مجله نوجوان 90 صفحه 19

مسأله 2 سه مرد نزد علی علیه السلام آمدند که هر سه بر سر هفده شتر نزاع داشتند . مرد نخستین نیمی از آن ها را مدتی بود و دومی یک سوم و سومی یک نهم و چنان بود که در تقسیم ، به هر یک از آنان کسر وارد می شد . علی علیه السلام گفت : «اگر شتری از آن خود بر شتران شما بیفزاییم و بر شما تقسیم کنم . راضی هستید ؟» گفتند : «بلی یا امیرالمؤمنین» آن گاه مدعی نصف را نه شتر دارد و مدعی یک سوم را شش شتر ومدعی یک نهم را دو شتر و شتر آخری از آن وی ماند . حل : این مسأله نیز (مطابق حل و نه صورت آن) یک مسأله تقسیم به نسبت است و طبق صورت مسأله ، باید 17 را به نسبت نصف و یک سوم و یک نهم بین سه نفر تقسیم کرد . در این صورت به ترتیب زیر عمل می کنیم : سهم اولی شتر سهم دومی شتر سهم سومی شتر یادآوری : صورت این مسأله واضح نقل نشده است و تقسیم به نسبت بیشتر از حل مسأله معلوم می شود تا صورت آن ، به عبارت دیگر ، حل مسأله است . که معلوم می کند 17 شتر را باید به نسبت ، ، تقسیم کرد که معلوم می کند 17 شتر را باید به نسبت ، ، تقسیم کرد نه صورت آن . حضرت نیز عدد 18 را به این مناسبت در نظر گرفته اند که 18 مخرج مشترک کسر های ، ، است . مسأله 3 هنگامی که علی علیه السلام خواست سوار شود و یک پا را در رکاب کرده بود ، زنی از او پرسید : «برادرم مرده و ششصد دینار ترکه داشته است . ورثه اش بیش از یک دینار به من نداده اند .» علی علیه السلام گفت : «لابد برادرت دو دختر داشته است و سهم آن ها دو سومترکه است که چهار صد دینار است و یک برادر متادری داشته که یک ششم که صد دینار است ، سهم او بوده است و زنی داشته که یک هشتم که هفتاد و پنج دینار است ، ارث برده و دوازده برادر که هر کدام دو دینار برده اند . بنابراین یک دینار برای تو باقی می ماند .» حل : کل ما ترک را 1 فرض می کنیم در این صورت داریم : سهم دو دختر سهم برادر مادری سهم زن سهم زن سائله