مجله نوجوان 45 صفحه 22

اقوام ساکن در افغانستان 1- پشتونها از این قوم در گذشته به نام قوم افغان یاد می شد. امروزه هم در برداشت عامه مردم افغانستان از این قوم به همان نام سابق خود یاد می شود. پشتونها نزدیک به 31 درصد کل جامعه را تشکیل می دهند. آنها در نواحی شرقی، جنوب شرقی و جنوبی افغانستان ساکن هستند و علاوه بر آن به شکل پراکنده در نواحی غربی و شمال کشور سکونت دارند، ولی بیشترین تراکم جمعیت این قوم درجنوب کشور واقع شده است. زبان اکثریت قاطع قوم پشتون، پشتو است، ولی پشتونهای شهری و نیز طوایفی از این قوم در غرب کشور به زبان فارسی نیز صحبت می کنند. اکثریت قاطع این قوم، سنی مذهب هستند. 2- هزاره ها هزاره ها از نگاه قومی دومین قوم بزرگ افغانستان را تشکیل می دهند که در مناطق مرکزی، شمال و شمال شرقی کشور ساکن هستند و 5/27 درصد جامعه را تشکیل می دهند. هزاره ها علاوه بر مناطق یاد شده به طور پراکنده در شهرهای بزرگ هم زندگی می کنند. زبان اکثریت قاطع هزاره ها فارسی است. اما لهجه ها در مناطق مختلف متفاوت است. اکثریت این قوم شیعه هستند. 2- تاجیک ها سومین گروه قومی افغانستان تاجیکها هستند. آنها در شمال کابل، ولایات شمالی و غربی و نیز در اکثریت شهرهای بزرگ حضور دارند. این قوم 6/20 درصد جامعه را تشکیل می دهند. زبان اکثریت این قوم طوایف آن فارسی است و از نقطه نظر مذهب تعدادی از آنان شیعه و برخی از آنها سنی هستند. 3- ترک نژادان (ازبک و ترکمن) 4- ترک نژادان در نواحی شمال افغانستان ساکن هستند. آنها بیشتر به ازبکها شهرت یافته اند، در حالیکه ازبکها شاخه ای از ترکها هستند. این قوم ازنظر جمعیتی برابر با تاجیکها هستند. زبان آنها ترکی است که این زبان در نواحی مختلف با لهجه های متفاوتی گویش می شود. 5- بحث اقوام در افغانستان بسیار پیچیده است، چرا که علاوه بر این چهار قوم که اکثریت جامعه را تشکیل می دهند، اقوام دیگری نیز وجود دارند، مانند قرقیز، قزاق، بلوچ، قزلباش و عرب که به طور پراکنده در افغانستان ساکن هستند. زبان مردم افغانستان مردم این کشور به زبانهای مختلف و لهجه های گوناگون سخن می گویندف اما زبان رسمی این کشور فارسی و پشتو است. البته پشتو بعدها رسمیت پیدا کرد. تا قبل از حکومت آل یحیی زبان رسمی همان زبان فارسی بود و پشتو فقط به محاوره پشتونها و کسانی که با آنها ارتباط داشتند محدود می شد. زبان دربار احمدشاه ابدالی که خود پایه گذار اولین حکومت رسمی در افغانستان بود، فارسی بود و خود به فارسی شعر می سرود. بعد از او زبان فارسی رسمیت پیدا کرد، تا اینکه در دوره های بعد از طرف شاهان پشتون اقداماتی صورت گرفت تا پشتو نیز همانند فارسی گسترش یابد و به عنوان زبان رسمی شناخته شود.