بهار و نوروز
وقتی استالین دراوج قدرت بود ، مدیران مؤسسات دولتی شوروی ، سعی داشتند ، جمله ای از او پیدا کنند که به مؤسسه ی آنها بخورد و آنها بتوانند آن جمله را با حروف درشت بر سر در ساختمان خود بنویسند . مثلاً یک بار استالین گفته بود : "درخت انقلاب شوروی را خون مبارزان اکتبر آبیاری و بارور و بیمه کرده است ."
این جمله را پنج مؤسسه نوشته ، بالای ساختمان خود زده بودند ، وزارت کشاورزی شوروی ، کلمه ی "درخت" را درشت تر نوشته بود ، سازمان انتقال خون ، کلمه ی "خون" را سازمان آب لنینگراد کلمه ی "آبیاری" را ، زایشگاه آخما ، تووا کلمه ی "بارور" را شرکت بیمه ی شهر گورکی کلمه ی "بیمه" را ، کارخانه ی کود شیمیایی شهر کیروف آباد که کلمه ی مناسبی از سخنان استالین برای خود پیدا نکرده بود . طی یک تماس تلفنی با کاخ کرملین درخواست کرده بود که رهبر شوروی در سخنرانی بعدی خود به نحوی کلمه ی کود را هم به کار ببرد . حالا حکایت ماست با سردبیر . مجله که از ما خواسته است چیزی بنویسیم که تویش بهار و نوروز و این جور چیزها باشد .متأسفانه سر دبیر این موضوع را دیر به ما گفته است . اگر زودتر گفته بود ، از شاعر گرامی آقای ع . شکر چیان متخلص به شکر قبل از این که به سفر بروند . درخواست می کریدم غزلی با ردیف بهار جهت مصرف حکایت خانه بسازند .
حالا حکایت ماست
عمران صلاحی
پای گل
سال نو و اول بهار است
پای گل ولاله در نگار است
آن شعله که لاله نام دارد
در سنگ هنوز چون شرار است
پستان شکوفه است پر شیر
نوباوه ی باغ شیر خوار است
این فرش زمرّدی ببینید
کش از نخ سبزه پود و تار است
ای پرده نشین گل بهاری !
مرغ چمنت در انتظار است
این وزن ترانه می سراید
مرغی که مقیم شاخسار است
کای تازه بهار عالم افروز
هر روز تو عید باد و نوروز
وحشی بافقی
نوروز در تاریخ
چنان که از تواریخ بر می آید ، در عهد ساسانیان ، نوروز در اول فصل بهار نبود ، بلکه مانند عید فطر درمیان مسلمانان می گشت . در تاریخ یزدگردی که مصادف با جلوس یزدگرد است نوروز نزدیک به اول تابستان بود و از آن تاریخ به این طرف به تدریج هر چهار سال یک روز عقب ماند . در سال 467 هجری قمری ، نوروز در هفده روز به پایان زمستان مانده ، واقع بود ، دراین هنگام جلال الدین ملکشاه سلجوقی ، تقویم جدید جلالی را بنا نهاد و نوروز را دراول بهار قرار داده ، ثابت نگاه داشت . بدین طریق که قرار شد در هر چهار سال یک بار ، سال را 366 روز محسوب دارند .
و بدین ترتیب روی هم رفته ، سال جلالی نزدیک ترین سال های دنیا به سال شمسی حقیقی است که 365 روز و 5 ساعت و چهل و هشت دقیقه است .
فرهنگ معین
مجلات دوست نوجوانانمجله نوجوان 242صفحه 23