مجله نوجوان 56 صفحه 30

پزشکی مواظب خوشمزه های داخل قوطی باشید! دکتر دلارام . اغلب ماها علاقۀ فراوانی به خوردن غذای حاضری داریم. پس زنده باد قوطیهای در بستۀ کنسرو. زنده باد محتویات خوشمزه و رنگارنگ که اگر نصفه شب هم گرسنه بشویم، در خدمتگزاری حاضرند. امّا...! از آنجایی که روی همۀ صندوقچه های گنج قصّه ها یک مار بدقواره خوابیده، حاضر خوری هم ممکن است عواقب خطرناکی مثل نوعی مسمویت غذایی خطرناک به نام بوتولیسم داشته باشد. بوتولیسم مستقیما به سراغ دستگاه عصبی ما می رود. به جز نوع رایج این بیماری دو جور بوتولیسم دیگر هم داریم: بوتولیسم ناشی از زخم و بوتولیسم شیرخواران و امّا بوتولیسم غذایی. اگر بعد از 13 تا 18 ساعت بعد از خورد غذای آلوده ، علایم زیر را داشتید فوری سراغ دکتر بروید: این چند تا سیب است؟ اگر گفتید 2 تا، یا اگر گفتید این سیب نیست خارخاسک است، یعنی اگر یکی را دو تا می دیدید و یا تار می دیدید، هوا پس است! اگر به جای چشم باز با چشمی این شکلی مواجه شدید، یعنی پلک چشمتان افتاده بود، هوا پس است! یادتان باشد که دهان محل مرطوبی است، پس اگر دهانتان خشک شد، هوا پس است! بگویید حسن قلی! آفرین! ولی اگر گفتید ح .. س... ن... ق... ل... ی، یعنی بریده بریده حرف زدید ، هوا پس است! آخ آخ آخ... نمی توانید آب یا مایعات را قورت بدهید؟ ... پس هوا پس است! با عرض معذرت و بدون هیچ مقدمه ای اگر اسهال گرفتید یا استفراغ فرمودید هم هوا پس است! اگر دستها و پاهایتان ضعف می رفتند هوا خیلی پس است، چون ممکن است فلج هم بشوید! تب دارید؟ خدا را شکر! چون اگر تب نداشتید نشانۀ پس بودن هوا بود! چرت و پرت می گویید؟ باز هم خدا را شکر! چون در مسمویت بوتولیسم اختلالات شدید ذهنی ایجاد می شود. (لطفا از هوش و استعداد از دست نرفتۀ تان کمک بگیرید و یک هوا پس است در این جمله بگنجانید!) در مورد شیرخواران، علایم این بیماری با بزرگسالان کاملاً متفاوت است. شیرخواران به جای اسهال یبوست می گیرند و زار و زار گریه می کنند و نمی توانند مک بزنند! علّت اصلی بروز بیماری بوتولیسم در انسان، مصرف غذاهای فاسد، خصوصاً غذاهای کنسرو شده است که با باکتری کلسترید بوتولینیوم آلوده باشند. این باکتری (دوست دارید اسمش را دوباره بنویسم؟) در غذاهای آلوده با خوب پخته نشده رشد می کند و با رشد این باکتری در غذا، سم قدرتمندی تولید و ترشح می شود که توانایی جذب از دستگاه گوارش و گسترش به دستگاه عصبی مرکزی را دارد. برخی از غذاها بیشتر از بقیۀ غذاهای ممکن است باعث بوتولیسم شوند مثل:سبزیجات و میوه هایی که در خانه کنسرو می شوند - ماهی- گوشت -سوسیس خام یا گوشت خوب پخته نشده هم ممکن است باعث بوتولیسم شوند. این باکتری ممکن است زخمها را هم آلوده کند و سم ترشّح کند. - در میان کنسروها، کنسرو محبوب تن ماهی و لوبیا سبز از همه خطرناک ترند.