گفتاری دربارۀ نماز طواف
مسأله 1 ـ بعد از طواف، دو رکعت نماز برای طواف واجب است، و بنابر احتیاط (واجب) باید بعد از طواف به خواندن نماز شتاب کند. و کیفیت آن مانند نماز صبح است و در هردو رکعت خواندن هرسوره ای غیر از عزائم (چهار سورۀ سجده دار) جایز است، و در رکعت اول سورۀ توحید و در رکعت دوم سورۀ جحد مستحب است، و بلند و آهسته خواندن قرائت جایز است.
مسأله 2 ـ شک در عدد رکعات نماز طواف سبب بطلان آن است و بعید نیست که گمان در عدد رکعات اعتبار داشته باشد. و این نماز در احکام مانند بقیۀ نمازهای واجب می باشد.
مسأله 3 ـ واجب است که نماز طواف نزد مقام ابراهیم علیه السلام باشد و احتیاط (واجب)آن است که پشت مقام باشد، و هرچه نزدیک به مقام باشد افضل است، لیکن نه به گونه ای که برای مردم مزاحمت ایجاد شود. و اگر به خاطر ازدحام جمعیت ممکن نباشد که در پشت مقام بخواند، در نزد مقام در طرف راست یا چپ آن می خواند. و اگر ممکنش نباشد که نزد
ترجمه تحریر الوسیله امام خمینی(س)ج. 1صفحه 496
مقام بخواند هر یک از پشت مقام و دو طرف آن را که به مقام نزدیک تر است برای خواندن نماز اختیار می کند. و اگر هر دو نسبت به مقام مساوی بودند، پشت مقام را انتخاب می نماید. و اگر دو طرف نزدیک تر از پشت باشند، لیکن همۀ آن ها از این که نزد مقام به آن گفته شود خارج باشند بعید نیست که به خواندن نماز در پشت، اکتفا شود، لیکن احتیاط (مستحب) آن است که نماز دیگری در یکی از دو طرف با مراعات نزدیک تر بودن بخواند و احتیاط (مستحب) آن است که در صورت امکان نماز را پشت مقام اعاده کند اگر بعد از خواندن آن تا وقتی که وقت سعی تنگ شود تمکّن پیدا نماید.
مسأله 4 ـ اگر نماز طواف را فراموش کند هر وقتی یادش بیاید باید آن را نزد مقام بخواند. و اگر در بین سعی یادش بیاید برمی گردد و نماز را می خواند سپس از هرجا که سعی را قطع نموده است آن را تمام می کند و سعیش صحیح است. و اگر بعد از اعمالی که بعد از نماز باید آن ها را انجام دهد یادش بیاید، اعادۀ آن اعمال بعد از نماز واجب نیست. و اگر در جایی یادش بیاید که برایش برگشتن به مسجدالحرام مشقّت دارد نماز را در همان جا ولو این که شهر دیگری باشد می خواند و برگشتن به حرم واجب نیست ولو این که آسان باشد. و کسی که حکم را نمی داند در تمام احکام در حکم شخصی است که فراموش کرده است.
مسأله 5 ـ اگر بمیرد و بر عهدۀ او نماز طواف باشد قضای آن بر فرزند بزرگ ترش واجب است.
مسأله 6 ـ اگر توانایی بر قرائت صحیح نداشته باشد و برایش ممکن نباشد که یاد بگیرد به همان نحوی که برایش ممکن است نماز را می خواند و صحیح است. و اگر تلقین کردن به او ممکن است احتیاط همین است. و احتیاط (مستحب) آن است که به شخص عادلی اقتدا کند لیکن نباید به آن اکتفا کند، همان طور که به نایب نباید اکتفا نماید.
ترجمه تحریر الوسیله امام خمینی(س)ج. 1صفحه 497