مجله نوجوان 62 صفحه 17

قیام مختار در برخی از منابع در ریشه یابی سنّت چهارشنبه سوری داستانی نقل شده است که زیاد با واقعیت عنینی جور در نمی آید . در این داستان نقل می شود که مختار در شب قیام خود از شیعیان می خواهد که در پشت بام های خانۀ خود آتش روشن کنند تا به این وسیله یاران خویش را بشناسد و از آن سال به بعد هر ساله مردم برای برگزاری جشن سالگرد این پیروزی در این شب بر پشت بامها آتش روشن می کردند . البته شواهد نشان می دهد که این آیین در ایران ، سالها پیش از قیام مختار سابقه داشته و این حکایت بیشتر به افسانه ای می ماند که در قصّه های پدربزرگها و مادربزرگها نقل می شده است . داستان سیاوش و آتش یکی دیگر از ریشه هایی که برای سنّت چهارشنبه سوری ذکر کرده اند ، داستان سیاووش در شاهنامه است . در این داستان سودابه که از محبّت سیاووش نا امید شده به او تهمت می زند که این شاهزادۀ ایرانی قصد ناپاک کردن دامان او را داشته است . سیاووش نیز برای اینکه بی گناهی خود را به افراسیاب و تورانیان ثابت کند به رسم پیشینیان از تودۀ آتش عبور می کند و صحیح و سالم از این کوه آتش می گذرد چرا که پیشترها این باور افسانه ای وجود داشته که آتش ، آدم بی گناه را نمی سوزاند . البته این ها بیشتر مثل و کنایه است والّا آتش مأمور است به سوزاندنی که از سوی خداوند به او امر شده است و مگر در موارد اعجاز از حکمتی که بر او مقدّر شده ، فراتر کاری نمی کند . هرچه بوده این نبوده به هر حال گفته ها فراوان و دیدگاه ها بسیار است و هیچ کس به درستی نمی داند که نقطۀ آغاز این مراسم کجا و چگونه شکل گرفته است . آنچه در این میان مسلم است این است که این مراسم هر چه بوده ، آن چیزی که این روزها در کوچه و خیابان های این شهر می بینیم نبوده است . من که بعید می دانم این آتش بازی های خطرناک ریشۀ تاریخی داشته باشند . مسلماً اجداد ما بسیار بسیار عاقلتر از این حرفها بوده اند ! قبول ندارید ؟ جشن اصلاح تقویم گروهی بر این عقیده اند که در سال 1725 پیش از میلاد ، زرتشت ، پیامبر ایرانی ، تاریخ های پیش از آن را منظم کرده و بزرگترین حساب گاه شماری جهان را پدید آورده همچنین اعتقاد دارند که کبیسه نیز برای اولین بار در چنین روزی محاسبه شد . این گروه معتقدند که مردم ایران هر ساله این روز را به مناسبت تنظیم تقویم درست جشن گرفته و به این مناسبت آتش افروخته و شادمانی می کردند .