کتاب زکات

گفتاری در مورد «سوم» یعنی چریدن

گفتاری در مورد «سوم» یعنی چریدن

مسأله 1 ـ‏ (در وجوب زکات حیوان) شرط است که تمام سال سائمه باشد (در بیابان‏‎ ‎‏بچرد)؛ پس اگر در بین سال علوفه به او داده شود به مقداری که عرفاً عنوان سائمه در تمام‏‎ ‎‏سال بر آن صدق نکند، زکات ندارد، ولی به مقدار یک روز یا دو روز ضرری وارد‏‎ ‎‏نمی شود، بلکه ضرر نداشتن چند روز کم هم وقتی زیاد پراکنده باشد بعید نیست.‏

مسأله 2 ـ‏ در سقوط زکات در مورد حیوانی که معلوفه است (یعنی در بیابان نمی چرد و‏‎ ‎‏به او علف داده می شود) فرقی نیست که خود حیوان علف بخورد یا مالکش بخوراند و یا‏‎ ‎‏غیرمالک، چه آن غیر از مال خودش و چه از مال مالک، چه با اذن مالک و چه بدون اذن او‏‎ ‎‏بخوراند. چنان که فرقی نیست که معلوفه بودن از روی اختیار باشد و یا به ناچاری و یا‏‎ ‎‏به واسطۀ مانعی از چریدن در بیابان مثل برف و مانند آن باشد. و همچنین بین این که علف‏‎ ‎‏چیده شده را به حیوان بخوراند یا حیوان را رها کند تا خودش در زراعتی که ملک است‏‎ ‎‏بچرد فرقی نیست؛ زیرا در تمام این صُوَر، از سائمه بودن خارج می شود. البته اگر مرتعی را‏‎ ‎‏که کشت نشده اجاره یا خریداری کند (و حیوان ها را برای چریدن در آن رها کند) از‏‎ ‎‏سائمه بودن خارج نمی شوند، و آنچه به صدق سائمه بودن ضرر می زند چریدن در‏‎ ‎‏زمین هایی است که برای کشت آماده شده و به نحو متعارف و مرسوم کشت شده باشند،‏‎ ‎

ترجمه تحریر الوسیله امام خمینی(س)ج. 1صفحه 360
‏ولی اگر فرض شود که تخم هایی را که از جنس گیاه مرتع ها است در آن ها بپاشد بدون‏‎ ‎‏آن که برای رشد و نمو آن کاری انجام دهد، بعید نیست که با چریدن حیوان در آن ضرری‏‎ ‎‏به صدق عنوان «سائمه بودن» وارد نشود و همچنین اگر به ستمگری مبلغی بدهد که‏‎ ‎‏حیوانات خود را در زمین مباح بچراند، از سائمه بودن خارج نمی شود.‏

‎ ‎

ترجمه تحریر الوسیله امام خمینی(س)ج. 1صفحه 361