مجله نوجوان 20 صفحه 20

گاودوانی حتماً در اخبار یا تلویزیون چیزهایی راجع به مراسم سنتی گاوبازی در اسپانیا شنیده و دیدهاید. این مراسم سنتی از سده شانزدهم در اسپانیا متداول بوده و جزئی از مراسم گاوبازی سنتی اسپانیائیهاست که گاوها را از بیرون شهر به میدان گاوبازی مرکز شهر میرانند. امسال در آخرین روز مراسم گاودوانی در شهر پامپلونا در کشور اسپانیا در هجوم گله گاوها به خیابانها، یک گاو که از بقیه جدا مانده بود کوشید برگردد و به گله بپیوندد اما در این میان دست کم دو نفر را مجروح کرد. دو نفری که گاو به آنها شاخ زد یک شهروند اسپانیایی و دیگری آمریکایی بود. این مراسم در زمان معروف ارنست همینگوی، نویسنده بزرگ قرن بیستم، که در سال 1926 با عنوان «خورشید نیز طلوع میکند» نوشت، به گونهای زنده بازگو شده است. گاو نر و پارچه قرمز گاوباز! آقا گاوه کوررنگ است! یعنی هیچ رنگی را تشخیص نمیدهد؛ بنابراین رنگ قرمز هیچ تأثیری در خشمگین کردن گاو ندارد بلکه آنچه در این بازی مهم است شیوه به حرکت درآوردن پارچه یا شنل گاوباز است. باورهای عامیانه بعضی از اصطلاحات و مثلهایی که امروزه به کار برده میشوند، در افسانههای جالبی ریشه دارد که دانستن آنها خالی از لطف نیست. مردم قدیم پیرامون پدیدههای مختلف، نظرها و عقایدی داشتند که امروزه با اثبات دلایل علمی رخ دادن آنها، شاید خندهدار به نظر میرسد. این قبیل باورها همواره به دلیل ناقص بودن علم و آگاهی آدمی نسبت به آینده وجود داشته است. این هفته قصد داریم تا بخشی از این باورها را مرور کنیم. گاوزمین قدما بر این باور بودهاند که زمین روی شاخ گاوی قرار دارد. به عقیده یونانیان باستان زمین روی دوش اطلس و یا هرکول بوده است. همچنین تحقیقات نشان داد که در افسانههای آریایی، گاو نماینده قوت و نیرو بوده و مقدس شمرده میشده است. قدما فکر میکردندکه یک ماهی زیر پای گاو است و وقتی گاو نگهدارنده زمین خسته میشود، زمین را از روی یک شاخ بر روی شاخ دیگر میاندازد همین سبب زمینلرزه میشود. در مورد این باور، نمونههای زیادی در اشعار شاعران کهن ایرانی یافت میشود. مثلاً خیام میگوید: گاویست بر آسمان قرین پروین، یک گاو دگر نهفته در زیرزمین یا فردوسی میگوید: فرو شد به ماهی و بر شد به ماه، بن نیزه و قبه بارگاه

مجلات دوست نوجوانانمجله نوجوان 20صفحه 20