فهرست تفصیلی
بخش اول
فصل اول: زمینهها و بستر وقوع نهضت عاشورا
(63 ـ5)
دکتر زرگرنژاد 15- 6
ضرورت به کارگیری منطق تحلیل تاریخی در شناخت حادثۀ عاشورا 6
حسین(ع) وارث رسالت انبیا 7
«عدالت» و «قسط»، تجلی عینی آرمان انبیا در عرصۀ مناسبات اجتماعی 8
تجدید حیات ارزشهای اشرافی گام آغازین انحراف از رسالت 10
عاشورای حسینی، رویارویی میراثدار رسالت انبیا با نظام اشرافیت 12
نظام اشرافیت اموی، تجدید حیات همهجانبۀ ارزشها و سنتهای جاهلی 14
آیةاللّه سبحانی 20-16
شکلگیری حاکمیت نفاق در بطن حکومت اسلامی 16
بدعت، تحمیق، اختناق و نیاز به روشنگری 19
دکتر شهیدی 26-21
بازگشت به ارزشها و سنتهای جاهلی و جدائی از ارزشها و آرمانهای اسلامی21
جایگاه امام در ساختار فرهنگی ـ اعتقادی جامعۀ عصر خویش 25
مجموعه مقالات کنگره بین الملی امام خمینی (س) و فرهنگ عاشورادفتر اولصفحه 266
علامه عسکری 42-27
هدایت تشریعی انسان و وظیفۀ انبیا و اوصیا در تبلیغ و حفظ شریعت 27
تحریف شرایع در بستر تاریخ 28
کتاب و سنت دو منبع شریعت خاتم 29
پیروی از پیشینیان در تحریف شریعت و چگونگی آن 31
نقش معاویه در تحریف شریعت: سیاست حدیثسازی و اشاعۀ احادیث ساختگی 33
مسخ و انحطاط فرهنگی ـ اعتقادی جامعۀ اسلامی، پیامد سیاست تحریف اموی37
تحریف مفهوم دینداری در باور و اعتقاد امت اسلامی 40
دکتر مهاجرانی 50-43
پرسش کلیدی در شناخت حادثۀ عاشورا 43
داستان سقیفه و انزوای جریان امامت، نقطۀ آغازین انحراف در تاریخ سیاسی اسلام 43
شکلگیری حکومت شاهنشاهی اموی، انحراف مضاعف در نظام سیاسی جامعه 47
حجةالاسلام والمسلمین واعظ زاده 60-51
دو دیدگاه در تحلیل تاریخ سیاسی اسلام و نهضت عاشورا: شورا یا نص 51
جایگاه ائمه در باور و اعتقاد جامعۀ عصر خویش 51
موضع اصلاحی امام حسین(ع) در تصحیح نظام سیاسی 55
سیرۀ سیاسی امام معصوم و اصل شورا 56
نسبت علم امام با سیرۀ سیاسی او 57
دو مفهوم تشیع در تاریخ اسلام بر اساس دو دیدگاه یاد شده 58
حجةالاسلام و المسلمین هاشم زاده هریسی 63-61
جایگاه امام در ساختار فرهنگی ـ اعتقادی جامعۀ عصر خویش 61
مجموعه مقالات کنگره بین الملی امام خمینی (س) و فرهنگ عاشورادفتر اولصفحه 267
فصل دوم: فلسفه و اهداف نهضت عاشورا
(152 ـ 65)
دکتر زرگرنژاد 72-66
احیای روح و جوهرۀ دعوت انبیا و برپایی نظام اجتماعی بر شالودۀ قسط و عدل 66
گسترۀ امر به معروف و نهی از منکر در قیام امام(ع) 67
استراتژی آگاهانۀ امام در حرکت خویش 69
شناخت امام(ع) از کوفیان 70
انگیزۀ بیعت: ارجگذاری به دعوت مردم و ادای تکلیف بر اساس حجت ظاهری 72
شهادت، استراتژی حرکت امام(ع) 72
آیةاللّه سبحانی 82- 73
شهادت روشنگرانه جوهره و دورنمایۀ اصلی نهضت عاشورا 73
