کتاب حج

گفتاری در مورد میقات‏ ها

گفتاری در مورد میقات ها

‏میقات ها، جاهایی است که برای احرام تعیین شده است؛ و برای عمرۀ حج، پنج‏‎ ‎‏موضع است:‏

اول: ‏«ذوالحلیفه» و آن میقات اهل مدینه و کسی است که از راه آن ها عبور می کند. و‏‎ ‎‏احتیاط (واجب) آن است که به خود مسجد شجره اکتفا شود نه آن که بیرون مسجد نزد آن‏‎ ‎‏محرم شود، بلکه (این مطلب) خالی از وجه نیست.‏


ترجمه تحریر الوسیله امام خمینی(س)ج. 1صفحه 465
مسأله 1 ـ‏ اقوی آن است که در حال اختیار، تأخیر انداختن احرام (از ذوالحلیفه) تا‏‎ ‎‏جُحفه جایز نیست، و جحفه میقات اهل شام است. البته در صورت ضرورت، به خاطر‏‎ ‎‏بیماری یا ضعف یا غیر این ها از عذرهای دیگر، تأخیر انداختن جایز است.‏

مسأله 2 ـ‏ برای شخص جنب و حائض و نفساء، محرم شدن در حال عبور از مسجد‏‎ ‎‏در صورتی که مستلزم توقف در مسجد نباشد جایز است، بلکه در این صورت (محرم‏‎ ‎‏شدن در حال عبور) بر آن ها واجب است. و اگر بدون توقف برای آن ها ممکن نباشد پس‏‎ ‎‏شخص جنب در صورتی که آب نداشته باشد یا از استعمال آن عذر داشته باشد برای‏‎ ‎‏داخل شدن و احرام در مسجد تیمّم می کند. و همچنین است حائض و نفساء بعد از آن که‏‎ ‎‏از خون پاک شوند، و اما قبل از پاک شدن چنانچه برای آن ها صبر کردن تا حال پاکی ممکن‏‎ ‎‏نباشد احتیاط (واجب) آن است که بیرون مسجد نزد مسجد محرم شوند و در جحفه یا‏‎ ‎‏محاذات جحفه، تجدید احرام نمایند.‏

دوم: ‏«عقیق» و آن میقات اهل نجد و عراق و کسی است که از غیر ایشان از آن عبور‏‎ ‎‏می کند. و اول آن «مسلخ» و وسط آن «غمره» و آخر آن «ذات عرق» است. و اقوی آن است‏‎ ‎‏که احرام بستن از همه جای آن جایز است و افضل از مسلخ و پس از آن از غمره می باشد.‏‎ ‎‏و اگر تقیه اقتضا کند که از اول عقیق (مسلخ) احرام نبندد و به ذات عرق تأخیر بیندازد‏‎ ‎‏احتیاط (واجب) آن است که تأخیر اندازد، بلکه جایز نبودن (احرام بستن قبل از ذات‏‎ ‎‏عرق) خالی از وجه نیست.‏

سوم: ‏«جحفه» و آن میقات اهل شام و مصر و مغرب و کسی است که از غیر ایشان از‏‎ ‎‏آن عبور می کند. ‏

چهارم: ‏«یلملم» و آن میقات اهل یمن و کسی است که از آن عبور می کند.‏

پنجم: ‏«قرن المنازل» و آن میقات اهل طائف و کسی است که از آن عبور می کند.‏

مسأله 3 ـ‏ این میقات ها در صورت علم نداشتن به آن ها، با بیّنۀ شرعی یا شیاعی که‏‎ ‎‏موجب اطمینان است ثابت می شوند، و اگر بیّنه و شیاع نبود، با گفته اهل اطلاع که موجب‏‎ ‎‏حصول گمان باشد ـ تا چه رسد به این که موجب اطمینان باشد ـ ثابت می شوند، پس اگر‏‎ ‎

ترجمه تحریر الوسیله امام خمینی(س)ج. 1صفحه 466
‏بخواهد مثلاً از مسلخ احرام ببندد و ثابت نشود که فلان محل مسلخ است، باید تأخیر‏‎ ‎‏بیندازد تا یقین به داخل شدن به میقات بنماید.‏

مسأله 4 ـ‏ کسی که بر هیچ یک از میقات ها عبور نمی کند، برایش جایز است که از‏‎ ‎‏محاذات یکی از آن ها احرام ببندد و اگر در راه دو میقات باشد بنابر احتیاط (واجب) باید از‏‎ ‎‏محاذات هر یک از آن دو که از مکه دورتر است محرم شود، و بهتر آن است که در‏‎ ‎‏محاذات میقات دیگر (میقات نزدیک تر) تجدید احرام نماید.‏

مسأله 5 ـ‏ منظور از محاذات آن است که در راهش به مکه به جایی برسد که میقات با‏‎ ‎‏خط مستقیم در طرف راست یا چپ او قرار می گیرد به طوری که اگر از آن جا بگذرد‏‎ ‎‏میقات متمایل به پشت او شود. و معیار آن است که عرف جایی را محاذات بداند نه آن که‏‎ ‎‏طبق دقت های عقلی محاذات میقات باشد. و اکتفا نمودن به محاذاتی که از بالا است‏‎ ‎‏مشکل است مثل محاذاتی که برای کسی که سوار هواپیما است پیدا می شود در صورتی که‏‎ ‎‏فرض شود که محرم شدن، با رعایت محاذات در آن امکان داشته باشد، بنا بر این احتیاط‏‎ ‎‏ترک نشود به این که به این محاذات اکتفا نشود.‏

مسأله 6 ـ‏ محاذات، با آنچه که میقات با آن ثابت می شد ـ بنابرآنچه که گذشت ـ ثابت‏‎ ‎‏می شود، بلکه از قول کسانی که اهل خبره هستند و از روی قواعد علمی محاذات را تعیین‏‎ ‎‏نموده و موجب حصول گمان باشد، ثابت می شود.‏

مسأله 7 ـ‏ آنچه از میقات ها ذکر کردیم میقات عمرۀ حج می باشد و در اینجا میقات های‏‎ ‎‏دیگری (هم) هست:‏

‏اول: «مکه معظّمه» که میقات حج تمتع می باشد.‏

‏دوم: «دویرة الاهل» یعنی منزل؛ و آن میقات کسی است که منزلش بعد از میقات به‏‎ ‎‏طرف مکه باشد، بلکه میقات برای اهل مکه است، و همچنین است مجاوری که واجب او‏‎ ‎‏به واجب اهل مکه تغییر یافته است ـ اگرچه احتیاط (مستحب) آن است که احرام بستن‏‎ ‎‏مجاور از «جعرانه» باشد ـ پس آن ها از مکه برای حج افراد و قران محرم می شوند؛ و‏‎ ‎‏ظاهر این است که محرم شدن از منزل برای افراد یاد شده از باب رخصت است‏‎ ‎

ترجمه تحریر الوسیله امام خمینی(س)ج. 1صفحه 467
‏وگرنه برایشان جایز است که از یکی از میقات ها محرم شوند.‏

‏سوم: «ادنی الحل» و آن میقات برای هرعمرۀ مفرده ای است چه بعد از حج قران یا‏‎ ‎‏افراد باشد یا نه. و افضل آن است که از حدیبیّه یا جعرانه یا تنعیم باشد. و تنعیم به مکه از‏‎ ‎‏غیر آن نزدیک تر است.‏

‎ ‎

ترجمه تحریر الوسیله امام خمینی(س)ج. 1صفحه 468