بخش دوم سایر اقشار و صنوف

ب) اقتدای ورزشکاران به حضرت علی (ع) و تقویت توأمان روح و جسم

ب) اقتدای ورزشکاران به حضرت علی(ع)  و تقویت توأمان روح و جسم 

‏ ‏

‏ ‏

الگوگیری از شخصیت فراگیر حضرت علی(ع)

‏عقل سالم در بدن سالم است. ورزش همان طور که بدن را تربیت‏‎ ‎‏می کند و سالم می کند، عقل را هم سالم می کند و اگر عقل سالم‏‎ ‎‏شد، تهذیب نفس هم دنبال او باید باشد. شما همان طور که‏‎ ‎‏ورزش می کنید و اعصاب خودتان را قوی می کنید، و ان شاءالله ‏‎ ‎‏برای مملکت و آتیۀ مملکت مفید واقع خواهید شد، لازم است که‏‎ ‎‏همۀ ابعاد وجودی خودتان را تحت تربیت ورزشی درآورید. این‏‎ ‎‏علی ـ علیه السلام ـ که در هر جا می رویم اسم او هست ـ پیش فقها‏‎ ‎‏وقتی می رویم فقه علی؛ پیش زاهدها وقتی که می رویم زهد علی؛‏‎ ‎‏پیش صوفیها وقتی که می رویم آنها هم می گویند تصوف علی؛‏‎ ‎

کتاباقشار اجتماعی از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 320

‏پیش ورزشکاران هم که می رویم آنها هم می گویند که علی و با‏‎ ‎‏اسم علی شروع می کنند. این علی همه چیز است. یعنی در همۀ‏‎ ‎‏ابعاد انسانیت درجۀ یک است. و لهذا هر طایفه ای خودشان را به‏‎ ‎‏او نزدیک می کنند. و خاصیت هر طبقه را هم دارد. خاصیت قدرت‏‎ ‎‏ورزشکارها را به طور وافی دارد. می گویند که حضرت این بازوی‏‎ ‎‏ایشان مثل اینکه آهن بوده است! و قدرتهایی هم در شمشیرزنی به‏‎ ‎‏کار می برده است که ضربتهای علی را می گویند که «یکی بوده». از‏‎ ‎‏این طرف که می زده دو تا می کرده؛ از این طرف هم که می زده دو تا‏‎ ‎‏می کرده. یکدفعه اگر به فرد می زد، دو نیم می کرد. اگر اینطور هم‏‎ ‎‏می زد دو نیم می کرد، که ضربات علی وتر‏‎[1]‎‏ این علی همه چیز است.‏‎ ‎‏و همه چیز ماست. و ما همه باید تابع او باشیم. در عبادت، فوق‏‎ ‎‏همۀ عبادت کنندگان هست؛ در زهد، فوق همۀ زاهدها هست، در‏‎ ‎‏جنگ، فوق همۀ جنگجویان هست؛ در قدرت، فوق همۀ‏‎ ‎‏قدرتمندان هست. و این یک اعجوبه ای است که جمع، مابین‏‎ ‎‏متضاد با هم کرده است. آدم عابد دیگر نمی تواند ورزشکار باشد؛‏‎ ‎‏آدم زاهد دیگر نمی تواند جنگجو باشد؛ آدم فقیه دیگر نمی تواند‏‎ ‎‏از این کارها داشته باشد ـ این یک موجودی است که نمونه است ـ‏‎ ‎‏در عین حالی که زهدش را همه بالاتر از همه می دانند. طعامش را‏‎ ‎‏آنطوری که شنیدید و در همه تاریخ هست، که یک ظرفی ایشان‏‎ ‎‏می گویند داشته است که در آن ظرف آن چیزی را که خودش‏‎ ‎‏می خواسته بخورد می ریخته سرش را مهر می کرده است که مبادا‏‎ ‎‏این فرزندش، دخترش، برای دلسوزی به حال او توی این طعام‏‎ ‎‏یک روغنی، چیزی، بریزد که قوه داشته باشد! و سرش را مهر‏‎ ‎‏می کرده که اینها دست به آن نزنند. در همان شب آخر، که شب‏‎ ‎

کتاباقشار اجتماعی از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 321

‏آخر حیاتشان بود، آنطور که نقل می کنند، ایشان میهمان حضرت‏‎ ‎‏کلثوم بودند. و برای ایشان افطار آوردند شیر و نمک. گفته می شود‏‎ ‎‏که فرمود که: چه وقت دیدید که من دو تا خورشت داشته باشم؟!‏‎ ‎‏خواست نمک را بردارد، گفت: نخیر، آن شیر را بردار، و افطار‏‎ ‎‏کردند با همان نمک. و خودشان می گویند که این تعجب است،‏‎ ‎‏می گویند تعجب است که با این خوردن، این قدرت هست! بعد‏‎ ‎‏می فرمایند که درختهایی که در بیابان است محکمتر هست. این‏‎ ‎‏درختهایی که در بیابان هست کم آب می خورند؛ اینها هم آتششان‏‎ ‎‏محکمتر است و هم صلابتشان زیادتر است. و اینطور نیست که‏‎ ‎‏انسان با خوردن قوّت پیدا می کند.‏‎[2]‎

