آیت الله عمید زنجانی: پیام انتظار پشتیبان فقاهت و اجتهاد است

‏آیت‌الله عمید زنجانی ‏

‏پیام انتظار پشتیبان فقاهت و اجتهاد است‏

‏به مناسبت نیمه شعبان - سالروز ولادت با سعادت منجی عالم بشریت حضرت مهدی موعود(عج) - مراسم گرامیداشتی در تاریخ سی‌ام مهرماه در نمازخانه مؤسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام برگزار شد. در این مراسم روحانی که پرسنل و مسئولان مؤسسه حضور داشتند در آغاز، در وصف آن یگانه منجی عالم بشریت مراسم سرودخوانی اجرا شد. سپس آیت‌الله عمید زنجانی به سخنرانی پرداخت. وی با اشاره به سئوالی که برای بسیاری از متفکران مطرح است گفت: این سؤال فلسفه انتظار است که افضل عبادات است. آنچه که برای یک متفکر قابل تأمل  است این است که بداند پیام انتظار چیست؟ بایستی گفت که پیام انتظار از بعد تبلیغی این است که انسان و جامعه خود را آماده کند. اما از بعد تربیتی پیام انتظار آمادگی علمی، روحی، خلوص و پاکی انسان و جامعه برای ظهور است. ‏

‏وی افزود: وقتی که فلسفه غیبت را بررسی می کنیم می بینیم که ائمه معصومین(ع) راهکارهای لازم را برای تداوم امامت ارائه کرده اند و با گشودن بحث اجتهاد به امامت تداوم بخشیدند. حتی در زمان غیبت ما کمبودی احساس نمی کنیم چراکه امامت نیابتی جای امامت بالاصاله را گرفته است. بحث فلسفی که بر این موضوع حاکم است این است که انسان کامل باید در زمین حضور داشته باشد و بدون حضور انسان کامل فیض نمی تواند ادامه داشته باشد. که حضرت امام در مصباح الهدایه و بحث امامت و ولایت اشارات بسیار ارزشمندی در این زمینه دارند. یک بعد عرفانی بسیار عمیقی در فلسفه وجودی امام است. در هر زمان یک انسان کامل ضرورت دارد تا فیض به انسانها برسد. فلسفه وجودی انسان کامل و تداوم فیض از طریق انسان کامل مسئله پیچیده ای است و عده ای از انسانها این مسائل را حل می کنند که ولایت تداوم دارد. نبوت خاتمه پیدا کرده اما ولایت ختم‌پذیر نیست. ولایت بی نهایت است. تا انسان هست، انسان کامل باید وجود داشته باشد تا مجرای فیض الهی باشد. غیبت امام و موضوع انتظار دارای پیام خاصی است. پیام انتظار درست است که به‏


حضورج. 42صفحه 335
‏دو معنای ساده و عمیق پیام تربیتی و عرفانی است اما پشتیبان فقاهت و اجتهاد است. امامت به طور کلی ساز و کار بقاء شریعت را بیان کرده است اما در زمان غیبت فقها احتیاج به تأیید معنوی دارند. ‏

‏آیت‌الله عمید زنجانی با اشاره به توجه عمیق حضرت امام به موضوع غیبت و فلسفه انتظار گفت: حضرت امام با نور امامت خیلی مسائل را می فهمید و این را می توان در آثار ایشان دید. حضرت امام با الهام از این نور و شناخت آن، پیامها و سخنان خود را به مخاطبان منتقل می نمود و به تأثیر الهی آن آگاه بود. و به سبب همین شناخت بود که پیامها خود را به دقت منتقل می کردند و تأثیر آن بدین معنا بود که این پیامها از جایی مؤید است. به یاد نداریم که امام پیامی بدهد و اثر نداشته باشد و یا اثرش کم بوده باشد.‏

‎ ‎

حضورج. 42صفحه 336