مجله نوجوان 235 صفحه 9

قطب جنوب ؛ بهترین سایت رصدی دنیا جستجو به منظور یافتن بهترین سایت رصدی دنیا به کشف سردترین ، خشک ترین و آرام ترین مکان در کره زمین منجر شد . تصور می شود که هیچ انسانی تاکنون آنجا نبوده اما انتظار می رود که آسمان در این نقطه 3 بار شفاف تر از هر مکان دیگر در زمین باشد . تیم تحقیقاتی مشترک آمریکا و استرالیا داده های به دست آمده از ماهواره ها ، ایستگاه های زمینی و نمونه های آب و هوایی را بررسی کردند تا بسیاری از عواملی که در کیفیت یک سایت رصدی موثر است را تعیین کنند . این عوامل شامل : پوشش ابری ، دما ، تبخیر آب ، سرعت ورزش باد و تلاطم جوی می باشند . محققین مکانی را در قطب جنوب معرفی کردند که A Ridge نام داشته و 4053 متر ارتفاع دارد ، این مکان نه تنها دور دست می باشد . بلکه آب و هوایی بسیار سرد و خشک دارد . مطالعات آشکار ساختند که در فصل زمستان دمای این ناحیه به طور متوسط تا 70 - درجه سانتی گراد کاهش می یابد ! این مکان همچنین تلاطم جوی بسیار کمی دارد . آسمان در آنجا بسیار تاریک است ، تا حدی که یک تلسکوپ نسبتاً معمولی در آنجا می تواند به قدرتمندی بزرگترین تلسکوپ های زمین باشد ! چطور دلفین ها و وال ها می خوابند ؟ المیرا صدیقی دلفین ها و وال ها پستاندار هستند و بسیاری خصوصیات شبیه به انسان ها دارند . آنها خون گرمند و این خصیصه آنان هم شبیه انسان هاست . اما یکی از تفاوت هایی که این حیوانات با انسان ها دارند ، محیط زندگی آنهاست . وال ها و دلفین ها ، دارای ویژگی هایی هستند که این امکان را به آن ها می دهد که بتوانند بیش از نیم ساعت را بدون گرفتن اکسیژن زیر آب بمانند . روی کره خاکی انسان ها و دیگر حیوانات بطور غیر ارادی تنفس می کنند ، این به آن معناست که ما حتی اگر نخواهیم نفس بکشیم بدن ما اکسیژن می طلبد وما را مجبور به نفس کشیدن می کند . اما در مورد دلفین ها و وال ها قضیه فرق می کنند . آن ها بطور ارادی نفس می کشند به این معنا که هر گاه اراده کنند که زیر آب باشند می توانند دقایق طولانی را تا زمانی که روی آب می آیند نفس نکشند . حال چطور ممکن است حیوانی که حرکاتش کاملاً ارادی و هوشیار است بتواند بخوابد ؟ کاملاً واضح است که اگر ما در حالت هوشیاری به سر ببریم ، نمی توانیم به خواب برویم و از آنجا که ساختار مغز پستانداران به شکلی است که تا زمانی که هوشیار باشند بیدار هستند ، پس دلفین ها که باید در هوشیاری تصمیم بگیرند که چه وقت نفس بکشند چه هنگام می خوابند ؟ تحقیقات ثابت کرده است که برای رفع این مشکل دلفین ها هنگام خواب نیمی از مغزشان را فعال نگه داشته و نیم دیگر در حال کار نگه می دارند . به این صورت آن ها هم استراحت لازم را دارند و هم تا حدودی در حالت نیمه هوشیار می باشند . گفته می شود که این حیوانات حدود 8 ساعت در روز را در این حالت به سر می برند . ما انسان ها احتمالا هرگز درک نمی کنیم که این نوع خواب چگونه است ، اما آن را می توان به حالت ابتدای فرو رفتن به خواب یعنی حالتی که نیمه بیهوش هستیم وصدا های گنگی می شنویم تشبیه کرد . حالا این سؤال پیش می آید که دلفین ها کجا می خوابند ؟ بهترین جا برای آنان نزدیک سطح اقیانوس است که بتوانند در موقع مقتضی روی آب بیایند و نفس بکشند . اگر دلفینی را دیدید که نزدیک سطح آب بود و تکان های کمی داشت بدانید که به خواب رفته است . دوست نوجوانان سال پنجم / شماره 23 پیاپی 235 / 28 شهریور 1388