کتاب حج

گفتاری دربارۀ سعی

گفتاری دربارۀ سعی

مسأله 1 ـ‏ بعد از دو رکعت (نماز) طواف، سعی بین صفا و مروه واجب است. و واجب‏‎ ‎‏است که هفت شوط باشد که از صفا تا مروه یک شوط است، و از مروه تا صفا شوط دیگر.‏‎ ‎

ترجمه تحریر الوسیله امام خمینی(س)ج. 1صفحه 497
‏و واجب است از صفا شروع و به مروه ختم شود، و اگر برعکس سعی کند باطل است، و‏‎ ‎‏(اگر برعکس کرد) هرجا متوجه شد واجب است اعاده کند ولو این که در بین سعی باشد.‏

مسأله 2 ـ‏ بنابر احتیاط (واجب) باید شروع کردن به سعی از جزء اول صفا باشد و اگر‏‎ ‎‏روی بعضی از پلّه های کوه صفا برود و شروع نماید کفایت می کند، و واجب است که در‏‎ ‎‏جزء اول مروه ختم شود و روی بعضی از پلّه ها رفتن کفایت می کند. و پیاده و سواره سعی‏‎ ‎‏نمودن جایز است و افضل آن است که پیاده باشد.‏

مسأله 3 ـ‏ در سعی، نه طهارت از حدث و نه از نجاست و نه ستر عورت معتبر نیست‏‎ ‎‏اگرچه احتیاط (مستحب) آن است که طهارت از حدث داشته باشد.‏

مسأله 4 ـ‏ واجب است که سعی بعد از طواف و نماز طواف باشد، پس اگر آن را بر‏‎ ‎‏طواف مقدّم بدارد، باید بعد از طواف آن را اعاده نماید ولو این که از روی علم و‏‎ ‎‏عمد نباشد.‏

مسأله 5 ـ‏ واجب است که سعی، از راه متعارف باشد پس انحراف زیاد از راه متعارف‏‎ ‎‏جایز نیست. بلی سعی کردن از طبقۀ فوقانی یا از طبقۀ تحتانی ـ با فرض این که چنین‏‎ ‎‏طبقه ای احداث شود ـ به شرط این که سعی بین دو کوه باشد ـ نه بالا یا پایین آن ها ـ جایز‏‎ ‎‏می باشد. و احتیاط (مستحب) آن است که از راهی که قبل از احداث دو طبقه متعارف بوده‏‎ ‎‏سعی نماید.‏

مسأله 6 ـ‏ در سعی به سوی مروه یا به سوی صفا، رو به آن ها نمودن لازم است؛ پس‏‎ ‎‏سعی با حالت به پشت راه رفتن یا به یکی از دو پهلو رفتن جایز نیست، لیکن جایز است‏‎ ‎‏صفحۀ صورت را به یکی از دو طرف یا به پشت متمایل گرداند، چنان که نشستن و‏‎ ‎‏خوابیدن روی صفا یا مروه یا بین آن ها، پیش از تمام شدن سعی و بدون عذر جایز است.‏

مسأله 7 ـ‏ تأخیر انداختن سعی از طواف و نماز آن، به منظور استراحت و تخفیف‏‎ ‎‏گرمی هوا بدون عذر حتی تا شب جایز است، و احتیاط (مستحب) آن است که تا شب‏‎ ‎‏تأخیر نیندازد. و تأخیر انداختن آن به فردا بدون عذر جایز نیست.‏


ترجمه تحریر الوسیله امام خمینی(س)ج. 1صفحه 498
مسأله 8 ـ‏ سعی عبادت است و آنچه در عبادت از قصد قربت و خالص بودن نیّت‏‎ ‎‏معتبر است در سعی واجب است. و سعی رکن است و حکم ترک آن عمداً یا سهواً حکم‏‎ ‎‏ترک طواف است، به همان صورت که گذشت.‏

