شکلهای گوناگون قیام در سنت پیشوایان اسلام
تا قیام و انقلاب مهدی(عج)
زهرا حمزه ای - علی بذرافشان مقدم
امامت در همه حال و در مجموع از دید مسئولیت و شرایط آن، از قواعد مشترکی پیروی می کند. یعنی در سلوک پیشوایان دین، بسته به شرایط خاص اجتماعی و زمان و مکان، شکلی از قیام ظاهر گشته است.
این قیامها در چهار مرحله و به چهارشکل مرتبط، تکوین یافته است:
مرحله اول که پس از رحلت رسول اکرم(ص) و بروز انحراف در سطح رهبران سیاسی جامعه بوقوع پیوست، شامل دوران امیرالمؤمنین(ع) و دو فرزندش امام حسن (ع) و امام حسین(ع) بود که به حضرت سجاد(ع) ختم گردید.
ائمۀ هدی(ع) در این دوره شخصاً رویارویی و جبهه گیری در برابر تهاجمات و صدمات ناشی از آنرا به عهده گرفتند. ایشان در این مرحله مسئول حفظ اسلام، امت و پیروان خود بودند و محور فعالیتهای آنها شامل برنامه ریزی و رعایت همۀ احتیاطهای ممکن برای محدود ساختن و از بین بردن صدمۀ انحراف و نگهداری اسلام بود.
مرحلۀ بعدی برای ایشان کوشش بی وقفه در نگاه داری خط حقیقی اسلام و بخشیدن شکل متمایزی به شیعه بود، به نحوی که جنبه های مختلف فکری، فرهنگی، عبادی و حقوقی آن تدوین گردد. هدایت این مرحله به عهده امام محمدباقر(ع)، امام جعفر صادق(ع) و امام موسی کاظم(ع) بود.
در سومین دوره، هدف گیری حضرت رضا(ع)، حضرت جواد(ع)، حضرت هادی (ع) و امام حسن عسکری(ع)، معطوف به گسترش پایگاههای مردمی و اوج
دومین کنگره بین الملی امام خمینی (س) و فرهنگ عاشوراچکیده مقالاتصفحه 219
عظمت آن در جهان اسلام بود. در این مرحله، بخشی از راهنمایی و هدایت مردم برعهدۀ علویان گذاشته شد و زمینه های غیبت امام عصر(عج) آماده گشت.
مرحلۀ نهایی که مرحله ای برای روشن کردن جرقۀ امید در دل عناصر انقلابی و ادامۀ مخالفت جدی در برابر حملات انحرافی به وسیلۀ نواب خاص وعام امام زمان (عج) بود، با آغاز امامت ایشان شروع گشت و هنوز هم ادامه دارد.
انقلاب اسلامی ایران در حقیقت ادامۀ همین روند است و اکنون مسئولیت آن عمومی بوده و بر دوش تک تک آحاد مسلمین قرار دارد.
دومین کنگره بین الملی امام خمینی (س) و فرهنگ عاشوراچکیده مقالاتصفحه 220