مجله کودک 145 صفحه 24

نمودار R-H هرتز پرونگ(H) و راسل (R) دانشمندان ستاره شناسی بودند که بر اساس رنگ و درخشش ستاره­هایی که رصد می­کردند، نموداری ترسیم کردند و به اطلاعات جالبی دست یافتند. ستاره­هایی که دمای سردی دارند معمولاض به رنگ قرمز یا مایل به قرمز و زرد رنگ دیده می­شوند. ستاره­های داغ و فروزان به رنگ سفید یا آبی دیده می­شوند. ستاره­هایی که سفید یا آبی رصد می­شوند، معمولا بزرگتر و جوانتر هستند. این نمودار از سال 1913کاربرد دارد.