مفهوم و انگیزۀ شهادتخواهی در قیام حسینی 75
ادله و قراین شهادتطلبی به عنوان روح و فلسفۀ اصلی نهضت عاشورا 78
دکتر شهیدی 86-83
احیاگری و اصلاحطلبی روح و جوهرۀ قیام حسینی 83
تحلیل و ارزیابی تفسیر «حکومت خواهانه» از قیام عاشورا 85
حجةالاسلام و المسلمین صالحی نجفآبادی 94-87
1- جنبۀ حقوقی 87
2- جنبۀ اجتماعی 88
3- جنبۀ فقهی 88
مصادیق گوناگون انکار منکر 90
مجموعه مقالات کنگره بین الملی امام خمینی (س) و فرهنگ عاشورادفتر اولصفحه 268
علامه عسکری 107-95
زمینهها و علل قیام امام(ع) در کلام او 95
آگاهی مردم و امام(ع) از فرجام نهضت 96
احیای مفهوم حقیقی جهاد و پیروزی در بینش و باور امت 98
دو انتخاب رویاروی امام(ع): بیعت با حکومت جور یزیدی و یا شهادت 100
پیام عاشورایی امام(ع): ضرورت قیام در برابر نظام جور 101
رویارویی و مبارزه با طاغوت، انگیزۀ نهایی حرکت و بیعت امام(ع) 105
آیةاللّه معرفت 117-108
نهضت عاشورا، حرکت سیاسی بر مبنای تکلیف دینی 108
جانبازی و شهادت فرد در راه احیا و پیروزی آرمان و هدف 110
مفهوم «شهادتطلبی» و «حکومتخواهی» در نهضت حسینی 115
دکتر مهاجرانی 130-118
اسلام آیینی جامعنگر و فراگیر 118
مدیریت اجتماعی و حکومت، شاخصترین وجهۀ حیات اینجهانی جامعۀ انسانی 118
مبنای حرکت امام(ع): ادای «وظیفه»، نه نیل به «نتیجه» 120
هدف امام(ع) فراتر از تشکیل حکومت 122
تحلیل فرهنگی مردم کوفه و ریشهیابی عملکرد آنان 123
پالایش فرهنگی جامعه، اصلاح بینشها و گرایشها 125
انکار و نفی مشروعیت حکومت یزیدی، شاخصۀ سیاسی حرکت امام(ع) 126
نارسایی بینش یکسونگرانه در تحلیل و تبیین نهضت امام حسین(ع) 129
حجةالاسلام و المسلمین واعظ زاده 143-131
انگیزۀ سیاسی قیام امام حسین(ع) 132
ضرورت تحلیل حرکت امام حسین(ع) از دو دیدگاه «خلافت» و «امامت» 135
مجموعه مقالات کنگره بین الملی امام خمینی (س) و فرهنگ عاشورادفتر اولصفحه 269
ولایت ائمه(ع): ولایت ظاهر و ولایت باطن 139
امر به معروف و نهی از منکر مضمون اصلی نهضت عاشورا 140
تقدیر و گزینش در شهادت امام حسین(ع) 142
حجةالاسلام والمسلمین هاشم زاده هریسی 152-144
نهضت عاشورا، حرکتی تهاجمی نه تدافعی 144
جانفشانی و شهادت، انگیزه اصلی نهضت عاشورا 144
قراین و ادلۀ تفسیر انگیزۀ اصلی قیام عاشورا به «شهادتطلبی» 148
نهضت حسینی پایه گذار مکتب «جهاد و شهادت» 149
مفهوم شهادتطلبی در قیام حسینی 149
نقد و بررسی نظریۀ «تشکیل حکومت» و مقایسۀ آن با تفسیر «شهادتطلبانه» 150
فصل سوم: مراحل و سیر وقوع نهضت عاشورا
(171 ـ 153)
حجةالاسلام و المسلمین صالحی نجفآبادی 171 – 154
مرحله اول: امتناع امام(ع) از بیعت و حرکت از مدینه به مکه 154
مرحله دوم: حرکت به سوی کوفه به قصد سرنگونی حکومت اموی و... 157
