هوش و ذکاوت ایرانیان در طول تاریخ بر همگان ثابت شده است. دانشمندان بزرگی در تاریخ ایران به چشم میخورند که مایۀ شگفتی بودهاند. ایرانیان همیشه در مواقع خطر و سختی نیز با هوش بالای خود چارهای برای مشکلات مییافتند و از پس مشکلات و مسائل خود بر میآمدند. حال چه این مسائل در مورد علم پزشکی و نجوم و ریاضیات باشد، چه در مورد مشکلات جنگ.
به تازگی دانشمندان در کند و کاوهای خود در ساحل فرات به نتایج عجیبی دست یافتهاند. دانشمندان در معدنی اجساد بیست سرباز رومی را که متعلق به سال 256 میلادی است، یافتهاند. سالهای بسیار دور در زمان ساسانیان، شهری به نام «دورایروپوس» در ساحل فرات قرار داشت. این شهر توسط رومیها اشغال میشود. رومیها بعد از اشغال، این شهر را تبدیل به پادگان نظامی بزرگی میکنند و به این ترتیب قدرت زیادی در این منطقه بهدست میآورند.
اما در سال 256 میلادی این شهر توسط ارتش بسیار قدرتمند ساسانیان محاصره میشود. ساسانیان برای ورود به شهر به تکنیکهای مختلفی دست میزنند. در یکی از این روشها، آنها در دیوارهای شهر شروع به حفر معدن
غلبۀ ساسانیان
بر رومیان
میکنند. بعد به داخل دالانهای این معادن گازهایی را پمپ میکنند. این گازها موجب خفگی سربازان رومی شده است.
تحقیقات دانشمندان روی اجساد سربازان رومی نشان میدهد که آنها با استنشاق مواد قیری و گوگردی مردهاند. وقتی این گازها مشتعل میشوند، ابرهای متراکمی که شامل گازهای خفه کننده است، ایجاد میکنند. به این ترتیب اجساد بیست سرباز رومی در این معدن باستانی کشف شده است که در نتیجۀ خفگی مردهاند. باستانشناسان معتقدند استناد به چنین روشهایی در جنگ، از تاکتیکهای جنگی ساسانیان بوده است که در متون قدیمی نیز به آنها اشاره شده است. شاید این جنگ از
قدیمیترین شواهد مربوط به استفاده از گاز و مولدهای دودزا بوده است.
مجلات دوست نوجوانانمجله نوجوان 210صفحه 7