مجله نوجوان 93 صفحه 16

نخاع چیست؟ نخاع شبیه یک لولۀ تو پُر است که وقتی آن را به صورت عرضی برش دهیم، در قسمت داخلی آن مادۀ خاکستری و در قسمت خارجی آن مادۀ سفیدی را می بینیم. نخاع پر از سلولهای عصبی است. این سلولها رابط بین مغز و اعصاب حسی و حرکتی هستند که از ستون فقرات ما منشعب می شوند. جریان عصبی در اعصاب ناحیۀ نخاع پیامها را از مغز به اندامها می رساند. ما 21 جفت عصب نخاعی داریم که هر کدام از این اعصاب پس از خروج از نخاع، منشعب می شوند. نخاع شامل پرده های سخت شامه، عنکبوتیه، نرم شامه، مایع مغزی نخاعی و سلولهای عصبی است. انعکاس نخاعی هیچوقت به این موضوع فکر کردید که چرا وقتی دستتان با جسم داغی برخورد می کند، قبل از اینکه فرصت فکر کردن داشته باشید، دستتان را عقب می کشید؟ واقعیت این است که در مواقع بروز خطرات ناگهانی، اتفاقی به نام انعکاس نخاعی در بدن رخ می دهد که سرعت عمل آن بسیار بیشتر از واکنشهای ارادی بدن ماست. در روند یک انعکاس نخاعی، موج عصبی که در اثر تحریک یک تار عصبی حسی به وجود آمده به نخاع می آید و به یک عصب حرکتی منتقل می شود و بلافاصله به اندام درگیر می رسد و مثلا در مثال فوق باعث عقب کشیدن فوری دست ما می شود . اندازه نخاع خیلی مختصر و مفید عرض می کنم که نخاع ما 45-38 سانتی متر طول و حدود 30-40 گرم وزن دارد! عوارض آسیبهای نخاعی بیمارانی که دچار آسیب نخاعی یا مسائلی چون عفونت ریه ها و عفونتها و مشکلات مجاری ادراری می شوند، کنترل ادرار و مدفوع خود را از دست می دهند و در اغلب موارد به دلیل بی تحرکی، از زخمهای بستر شدید و عفونی رنج می برند. به جز این عوارض فرعی، بسته به نوع و سطح آسیب نخاعی ، مصدومین ، همه یا بخشی از حسها و حرکات ارادی خود را برای همیشه از دست می دهند. مایع نخاع مایع نخاع یا ال پی، مایعی است که در نخاع ما وجود دارد و یکی از مهمترین خواص آن، ضربه گیری برای سلسله اعصاب ارزشمندی است که در نخاع قرار دارند. مننژیت یا سرسام، بیماری خطرناکی است که اگر به موقع به دادش نرسند، باعث عوارضی چون کری، کوری، فلج اندامها، عقب ماندگی ذهنی، صرع و حتی مرگ می شود. مطمئن ترین راه تشخیص بیماری مننژیت، آزمایشی است که بر روی مایع نخاع انجام می شود. برای این آزمایش سوزن مخصوصی از فضای بین مهره های تحتانی کمری وارد حفره میانی ستون مهره ها که در آن مایع نخاعی وجود دارد می شود و مقدار کمی از این مایع برای بررسی عفونت و کشت خارج می شود. در هر ده دقیقه حدود 5 میلی متر مایع نخاعی در بدن ما تولید می شود و خارج کردن کمی از این مایع برای آزمایشات، هیچ خطری ندارد. این موضوع اهمیت زیادی دارد چون خیلی از افراد از صدمه دیدن نخاع در این آزمایش وحشت دارند و با ممانعت از انجاما آن خطرات زیادی را برای خود یا فرزند بیمارشان ایجاد می کنند در حالیکه مایع نخاعی از حد فاصل مهره های تحتانی کمری بیرون کشیده می شود و در این محل نخاع وجود ندارد. اخبار بد، برنامه های پربیننده برنامۀ تلویزیونی «مردان آهنین» ، از برنامه های پربیننده و پر طرفدار تلویزیونی است. این برنامه در شبکۀ سوم سیما تهیه شده است . در سال 1384 و در برگزاری این مسابقه در بندر عباس ، مجتبی ملکی، ورزشکاری که در این مسابقه شرکت کرده بود، در اثر برخورد وزنه با کمرش دچار شکستگی مهره و آسیب جدی نخاع شد.