مرحله سوم: محاصره کامل نظامی و تصمیم به بازگشت 159
مرحله چهارم: نبرد و رویارویی با دشمن به قصد دفاع اضطراری تا شهادت 161
چرایی اعتماد امام(ع) به کوفیان و بیعت با آنان 162
زبان ناظر و زبان عامل در تحلیل تاریخی حادثۀ عاشورا 167
مجموعه مقالات کنگره بین الملی امام خمینی (س) و فرهنگ عاشورادفتر اولصفحه 270
فصل چهارم: درسها و دستاوردهای نهضت عاشورا
(198 ـ 173)
دکتر رهنورد 180- 174
درسهای عاشورا در عرصۀ اندیشه و رفتار سیاسی 174
«امر به معروف» و «نهی از منکر» چارچوب کلی سیرۀ سیاسی امام(ع) 174
شرایط رویارویی و مبارزۀ قهرآمیز با نظام حاکم 175
رابطۀ مردم و رهبری نهضت 176
حقانیت هدف، ملاک اصلی مشروعیت قیام و انقلاب 177
جایگاه و نقش نخبگان در مبارزات اجتماعی 177
برجستگی وجهۀ مردمی در نهضت امام خمینی(س) 178
مدل عاشورایی در رفتار سیاسی امام خمینی(س) 179
دکتر زرگرنژاد 183- 181
ستمستیزی و عدالتخواهی برجستهترین پیام و دستاورد قیام عاشورا 181
یگانگی آرمان و هدف و گوناگونی طرحها و روشها در سیرۀ ائمه(ع) 182
آیةاللّه سبحانی 187-184
چارچوب و گسترۀ درسآموزی از عاشورا 184
تأثیر و دستاورد نهضت عاشورا در حوزۀ علوم و معارف دینی 185
علامه عسکری 193-188
بیداریآفرینی در جامعۀ اسلامی و شکلگیری پیاپی نهضتهای ضد جور 188
احیای مفهوم راستین دینداری 188
ایستادگی و قیام در برابر نظام جور پیام نهایی نهضت حسینی 189
فرهنگ عاشورایی خاستگاه نهضت امام خمینی(س) 190
مجموعه مقالات کنگره بین الملی امام خمینی (س) و فرهنگ عاشورادفتر اولصفحه 271
«شهادت» عامل اصلی آگاهیبخشی و احیاگری قیام امام(ع) 191
آیةاللّه معرفت 194
آثار و پیامدهای نهضت عاشورا در تاریخ اسلام 194
حجةالاسلام و المسلمین واعظ زاده 195
آثار و پیامدهای نهضت عاشورا در تحولات سیاسی ـ اجتماعی آن زمان 195
حجةالاسلام والمسلمین هاشمزاده هریسی 198-196
چارچوب و گسترۀ درسآموزی در نهضت عاشورا 196
بازتاب و تأثیر عاشورا در سیره و آثار اهل بیت 198
بخش دوم
فصل اول: مبانی نظری تحقیق در نهضت عاشورا
(225 -203)
دکتر رهنورد 206-204
تبیین عقلانی نهضت عاشورا و ابعاد قدسی و الهی آن 204
«آیهنگری» متد قرآنی شناخت تمامی ابعاد و لایههای رویداد عاشورا 204
فهم عاشورا نیازمند نگرۀ عقلانی، عاشقانه و ماورائی 206
آیةاللّه سبحانی 210-207
الگو و چارچوبۀ مطلوب تحلیل و معرفی نهضت عاشورا 207
ضرورتهای پژوهشی و شیوهها و اصول تحقیق در نهضت عاشورا 208
ضرورت شناخت تخصصی تاریخ اسلام 208
جایگاه تعقل و عاطفه در رویکرد به نهضت عاشورا و ارائۀ آن 209
مجموعه مقالات کنگره بین الملی امام خمینی (س) و فرهنگ عاشورادفتر اولصفحه 272
علامه عسکری 212-211
