هر حال‌ این تبلیغات در آن روزگار که‌ به‌ قصد برجسته‌ ‏‎ ‎‏کردن‌ نقش‌ و میزان‌ تاثیر جبهه ملی‌ در اوضاع‌ و احوال‌ ایران‌ رواج‌ داشت، می‌توانست‌ ‏‎ ‎‏موجباتترس مضاعف‌ شاه‌ را فراهم کرده‌ باشد. اگر این‌ شایعات صحت می‌داشت ـ که‌ ‏‎ ‎‏در نظر شاه‌ قاعدتاً همین‌‌طور بود ـ دیگر هیچ‌ شکی باقی نمی‌ماند که‌ سیاست‌ مدارا با ‏‎ ‎‏مخالفان‌ و تداوم‌ آزادیهای سیاسی، اساس‌ سلطنت‌ رژیم‌ را با خطر جدی‌ مواجه‌ ساخته‌ ‏‎ ‎‏بود. از این‌ رو شاه بعد از مشورت‌ با سفرای‌ امریکا و انگلیس و جلب حمایت آنان، ‏‎ ‎‏فرماندهان نظامی را به‌ کاخ‌ فراخوانده و در مورد اجرای طرح سرکوب نظامی با آنان‌ ‏‎ ‎‏مذاکره‌ کرده‌ بود.‏

‏بعدها آقای‌ دکتر یزدی‌ خبردار شد و به‌ اطلاع‌ امام‌ رساند، که‌ شورای امنیت ملی ‏‎ ‎‏امریکا چند روز قبل‌ از آن‌ تاریخ، در بررسی اوضاع‌ ایران به این‌ نتیجه‌ رسیده‌ بود که ‏‎ ‎
‎[[page 61]]‎‏جز با ایجاد یک‌ حکومت‌ نظامی‌ تحت‌ حمایت نظامیان و مستشاران‌ امریکایی‌ نمی‌توان‌ ‏‎ ‎‏امنیت‌ و آرامش‌ را به‌ ایران‌ باز گرداند. خبر این‌ تصمیم‌ بلافاصله‌ توسط‌ برژینسکی در ‏‎ ‎‏یک‌ تماس تلفنی به‌ اطلاع شاه رسیده‌ بود.‏

‏البته‌ باید اضافه‌ کنم‌ که‌ آقای‌ دکتر یزدی‌ در کتاب آخرین‌ تلاشها در آخرین‌ روزها ‏‎ ‎‏معتقد است سفر آقای‌ سنجابی‌ به‌ پاریس و تبلیغات یاران ایشان‌ و شایعه‌ ائتلاف‌ ملیون‌ ‏‎ ‎‏و مذهبیون، نقشی‌ در تصمیم‌ شاه‌ مبنی‌ بر ایجاد حکومت‌ نظامی‌ نداشته‌ است، زیرا این‌ ‏‎ ‎‏تصمیم‌ قبل‌ از حوادث‌ 14 آبانو متعاقب‌ تلفن‌ برژینسکی‌ با شاه، چند روز قبل‌ از ‏‎ ‎‏تاریخ‌ سفر و مذاکراتآقای‌ سنجابی‌ با امام‌ اتخاذ شده‌ بود.‏

‎[[page 62]]‎

انتهای پیام /*