مجله نوجوان 206 صفحه 22

حامد قاموس مقدم ای عشق! همه بهانه از توست فیلم سینمایی «مینای شهر خاموش»، سومین اثر بلند امیر شهاب رضویان همزمان با سالگرد زلزلۀ شهر بم وارد شبکۀ ویدئویی کشور شد. امیر شهاب رضویان از نسل کارگردانان و فیلمسازانی است که سینما را از فیلم کوتاه آغاز کردند و سالها در این مسیر به کسب تجربه پرداختند. تعداد زیادی از این فیلمسازان، امروزه در ایران و جهان به عنوان فیلمسازانی کار بلد و موفق معروف هستند؛ بهمن قبادی، رضا میرکریمی، وحید موسائیان، مهرداد اسکویی، اصغر فرهادی و بسیاری دیگر که شرکت می‏کردند و آثار یکدیگر را نقد می‏کردند، امروزه مدّعی سینمایی فرهنگی و متفاوت هستند. البته این ادعای آنها کاملاً بجاست. فیلمهای هر کدام از این فیلمسازان حرفهای جدیدی برای گفتن دارد و هر سکانس از فیلمهایشان به تنهایی به اندازۀ فیلم بلند برخی از فیلمسازان دیگر ارزشمند است. «مینای شهر خاموش»، قصۀ بازگشت به خود و اصل است. دکتر پارسا، جراحّی زبردست است که سالها در آلمان زندگی کرده است. او به خاطر جرّاحی یک رزمندۀ مجروح که آخرین تیر جنگ را در سینه دارد به ایران باز می‏گردد. او به اصرار یکی از دوستان پدرش به بم می‏رود و همین سفر باعث می‏شود هویتش برایش معنا پیدا کند. مینای شهر خاموش را می‏توان در گروه فیلمهای جادّه‏ای تصور کرد. زیرا بیشتر اتفاقات و دقایق کلیدی فیلم در طول سفر اتفاق می‏افتد؛ سفر از هامبورگ به تهران و از تهران به بم. شاید چنین به نظر بیاید که رضویان قصد ساختن فیلم انتقادی از اجتماع امروز را داشته است. واقعیت این است که رضویان تنها به توصیف و ترسیم فضایی می‏پردازد که دکتر پارسا پس از ورود به ایران با آن مواجه می‏شود. اگر از دیدگاه یک فیلم اجتماعی به این فیلم نگاه کنیم، چیزی دستگیرمان نمی‏شود و آخر سر بی‏نتیجه و مأیوس از پای فیلم بلند خواهیم شد. در حقیقت تمام این سفرها و داستانها و وقایع بهانه‏ای است برای روایت داستان عشق در سه نسل مختلف؛ نسل قناتی، نسل دکتر پارسا و نسل بهرامی. این دغدغه در همۀ نسلها وجود دارد. در نسل بهرامی این دغدغه مانند یک رود جاری است ولی در نسل قناتی و دکتر مانند قناتهای زیرزمینی که بر اثر زلزله مسدود شده‏اند، احتیاج به وارسی و رسیدگی و مراقبت دارد تا دوباره جاری شود. همۀ مسائل فیلم حتی زلزله، حتی آخرین تیر دوران جنگ، بهانه‏ای است برای روایت داستان عشق. موسیقی در این فیلم جایگاه ویژه‏ای دارد. در فضای شهر فیلم، آدمها پیش