علم امام(ع) و جایگاه آن در تحلیل و تبیین نهضت 211
آیةاللّه معرفت 217-213
تبیین عقلانی نهضت عاشورا و ابعاد قدسی و الهی آن 213
رویکرد اجتماعی ـ تاریخی در شناخت نهضت عاشورا 215
علل و زمینههای تحول در بینش و رویکرد به نهضت عاشورا 216
حجةالاسلام و المسلمین واعظ زاده 220-218
نهضت عاشورا از دیدگاه کلامی فرق اسلامی 218
حجةالاسلام و المسلمین هاشمزاده هریسی 225-221
علم امام(ع) و جایگاه آن در تحلیل و تبیین نهضت 221
تبیین عقلانی نهضت عاشورا و ابعاد قدسی و الهی آن 221
علل توجه ناکافی به سیره و ضرورت بهرهگیری از آن در شناخت عاشورا 223
رویکرد اجتماعی ـ تاریخی در شناخت نهضت عاشورا 215
فصل دوم:تاریخ نگاری عاشورا
(235 ـ 227)
دکتر زرگرنژاد 229-228
ارزیابی منابع و مدارک عاشورا 228
حجةالاسلام و المسلمین نظری منفرد 235-230
راویان حادثۀ عاشورا 230
تدوین تاریخ عاشورا 233
مجموعه مقالات کنگره بین الملی امام خمینی (س) و فرهنگ عاشورادفتر اولصفحه 273
علت اختلاف نقلها در منابع و مدارک عاشورا 233
ارزیابی منابع و مدارک عاشورا 235
بخش سوم
تبلیغ و بزرگداشت فرهنگ عاشورا
(265 _ 237)
دکتر رزمجو 244-240
تاریخچه مرثیهسرایی در سوگ شهیدان کربلا 240
آیةاللّه سبحانی 246-245
شیوههای بهینۀ تبلیغ فرهنگ عاشورا 245
تربیت مبلغین شایسته 245
دکتر شهیدی 249-247
ارزیابی عملکرد مبلغان و شیوههای رایج تبلیغ در تبیین فرهنگ عاشورا 247
برخورد گزینشی با فرهنگ کنونی تبلیغ عاشورا 247
شعار بر پایۀ بینش و شعور 249
حجةالاسلام و المسلمین نظری منفرد 257-250
تاریخچۀ عزاداری سالار شهیدان 250
اهل بیت(ع) نخستین عزاداران حسینی 250
عزاداری در عصر بعد از ائمه(ع) 255
خطبای معروف عصر حاضر 255
کاربرد ذوقیات در توصیف و معرفی حادثۀ عاشورا 256
مجموعه مقالات کنگره بین الملی امام خمینی (س) و فرهنگ عاشورادفتر اولصفحه 274
حجةالاسلام و المسلمین واعظ زاده 262-258
سوگواری سیدالشهدا(ع) در جامعۀ غیر شیعی 258
شیوههای بهینۀ تبلیغ فرهنگ عاشورا 259
تکیه بر بعد «اسلامی» و نه «شیعی» نهضت عاشورا 259
تربیت مبلغ و پالایش فرهنگ تبلیغ عاشورا 261
حجةالاسلام و المسلمین هاشمزاده هریسی 265-263
ارزیابی عملکرد مبلغان و شیوههای رایج تبلیغ در تبیین فرهنگ عاشورا 263
نبود شناخت درست و محققانه از نهضت عاشورا در سطح مبلغان 263
برخورد عاطفی صرف با حادثۀ کربلا 264
باقی ماندن مراسم سوگواری بر سنت پیشین و عدم وقوع تحولات ضروری در آن 264
روشهای بهینۀ تبلیغ نهضت عاشورا در عصر حاضر 264
خرافهزدائی از فرهنگ عاشورا 265
شناسایی و معرفی هرچه بیشتر ارزشها و حقایق اصیل عاشورا 265
مجموعه مقالات کنگره بین الملی امام خمینی (س) و فرهنگ عاشورادفتر اولصفحه 275