خرداد سال 49 بود که مرجع تقلید شیعیان جهان آیت الله سید محسن حکیم درگذشت. در ایران مراسم عزاداری گوناگونی در جهت تکریم مقام مرجعیت شیعه برگزار شد. به راستی معظم له یک مرجع عظیم القدر بود. مساله‌ای که در پی فقدان ایشان پیش آمد، مساله معرفی جانشین آیت الله حکیم بود، به همین دلیل برای حل مساله مرجعیت، پس از رحلت آیت الله حکیم، دوازده تن از اساتید و فضلای برجسته حوزه علمیه قم با انتشار اعلامیه‌ای ـ که حاصل تلاش آیت الله ربانی شیرازی و آیت الله منتظری بود ـ آقای خمینی را به عنوان مرجع مسلمانان معرفی کردند.
ناگفته نماند که همواره سردمدار این حرکت‌های تعیین کننده در حوزه‌های علمیه، آیت الله منتظری و ربانی شیرازی بودند. پس از تنظیم اعلامیه، نوبت به فعالیت من رسید، حالا اعلامیه باید امضا شود، از این رو اعلامیه را نزد آقایان مدرسین بردم که آن را امضا کنند. آقایان: منتظری، مشکینی، غلامرضا صلواتی، حسین نوری، نعمت الله صالحی نجف‌آبادی، ابوالقاسم خزعلی، یحیی انصاری شیرازی، ربانی شیرازی، محمد موحدی، فاضل لنکرانی، ابراهیم امینی و محمد شاه‌آبادی اعلامیه جانشینی امام خمینی برای مرجعیت شیعه را امضا کردند. بدین سان مرجعیت آقای خمینی پس از آیت الله حکیم مطرح گشته و تثبیت یافته و آن گاه ایشان مرجع شیعیان جهان شناسانده شد.
این حرکت و فعالیت، به راستی حلاوت ویژه‌ای در بر داشت، چون ما از این رهگذر، نزدیک بودن نهضت امام خمینی به پیروزی را احساس کردیم. در حقیقت آقای خمینی آهسته، با این اقدام نظرگیر و حاکم بر حوزه علمیه قم، آهسته اما پیوسته به پیروزی انقلاب نزدیک شدند.
[[page 327]]