مجله نوجوان 43 صفحه 33

انجام می شود . در مناطق شهری کارهای مربوط به رویه گیوه توسط زنان و در خانه ها صورت می گیرد . این کار در روستاها هم به دست زنان و هم به دست مردان در خانه و قهوه خانه و اماکن عمومی در ایام فراغت انجام میشود. در کارگاههای گیوه کشی معمولاً سه نفر با هم کار می کنند . این سه نفر که در یک مقطع مثلثی شک لبه صورت زنجیروار و با تقسیم کار معین کار را شروع می کنند عبارتند از : 1- پرونی که از پارچه های رنگ شده فتیله درست می کند و نسبت به دو نفر دیگر از مهارت و تخصص کمتری برخوردار است . پرونی در واقع در مرحله شاگردی گیوه کش است . 2- پی کنه گیر که دارای تخصص و مهارت است و به مرحله استادی نزدیک است . او بخش میانی کار و به عبارت دیگر بخش اتصال فتیله ها را انجام می دهد و تخت گیوه را برای انجام کار نهایی که به دست استادکار انجام می گیرد ، آماده می کند . 3- کلاشگر که استاد و معمولاً صاحب کارگاه است و برش و پرداخت و تکمیل تخت گیوه و بطور کلی موارد حساس و دقیق کار را انجام می دهد . مرحله دیگر اتصال رویه گیوه به تخت گیوه است و محل آن را استاد کار با سوراخهایی که با درفش به وجود می آورد تعیین می کند و یک نفر دیگر که معمولاً در خارج از کارگاه است ، این محدوده را با ریسمانی که از موی بز تابیده شده می دوزد . این کار را پرکاماگیر می نامند . در کار گیوه کشی به طور کلی از سه نیروی فشاری ، کششی و ضربه ای استفاده می شود و ابزارهایی که در این صنعت دستی به کار می رود برای استفاده از این سه نیرو است . مراحل ساخت گیوه از این قرار است : آماده کردن پوست که توسط استادکار صورت می گیرد، رنگ آمیزی پارچه ، تهیه فتیله توسط شاگرد ، پی کنه گیری . رنگهایی که در تهیه گیوه به کار می رود عبارتند از رنگهای آبی ، قرمز ، سفید ، استخوانی و سیاه . رنگهای آبی و قرمز در تخت گیوه ها به کار می رود . قبلا ً تخت گیوه ها فقط به رنگ سفید بوده و رویه گیوه مردانه هم معمولاً سفید بود و برای بافت گیوه های زنانه از نخهای رنگین و گاه از انواع منجوق هم استفاده می شده است . در باختران 4 نوع گیوه معمول است . گیوه تخت آجیده ، گیوه تخت جرمی ، گیوه تخت لاستیکی و گیوه رویه ابریشمی . مراکز تولید گیوه در ایران پراکنده است و تقریباً در بیشتر نقاط کشور ، نشانه های تولید این محصول را می توان دید ، اما عمدتاً مناطق مختلف باختران ، استان مرکزی ، فارس و ... مرکز تولید انواع گیوه محسوب می شوند .

مجلات دوست نوجوانانمجله نوجوان 43صفحه 33