س: اقامه نماز جماعت در نوفل لوشاتو توسط امام چگونه بود؟ خاطرهای دارید بفرمایید.
ج: در فرانسه هم حضرت امام همان زندگی سادهای را که از ابتدای طلبگی در قم داشتند، ادامه دادند. غذای ایشان همان یک پیاله آبگوشت بود و همان سیره شب زنده داری ادامه داشت. ابتدا که هوا مناسب بود زیر همان درخت سیب نماز ظهر و عصر و مغرب را میخواندند و بعد از مدتی شبها نماز مغرب و عشا را در اطاق بالا که نسبتاً وسیع بود اقامه میکردند. بعد از نمازمغرب هم برنامه سخنرانی داشتند.
س: صبح، نماز جماعت بود؟
ج: خیر. صبح برای نماز جماعت شرایط مهیا نبود. درکشورهای اروپائی وضعیت فرق میکند. بنابراین صبح نماز به صورت فرادی خوانده میشد. امام هم مقید بودند و کسی را بدون اجازه بیدار نمیکردند.
س: در رابطه با اقامه نماز شب امام در نوفل لوشاتو اگر خاطرهای دارید، بفرمایید...؟
ج: حضرت امام همان طوری که ازنوجوانی در ایران نیمههای شب به راز و نیاز با خدا مشغول بودند در نوفل لوشاتو و در همان منزل کوچکی که زندگی میکردند نیز این سیره را عمل مینمودند.
س: محور صحبتهای امام بعد از نماز چه بود؟
ج: محور سخنرانی حضرت امام، هدایت انقلاب از خارج از کشور بود. ایشان نسبت به حکومت آینده ایران نظراتی داشتند و در همین سخنرانیها پاسخ افراد مغرض و ضد انقلاب داده میشد. به عنوان نمونه در هفته اولی که امام به نوفل لوشاتو تشریف
[[page 239]]بردند. علی امینی سخنرانی کرد وگفت: این مردمیکه سر و صدا میکنند و قیام کردهاند نان و آبشان لنگ است، باید یک جوری مشکل نان و آب آنها را حل کرد.
اخبار ایران و بریدههای روزنامه همه روزه در اختیار امام گذاشته میشد. ایشان ازنظر اطلاعات و اخبار کشور کاملاً به روز بودند. به همین خاطر بدنبال مصاحبه علی امینی، امام - رضوان الله تعالی علیه - یک موضع مستحکمیگرفتند و فرمودند:
قیام ملت شریف ایران برای نان و آب نیست. مردم میخواهند از وابستگی نجات پیدا کنند. کشور را از شرّ رژیم شاهنشاهی نجات بدهند. آن شب امام سخنرانی جذاب و تندی بر علیه رژیم وابسته شاه داشتند. بیشتر سخنرانیها جهت دادن و آماده کردن مردم برای حکومت آینده انقلاب بود. بخصوص بعد از خارج شدن شاه از ایران حرکت حضرت امام خمینی هدایت مردم به سمت پیروزی انقلاب بود.
[[page 240]]