‏    در هر صورت، این علی... که می گویند، این علی کیست، این‏‎ ‎‏علی است که همه چیز ماست. همه چیز است. و من امیدوارم که‏‎ ‎‏شما ورزشکارها همان طوری که قدرت بدنی برای خودتان‏‎ ‎‏تحصیل می کنید ـ و ماشاءالله با بازوهای ستبر اینجا الآن نشسته اید‏‎ ‎‏و من هم خیلی خوشم می آید ـ همان طور به علی ـ علیه السلام ـ‏‎ ‎‏اقتدا کنید در آن مطالبی که او داشته؛ در آن زهدی که او داشته در‏‎ ‎‏آن تقوایی که او داشته است. البته ماها هیچ کدام قدرت نداریم‏‎ ‎‏مثل او باشیم، ما تا یک اندازه ای که ماها قدرت داریم، تبعیت‏‎ ‎‏بکنیم از آن آقا، و تهذیب نفس بکنیم. و امیدوارم که برای ملت‏‎ ‎‏خودتان مفید باشید و موجب سربلندی کشور خودتان باشید.‏‎ ‎‏خداوند ان شاءالله به شما قدرت زیادتر، قوۀ ایمان، قوۀ تهذیب‏‎ ‎‏نفس، قدرت بر تسلط بر نفس، عنایت کند. سلام بر همۀ شما‏‎ ‎‏جوانان برومند.(421)‏

‏23 / 2 / 58‏

‏*  *  *‏


کتاباقشار اجتماعی از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 322

تقویت روح و جسم به منظور هدایت و خدمت 

‏من وقتی که شما جوانها را می بینم، ماشاءالله جوانهای برومند و‏‎ ‎‏پهلوان، خیلی خوشم می آید و افتخار می کنم به اینکه این جوانها‏‎ ‎‏علاوه بر برومندی بدنی، توجه به دیانت و اسلام دارند و همان‏‎ ‎‏طوری که ورزش کردند برای تقویت بدن، ان شاءالله ورزش برای‏‎ ‎‏تقویت روح هم کرده اند و می کنند. وقتی این دو تا قوه با هم شد ـ‏‎ ‎‏قوۀ جسمانی و قوۀ روحانی ـ این ارزش خیلی پیدا می کند. قوۀ‏‎ ‎‏جسمانی برای خدمت و قوۀ روحانی هم برای هدایت. با قوۀ‏‎ ‎‏روحانی انسان هدایت کند خودش را و با قوۀ جسمانی خدمت‏‎ ‎‏کند. این دو قوه وقتی که مجتمع شد، یک انسان ـ به تمام معنا ـ‏‎ ‎‏انسان می شود.(422)‏

‏8 / 3 / 58‏

‏*  *  *‏

‏ ‏

‏ ‏

تقویت یاد خدا و یاد مولا در ورزش 

‏ایمانتان را تقویت کنید، به اسلام پناه ببرید؛ همه مان به اسلام پناه‏‎ ‎‏ببریم. همه جا یاد خدا باشیم. من می دانم که ورزشکارها در‏‎ ‎‏گودهای زورخانه یاد خدا هستند، یاد امیرالمؤمنین هستند. تقویت‏‎ ‎‏کنید این یاد خدا را. تقویت کنید این یاد مولا را و همه با قدرت،‏‎ ‎‏همه با ایمان، ان شاءالله به پیش بروید.(423)‏

‏9 / 3 / 58‏

‏*  *  *‏

‏ ‏

‏ ‏

توجه به تأثیر ورزش در نشاط و آمادگی برای دریافت تعلیمات معنوی 

‏انسان دو جنبه دارد: یکی جنبۀ معنوی و یک جنبۀ ظاهری و مادی.‏‎ ‎‏انسانها در جنبه های معنوی یک نحو تعلیمات دارند، و در‏‎ ‎‏جنبه های ظاهری و مادی یک نحو دیگر. و اگر این دو تا با هم‏‎ ‎‏جمع بشوند، یک انسان به تمام معنا به وجود خواهد آمد. من از‏‎ ‎

