مجله نوجوان 04 صفحه 31

ماجرای انرژی هسته ای ( قسمت سوم) پروتون دارند )دو نوترون می گیرند و به هسته اتم هلیوم تبدیل می شوند که این هسته جدید، دو پروتون و دو نوترون دارد. این کار به ظاهر ساده دائماً در خورشید انجام می شود و نتیجه آن رها شدن مقدار زیادی انرژی درون هسته اتم است. این انرژی فوق العاده زیاد، باعث درخشش و فروزان بودن خورشید می شود. « آلبرشت بته » با روی کار آمدن هیتلر، از آلمان فرار کرد و به انگلستان رفت. چندی بعد به آمریکا رفت و در آنجا با « رادرفورد » و « فرمی » در ساخت بمب اتمی همکار شد. « بیته » در سال 1961 برنده جایزه فرمی شد. این جایزه به افتخار « انریکو فرمی » به برترین فیزیکدانها داده می شود. ( ادامه دارد ) اما پرسش این است که این مقدار انرژی هسته ای از کجا ایجاد می شود؟ در مورد انرژی شیمیایی (مثلاً نفت و زغال سنگ ) الکترونها که در اطراف هسته در حال چرخش هستند، با کم و زیاد شدن تعدادشان، در تولید انرژی شیمیایی نقش دارند. اما نقش پروتونها و نوترونها چیست؟ در عناصر رادیواکتیو، مانند آنچه « پیر » و « ماری کوری » کشف کردند، پروتونها و نوترونهای هسته دائماً ترتیب قرار گرفتن خود در هسته را جا به جا می کنند. هدف آنها این است که با انرژی کمتری با همدیگر پیوند پیدا کنند. به این پدیده، واکنش هسته ای می گویند. بر اثر این پدیده، همواره انرژی زیادی در هسته رها می شود که به آن انرژی هسته ای یا اتمی می گویند. علت این که مقدار انرژی هسته ای زیاد است این است که جرم پروتونها و نوترونها بسیار بیشتر از جرم الکترونهاست. ( تقریباً 2000 برابر بیشتر ). از سوی دیگر پروتون و نوترون بسیار نزدیک به هم و چسبیده به یکدیگر قرار گرفته اند، به این دلیل، انرژی که در پروتون­ها و نورتونهای به هم فشرده شده ذخیره شده است بسیار بیشتر از انرژی است که الکترونها را بر گرد هسته نگه داشته است. با پیدا شدن راز انرژی درون هستهها، از رمز و راز انرژی خورشیدی نیز پرده برداشته شده زیرا همواره این پرسش در ذهن دانشمندان مطرح بود که چگونه خورشید انرژی عظیم خود را در فضا پخش می کند و میلیونها سال است که این کار را انجام می دهد. «هانس آلبرشت بته » فیزیکدان آلمانی، موفق شد ثابت کند که در خورشید 4 هسته اتم هیدروژن ( هر یک فقط یک

مجلات دوست نوجوانانمجله نوجوان 04صفحه 31