آداب دانان دیگرند...
هفتۀ پیش تا اینجا گفتیم که دعا کردن اسباب و وسایل خاصّی دارد و اگر این اسباب و وسایل مهیّا نباشد دعا
کردن نتیجۀ مطلوبی در پی نخواهد داشت.
یکی از این اسباب و لوازم، آداب دعا کردن است. البتّه
این موضوع با آنچه مولانا در داستان موسی و شبان نقل میکند متفاوت است و نباید با آن اشتباه شود. در آن داستان چون مسأله ارتباط بنده با معبود مطرح شده
است مولانا گفته است:
هیچ آدابی و ترتیبی مجو
هر چه میخواهد دل تنگت بگو
این بیت عوام مردم را مدّ نظر دارد و به گمان من
از خواصّ مردم و از بندگان مؤمن خدا که مثل من و
شما چند کلاس هم درس خواندهاند، انتظار میرود که
در هنگام گفتگو با معبود یگانۀ هستی آداب بندگی را
نیز به جا آورند. به خاطر همین آداب است که بزرگان
ما با وضو با خدا نیایش میکنند و با وضو با خدا حرف میزنند. یادتان باشد که اولین فایدۀ با وضو بودن این
است که شیطان از ذهن و فکر شما دور میشود و شما آمادگی بیشتری برای حرف زدن با خدا پیدا میکنید.
یکی دیگر از آداب دعا کردن خضوع و خشوع در برابر معبود یگانه است. اویی که دعا میکند باید به این درک رسیده باشد که یگانۀ هستی، ذات اقدس حضرت حق
است و باقی موجودات، وجود خویش را از رحمت او
یافتهاند و در حقیقت تنها اوست که موجود است و هیچ
چیز به غیر از او نیست و بندگان نیز نخواهند بود مگر
اینکه جزئی از او باشند که خود حضرتش فرمودند: «کلّ شیٍ هالک الّا وجهُهُ»
این نکته را هم فراموش نکنید که خداوند دلشکستگی بندگانش را دوست میدارد و چنان که خود فرمودهاند خداوند در دلهای شکسته خانه دارد و به همین خاطر دعای دلهای شکسته را زودتر مستجاب میکند پس هر وقت دلتان شکست و احساس دلتنگی کردید یادتان
باشد که زیر باران رحمت خداوند هستید و دعا کردن
را فراموش نکنید.
سومین نکته در آداب دعا کردن این است که در دعا بهترین چیزها را از خدا بخواهیم و آن بهترین چیزها
را با بهترین کلمهها و بهترین جملهها از خدا بخواهیم. نیایش باید پر محتوا و زیبا باشد و این چیزی است که شاید همۀ ما آن را بلد نباشیم؛ یعنی شاید ندانیم آن چیزهای خوب را با چه زبانی از خدا بخواهیم یا اصلاً فکر کنیم که زبان و دهان ما به خاطر گناهانی که میکنیم
لایق گفتگو با خداوند نیست. آن وقت است که خدا را
با زبان و دهان آدمهای پاک میخوانیم یعنی دعاهایی
را میخوانیم که پیش از این از زبان امامان معصوم
ما علیهمالسلام نقل شده است. کتاب مفاتیحالجنان
که حاج شیخ عبّاس قمی آن را گردآوری کرده است مجموعهای از دعاهایی را که از امامان معصوم نقل شده است، در خود دارد. در هفتههای آینده، البتّه اگر زنده بودم و اگر خدا خواست، دربارۀ این کتاب چیزهایی بیشتری برایتان خواهم نوشت.
مجلات دوست نوجوانانمجله نوجوان 128صفحه 3