کتاباقشار اجتماعی از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 323

‏این خوشحالم که کسانی جهت معنوی را تقویت می کنند و‏‎ ‎‏اشخاصی هم جهت مادی را؛ و امید است هر دو آنها، دو جنبۀ‏‎ ‎‏مادی و معنوی را جمع بکنند. شما معلمان محترم و آقایان‏‎ ‎‏ورزشکاران عزیز اگر این دو جنبه را تقویت کنید، و همچنین در‏‎ ‎‏همۀ قشرهای کشور اگر این دو جنبه تقویت بشود: جنبۀ معنوی با‏‎ ‎‏آن تعلیمات معنوی که اسلام آورده است و جنبه های مادی با آن‏‎ ‎‏طرزهایی که لازم است، این ملت سعادتمند می شود. آنها که جنبۀ‏‎ ‎‏ورزشکاری و مادی را دارند، آنها جوانهایی هستند که قوای‏‎ ‎‏جسمی شان به خاطر همین ورزش نشاط و آمادگی پیدا می کند؛ آن‏‎ ‎‏وقت روح آنها معنویات و ایمان را زودتر قبول می کند.‏

‏     یک وقت است که ورزشکاری و تعلیم و تربیت در خدمت‏‎ ‎‏طاغوت است که این جز خسران برای یک کشور به بار نمی آورد.(424)‏

‏30 / 3 / 58‏

‏*  *  *‏

‏ ‏

‏ ‏

اتکا و توجه به قدرت لایزال حق تعالی در تقویت روح 

‏ان شاءالله که خداوند همه را توفیق بدهد؛ و قدرت شما را ـ هم‏‎ ‎‏قدرت جسمی و هم قدرت روحی ـ عنایت کند. الآن مملکت ما‏‎ ‎‏احتیاج به قدرت روحی دارد، و هم احتیاج به قدرت جسمی. و‏‎ ‎‏امیدوارم که شما در هر دو مرتبه، هم در جانب روح و هم در‏‎ ‎‏جانب جسم، خودتان را تقویت کنید. و تقویت در جانب روح به‏‎ ‎‏این است که توجهتان به خدای تبارک و تعالی زیاد باشد؛ اتکایتان‏‎ ‎‏به قدرت لایزال حق تعالی باشد، و نظرتان نظر الهی باشد و تبعیت‏‎ ‎‏از احکام خدا بکنید؛ و در جسم و جان هر دو فداکار اسلام باشید؛‏‎ ‎‏و همه فداکار اسلام باشیم.(425)‏

‏1 / 4 / 58‏

‏*  *  *‏


کتاباقشار اجتماعی از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 324

اصلاح حال خود در کنار تقویت جسم 

‏به دوستان اسلام و مسلمین و دوستان ولی عصر ـ سلام الله علیه ـ و‏‎ ‎‏ورزشکاران آستان قدس عرض می کنم که همان طوری که با‏‎ ‎‏ورزش قوّت جسمانی خودتان را تقویت می کنید، قوای‏‎ ‎‏روحانی تان را هم تهیه و تقویت کنید. همان طوری که کوشش‏‎ ‎‏می کنید که جسمتان قوی باشد، کوشش کنید که روحتان قوی‏‎ ‎‏باشد. آن قوّت روح و قوّت ایمان بود که شما را غلبه داد بر جنود‏‎ ‎‏شیطانی و بر طاغوت؛ و باید آن قوّت ایمان و قوّت باطنی، شما را‏‎ ‎‏غلبه بدهد بر جنود شیطانی که در باطن انسان، انسان را می خواهد‏‎ ‎‏اغوا کند. اصلاح کنید حال خودتان را، همان طوری که تقویت‏‎ ‎‏می کنید جسم خودتان را.(426)‏

‏12 / 4 / 58‏

‏*  *  *‏

‏ ‏

‏ ‏

تقویت جسم و روح، دو وظیفه ورزشکاران 

‏ورزشکارها دو وظیفه دارند: یک، ورزش جسمانی برای قوه پیدا‏‎ ‎‏کردن، قدرت پیدا کردن. وقتی قدرت جسمانی پیدا شد، دفاع از‏‎ ‎‏مملکت می توانند بکنند؛ دفاع از مخالفینی که می خواهند به آنها‏‎ ‎‏حمله کنند می توانند بکنند. ‏

‏     و یکی هم پرورش روحانی که اگر پرورش روحانی در انسان‏‎ ‎‏پیدا بشود، آن وقت قدرت جسمانی اش هم مضاعف می شود و‏‎ ‎‏شما کوشش کنید که آن قدرت را هم، که قدرت الهی است، آن‏‎ ‎‏قدرت هم به برکت اسلام و به برکت مولا امیرالمؤمنین ـ سلام الله ‏‎ ‎‏علیه ـ در شما پیدا بشود، که یک مرد روحانی قَوی و جسمانی‏‎ ‎‏قَوی بشوید که هم جانب روحتان قوی باشد؛ و هم جانب جسمتان‏‎ ‎‏قوی باشد.(427)‏

