اولین جلسۀ همایش به ریاست حجت الاسلام سید محمدحسن امین، حاکم شرع شهر بیروت و با ارائه مقاله توسط دکتر ابراهیمی دینانی برگزار شد. رئیس جلسه در ابتدا اظهار داشت:
برادران و خواهران گرامی، سلام علیکم و رحمة الله و برکاته؛ محور این جلسه از سلسله جلسات همایش «عرفان در اندیشه امام خمینی(س)» است از جایگاه حضرت امام در عرصۀ شعر که این بحث را دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی به حضورتان تقدیم می کند. در ادامه نیز نقد و بررسی مقالۀ ایشان توسط دکتر حسن البناء انجام خواهد شد. در آغاز، چند کلمه ای درباره این بحث و با استفاده از فعالیتهای حضرت امام در یکی از عرصه های مهم تجلّی معرفت و عرفان، یعنی «شعر»، بیان می کنم تا به جایگاه هریک از سه مقولۀ علم، فلسفه و شعر در دستیابی انسان به شناخت جهان هستی پی ببریم. از دیدگاه ما، شعر عمیقترین این مقوله هاست؛ چرا که علم، نتیجۀ تجربه، پژوهش، تحلیل و استنتاج است و اینها همه از دستاوردهای ذهن بشر هستند. از سوی دیگر، فلسفه یکی از ارزشهای بررسی «وجود» بما هو موجود است و بدین ترتیب، یک
[[page 37]]فعالیت ذهنی و به عبارت بهتر، بالاترین مرتبۀ فعالیت ذهن و فکر انسان است؛ اما «شعر» در مرحلۀ بالاتری قرار دارد، چرا که شعر، ابزاری در اختیار دارد که علم و فلسفه فاقد آن ابزار هستند و آن عبارت است از ابزار «حدس». حدس در عرصۀ معرفت انفجاری ایجاد می کند که فلسفه، ساختار خود را از باقیمانده های آن انفجار برپا می کند و سپس نوبت به علم می رسد تا از آن ساختار محافظت و مراقبت کند و قوانین کلی و فراگیر آن را تدوین نماید.
بنابراین، طبیعی است که شعر در شخصیت امام خمینی(س) نقشی مهم و قابل توجه داشته باشد. بخصوص آنکه بحث ما دربارۀ شخصیت عرفانی امام است و شعر نیز به خاطر حدسی بودن، از کارآمدترین ابزار اکتشاف وجود در نزد اهل عرفان به شمار می آید. موضوع شعر، موضوعی مهم و اساسی است و امیدوارم بحث دکتر دینانی بتواند در بیان ساختار شخصیت شعری حضرت امام به گونه ای مناسب به این مهم بپردازد.
[[page 38]]