مسأله 9 ـ‏ اگر سهواً یک شوط یا بیشتر بر سعی بیفزاید سعیش صحیح است، و بهتر آن‏‎ ‎‏است که از هرجا متوجه شد آن را رها نماید؛ اگرچه بعید نیست که به هفت شوط رساندن‏‎ ‎‏آن جایز باشد. و اگر سعی را ناقص (و کمتر از هفت شوط) انجام داده باشد هرجا متوجه‏‎ ‎‏شد واجب است آن را کامل کند و اگر به شهر خودش برگشته و بتواند که بدون مشقّت (به‏‎ ‎‏مکه) برگردد واجب است و اگر نتواند یا سخت باشد باید نایب بگیرد. و اگر قسمتی از‏‎ ‎‏شوط اول را به جا آورد و سهو نماید و سعی به جا نیاورد احتیاط (واجب) آن است که از‏‎ ‎‏سر بگیرد.‏

مسأله 10 ـ‏ اگر در عمرۀ تمتع سهواً قبل از تمام کردن سعی به خیال این که تمام کرده، از‏‎ ‎‏احرام بیرون آید و با زوجه اش نزدیکی کند بر او واجب است سعی را تمام کند، و‏‎ ‎‏بنابر احتیاط (واجب) با ذبح یک گاو کفّاره بدهد، بلکه اگر قبل از تمام کردن سعی، سهواً‏‎ ‎‏تقصیر نماید و آن کار (نزدیکی با همسر) را انجام دهد احتیاط (واجب) آن است که آن را‏‎ ‎‏تمام کند و کفّاره بدهد؛ و احتیاط (واجب) آن است که سعی در غیر عمرۀ تمتع در هر دو‏‎ ‎‏صورت به سعی در عمرۀ تمتع ملحق شود.‏

مسأله 11 ـ‏ اگر بعد از تقصیر در عدد شوط های سعی شک نماید می گذرد و بنا را‏‎ ‎‏برصحت می گذارد. و همچنین است اگر بعد از فارغ شدن از عمل در زیادی سعی شک‏‎ ‎‏نماید. و اگر بعد از فراغ از عمل و انصراف از آن در نقصان شک نماید بنابرصحت گذاشتن‏‎ ‎‏اشکال دارد، و احتیاط (واجب) آن است که هر مقدار که احتمال نقصان آن را می دهد‏‎ ‎‏تکمیل نماید. و اگر بعد از فارغ شدن (از سعی) یا بعد از هر شوطی، در صحت آنچه که‏‎ ‎‏انجام داده شک کند، بنابر صحّت می گذارد. و همچنین است اگر در صحّت بخشی از یک‏‎ ‎‏شوط بعد از گذشتن از آن شک نماید.‏

مسأله 12 ـ‏ اگر در حالی که در مروه است بین هفت و زیاده ـ مانند نُه مثلاً ـ شک نماید‏‎ ‎

ترجمه تحریر الوسیله امام خمینی(س)ج. 1صفحه 499
‏باید بنا را برصحت بگذارد و اگر در اثنای دور در این که دور هفتم است یا مثلاً دور ششم‏‎ ‎‏شک نماید سعیش باطل است. و همچنین است نظایر آن که احتمال نقص در آن ها بدهد.‏‎ ‎‏و همچنین است اگر قبل از تمام شدن دور در آنچه که در دست دارد شک نماید که هفتم‏‎ ‎‏است یا بیشتر.‏

مسأله 13 ـ‏ اگر بعد از تقصیر در اصل انجام دادن سعی شک نماید باید بنا بگذارد که‏‎ ‎‏سعی نموده است. و اگر در روز بعد از روزی که طواف نموده، در به جا آوردن سعی شک‏‎ ‎‏نماید باز هم بعید نیست که بنابرصحت آن بگذارد، لیکن احتیاط (مستحب) آن است که‏‎ ‎‏اگر قبل از تقصیر شک نموده سعی را به جا آورد.‏

‎ ‎

ترجمه تحریر الوسیله امام خمینی(س)ج. 1صفحه 500