مجله نوجوان 82 صفحه 16

اختراع کاغذ کاغذ برای اولین بار در سال 105 میلادی ساخته شد . در آن زمان برای ساخت کاغذ ، الیاف خام گیاهانی نظیر بوتۀ شاهدانه یا پنبه را می جوشاندند تا این الیاف به صورت خمیر درآید . آن گاه خمیر را بر روی صفحه ای که در داخل یک قاب قرار داشت پهن می کردند و آن را در آب قرار می دادند . پس از خارج ساختن قاب از آب ، صفحۀ نازکی از خمیر بر روی آن تشکیل می شد بدین ترتیب ، با خشک شدن این صفحه ، کاغذ به دست می آمد . حبیب بابایی کاغذ در مصر باستان چون مرگ و زندگی مصریان وابسته به رودخانه نیل بود ، برای ساختن کاغذ البته به روش باستانی ، باز هم به سمت رودخانه کشیده می شدند . مصریان به جای کاغذ از نی پاپیروس که در طول رود نیل می رویید ، استفاده می کردند . این نی های میان تهی را قطع کرده . بازشان می کردند و می گذاشتند تا خشک شود ؛ بعد آنها را به هم می چسباندند تا طومارهایی بسازند . لغت paper به معنی کاغذ از همان کلمۀ پاپیروس گرفته شده است . مصریها برای درست کردن مرکب ، آب صمغ گیاهی و رنگ را مخلط می کردند . در ایران باستان برای نوشتن مطالب گاهی از پوست حیوانات بهره می گرفتند . در لوحه های تخت جمشید بارها گفته می شود که پوست حیوانات قربانی شده به خزانه تحویل داده شد . ظاهرا این پوست ها را در خزانه به حالتی در می آوردند که برای نگارش مناسب باشد . با توجه به وسعت بسیار زیاد قلمروی هخامنشی قابل تصور است که نامه ها و دستورهایی را که می بایستی به راه های دور فرستاده می شد . روی این پوست ها می نوشتند چون حمل آنها آسانتر بود . به علاوه معلوم می شود که منشیان زیادی از ملت های مختلف در دربار شاهان هخامنشی کار می کردند تا بتوانند برای هر قومی به زبان خود آن قوم مطالبی بفرستند . نقطۀ ضعف این پوست ها ، فاسد و از بین رفتن آنها در طول زمان است . بنابراین ما گاهی در بررسی ها با کمبود اطلاعات مواجه می شویم . از این رو مطالبی را که می خواستند مانند گاری بیشتری داشته باشد ، برری سنگ حک می کردند . مانند کتیبه ها . درحکایات آمده است که خسرو پرویز شاه ساسانی چون بوی این پوست ها را دوست نداشت . دستور داد ک نامه ها را بر روی کاغذهایی که به گلاب زعفران آغشته باشد بنویسند .

مجلات دوست نوجوانانمجله نوجوان 82صفحه 16