مجله نوجوان 33 صفحه 28

دوست پزشکی دکتر دلارام زونا زونا یک بیماری عفونی حاد است که به وسیله ویروس آبله مرغان - زونا ایجاد می شود. نروژیها به دلیل شدت درد و سوزش ، این بیماری را کمربند سرخ جهنمی می نامند. در سال 1953 یکی بودن ویروس زونا و آبله مرغان مشخص شده است. کمتر از 10 درصد موارد زونا در اشخاص زیر 20 سال در حدود 5 درصد آن در سن کمتر از 10 سال دیده شده است. بیماری زونا در تمام فصلهای سال دیده می شود و خانمها و آقایان به یک نسبت به آن مبتلا می شوند ، هنوز علت اصلی فعال شدن ویروسهای پنهان در بدن و پدید آمدن علایم زونا مشخص نشده است. زونا به تنهایی بیماری کشنده ای نیست ولی دردناک بودن آن ، به خصوص در مورد زونای چشمی ، آن را به بیماری ناراحت کننده ای تبدیل کرده است. اغلب بیماریها یک دوره نهفتگی دارند. دوره نهفتگی یعنی مدت زمانی که فعالیت ویروس یا باکتری در بدن ما آغاز شده ولی هیچ علایمی نداریم. این دوره با آغاز اولین حمله بیماری و بروز علایم بیماری در ما پایان می پذیرد. در اکثر موارد که زونا در اثر فعالیت مجدد ویروس آبله مرغان - زونا پیدا می شود ، تعیین دوره نهفتگی ممکن نیست. اما وقت بیماری به دنبال تماس با آبله مرغانی ، ضربه و یا جراحی ستون فقرات ایجاد شود دوره نهفتگی یا دوره کمون بین 3 تا 7 روز است. ویروس زونا به اعصاب حسی بدن حمله می کنند. اولین علامت زونا درد است دردی که به صورت تیر کشیدنهای سطحی و یا احساس سوزش مداوم بروز می کند. معمولا یک تا 4 روز قبل از ظاهر شدن تاولها و زخمها درد و سوزش در منطقه مورد حمله واقع شده بروز می کند. پوست آن منطقه نسبت به لمس حساس است و گاهی برافروخته و قرمز می شود. این زخمها معمولا در مدت 7 یا 10 روز خشک می شوند و پوسته ریزی می کنند. شایع ترین شکل زونا در جمجمه است و به زونای چشمی معروف است. زونای چشمی در اثر گرفتاری شاخه چشمی عصب سه قلو به وجود می آید. به جز زونای چشمی علایم زونا ممکن است روی زبان کوچک ، لوزه ها ، لثه های فوقانی ، سقف دهان و در حفرات بینی دیده شوند. یکی دیگر از انواع زونا ، زونایی است که زخمهای آن معمولا فقط در مجرای گوش دیده می شوند و مهترین علامت آن درد گوش و حلق است. یکجور دیگر هم زونا وجود دارد که به آن زونای منتشر می گویند. اصطلاح زونای منتشر موقعی به کار می رود که تاولها و زخمها در تمام بدن پخش شوند. البته این نوع زونا ، شایع نیست و در 2 تا 5 درصد موارد در کسانی بروز می کند که به خاطر یک بیماری دیگر یا استفاده از داروهای خاص دچار اختلالات ایمنی هستند. گاهی اوقات درد ناحیه مبتلا به زونا در تمام طول بیماری پایدار می ماند و حتی در دوره نقاهت که زخمها کاملا خوب شده اند ، هنوز بیمار را ناراحت می کند. این ویژگی به خصوص در مورد زونای چشمی که شایعترین زونا هم هست ، وجود دارد. زخمهای زونا معمولا به سرعت خشک می شوند و پوست بهبود پیدا می کند. اما در موارد نادری که زخمها آلوده شده باشند قرمزی و تورم پوست افزایش می یابد و جای زخم به این راحتی ها از بین نمی رود. همان طور که در ابتدای این مطلب اشاره کردم ، زونا در اثر گرفتاری اعصاب حسی به ویروس به وجود می آید. گاهی این گرفتاری آنقدر شدید است که به مناطق مجاور دست اندازی می کند و ممکن است باعث فلج موقتی اعصاب حرکتی شود ، و آخرین نکته اینکه زخم اولیه زونا شبیه تبخال است و بهترین راه تشخیص این دو از هم بررسی آزمایشگاهی زخم است پس تبخالهایتان را جدی بگیرید. نوجوانان دوست