‏17 / 7 / 58‏

‏*  *  *‏


کتاباقشار اجتماعی از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 325

سربلندی پهلوانان در اخلاق و آداب انسانی 

‏امیدوارم که پهلوانهای عزیز ما همه جا سربلند باشند، و همه جا با‏‎ ‎‏یک روح انسانی، یک روح اسلامی، یک نفس مهذب عمل کنند که‏‎ ‎‏هر جا بروند علاوه بر اینکه در پهلوانی مقدم بر دیگران بشوند، در‏‎ ‎‏اخلاق و در آداب و در انسانیت مقدم بر همه باشند.(428)‏

‏20 / 10 / 58‏

‏*  *  *‏

‏ ‏

‏ ‏

ذکر نام خدا و امیرالمؤمنین(ع) در پیروزیها 

‏مهم این است که در کنار این پیروزیها همان طور که توجه داشتید و‏‎ ‎‏دارید ـ ان شاءالله ـ پیروزی بر نفس خودتان هم داشته باشید.‏‎ ‎‏پهلوانها از سابقِ ایام، اینها که در زورخانه ها آن وقت [ورزش]‏‎ ‎‏می کردند، توجه خاصی به اسلام داشتند، مخصوصاً، در‏‎ ‎‏صحبتهاشان، در کارهاشان همه با ذکر خدا و ذکر امیرالمؤمنین ـ‏‎ ‎‏سلام الله علیه ـ توأم بود و این در روحیه هایشان تأثیر داشت. این‏‎ ‎‏ذکرها در روحیه ها تأثیر دارد.(429)‏

‏21 / 9 / 60‏

‏*  *  *‏

‏ ‏

‏ ‏

عقل سالم در بدن سالم 

‏من خودم ورزشکار نیستم اما ورزشکارها را دوست دارم «اُحِبُّ‏‎ ‎‏الصّالِحینَ وَ لَسْتُ مِنهُم».‏‎[3]‎

‏    از خدای تبارک و تعالی خواهانم که شما جوانها را که ذخیرۀ‏‎ ‎‏این کشور هستید و مایۀ امید ملت و اسلام هستید هرچه بیشتر‏‎ ‎‏موفق کند که در همۀ ابعاد انسانی ورزش کنید. یک بعدش این‏‎ ‎‏بعدی است که شما متخصص در آن هستید و امید است که‏‎ ‎

کتاباقشار اجتماعی از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 326

‏بعدهای دیگری هم که انسان دارد و انسانیت دارد در شما رشد‏‎ ‎‏کند. ورزشکارها همیشه اینطور بودند که یک روح سالمی داشتند،‏‎ ‎‏از باب اینکه توجه به شهوات نداشتند، توجه به لذات نداشتند،‏‎ ‎‏توجه به یک فعالیت جسمی داشتند که عقل سالم در بدن سالم‏‎ ‎‏است. و شما اگر دقت کنید در حال جامعه ها و طبقات جامعه،‏‎ ‎‏می بینید که آنهایی که در عیش و عشرت می گذرانند، حقیقتاً عیش‏‎ ‎‏و عشرت نیست؛ بدنها افسرده، روحها پژمرده و کسالت سر تا پای‏‎ ‎‏آنها را گرفته است. اگر دو ساعت عشرت می کنند، بیست و دو‏‎ ‎‏ساعت در ناراحتی او هستند. و آنهایی که اهل خدا هستند، توجه‏‎ ‎‏به خدا دارند، ورزش جسمی می کنند و ورزش روحی، آنها در‏‎ ‎‏تمام مدت، اشخاصی هستند که پژمردگی در آنها نیست، افسردگی‏‎ ‎‏در آنها نیست و این یک نعمتی است از خدای تبارک و تعالی که‏‎ ‎‏خداوند نصیب همه بکند، ان شاءالله .(430)‏

‏16 / 12 / 60‏

‏*  *  *‏

‏ ‏

‏ ‏

برجستگی ورزشکاران ایران قدیم در ذکر نام خدا و علی(ع) 

‏ان شاءالله ورزشکاران به همان صورتی که ورزش جسمی دارند، ورزش‏‎ ‎‏روحی هم داشته باشند. و از قدیم ورزشکاران ایران به یاد خدا و علی ـ‏‎ ‎‏علیه السلام ـ بوده اند و این از برجستگیهای آنان بوده است.(431)‏

‏4 / 7 / 62‏

‏*  *  *‏

‏ ‏

‎ ‎

کتاباقشار اجتماعی از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 327

  • ) «ضربه های علی تک است»؛ بحارالانوار؛ ج 41، ص 143.
  • ) بحارالانوار؛ ج 42، ص 226، 238.
  • ) «نیکوکاران را دوست دارم، هر چند خودم از آنها نیستم». مصرع اول از بیت:اُحبُّ الصّالحینَ و لَستُ مِنهُم                  لَعَلَّ الله یَرزُقُنی صَلاحاً