فصل نهم: بعثت

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

       فصل نهم

‏ ‏

‏ ‏

‎ ‎

‎ ‎

‎ ‎

‎ ‎

‎ ‎

‎ ‎

‎ ‎

‎ ‎

‎ ‎

‏ ‏

بعثت

‏ ‏

‏ ‏


کتابنبوت از دیدگاه امام خمینی(س)صفحه 429

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏


کتابنبوت از دیدگاه امام خمینی(س)صفحه 430

‏ ‏

‏ ‏

بعثت

‏ ‏

‏ ‏

بزرگترین حادثۀ تاریخ

‏باید عرض کنم که روز بعثت رسول اکرم در سرتاسر دهر؛ «مِنَ‏‎ ‎‏الازَلِ اِلَی الاَبَد»، روزی شریفتر از آن نیست؛ برای اینکه حادثه ای‏‎ ‎‏بزرگتر از این حادثه اتفاق نیفتاده. حوادث بسیار بزرگ در دنیا‏‎ ‎‏اتفاق افتاده است؛ بعثت انبیای بزرگ، انبیای اولوالعزم و بسیاری‏‎ ‎‏از حوادث بسیار بزرگ، لکن حادثه ای بزرگتر از بعثت رسول اکرم‏‎ ‎‏نشده است و تصور هم ندارد که بشود؛ زیرا که، بزرگتر از رسول‏‎ ‎‏اکرم در عالمِ وجود نیست غیر از ذات مقدس حق تعالی و‏‎ ‎‏حادثه ای بزرگتر از بعثت او هم نیست؛ بعثتی که بعثت «رسول‏‎ ‎‏ختمی» است و بزرگترین شخصیتهای عالم امکان و بزرگترین‏‎ ‎‏قوانین الهی. و این حادثه در یک همچو روزی اتفاق افتاده است و‏‎ ‎‏این روز را بزرگ کرده است و شریف. و همچو روزی ما دیگر در‏‎ ‎‏ازل و ابد نداریم و نخواهیم داشت. لهذا، این روز را بر همۀ‏‎ ‎‏مسلمین و بر همۀ مستضعفین جهان تبریک عرض می کنم.(486)‏

‏21 / 3 / 59‏

‏*  *  *‏

‏ ‏


کتابنبوت از دیدگاه امام خمینی(س)صفحه 431

بهره مندی بشریت از مواهب و معارف وحی

‏یک انگیزه از بعثت این است که قرآن که در غیب بوده است و به‏‎ ‎‏صورتهای غیبی بوده است و در علم خدای تعالی بوده است و در‏‎ ‎‏غیب الغیوب بوده است، به وسیلۀ این موجود عظیمی که به‏‎ ‎‏واسطۀ مجاهدات بسیار و به واسطۀ بودن او بر فطرت حقیقی و‏‎ ‎‏فطرت توحیدی و همه مسائلی که هست، رابطه دارد با غیب، به‏‎ ‎‏واسطۀ رابطه ای که با غیب دارد، این کتاب مقدس را از مرتبۀ غیب‏‎ ‎‏متنزل کرده است و بلکه تنزلاتی حاصل شده است و تا رسیده‏‎ ‎‏است به مرتبۀ «شهادت»، که به صورت الفاظ در آمده است و این‏‎ ‎‏الفاظ را ما و شما و همه می توانیم بفهمیم و معانی آن را تا اندازه ای‏‎ ‎‏که می توانیم ما استفاده از آن می کنیم. و انگیزه بعثت، بسط این‏‎ ‎‏سفره [است] در بین بشر از زمان نزول تا آخر. این یکی از‏‎ ‎‏انگیزه های کتاب است و انگیزۀ بعثت است، «بعث علیکم»‏‎ ‎‏رسولی را که تلاوت می کند بر شما قرآن را، آیات الهی را.‏

‏     ‏وَ یُزَکِّیهِمْ وَ یُعَلِّمُهُمُ الْکِتابَ وَ الْحِکْمَة،‎[1]‎‏ این شاید غایت این تلاوت‏‎ ‎‏باشد؛ تلاوت می کند برای «تزکیه» و برای «تعلیم» و برای تعلیم‏‎ ‎‏همگانی؛ تعلیم همین کتاب و تعلیم حکمت که آن هم از همین‏‎ ‎‏کتاب است. پس انگیزۀ بعثت نزول وحی است و نزول قرآن است‏‎ ‎‏و انگیزۀ تلاوتِ قرآن بر بشر این است که تزکیه پیدا بکنند و نفوس‏‎ ‎‏مصفا بشوند از این ظلماتی که در آنها موجود است تا اینکه بعد از‏‎ ‎‏اینکه مصفا شدند، ارواح و اذهان آنها، قابل این بشود که کتاب و‏‎ ‎‏حکمت را بفهمند.(487)‏

‏11 / 3 / 60‏

‏*  *  *‏

‏ ‏


کتابنبوت از دیدگاه امام خمینی(س)صفحه 432

تزکیۀ نفوس برای دریافت نور هدایت

‏آنهایی که بعثت را یک بعثت الهی می دانند و انگیزۀ بعثت را‏‎ ‎‏هدایت همۀ خلق می دانند، باید به غایت بعثت توجه کنند، به‏‎ ‎‏انگیزۀ بعثت توجه کنند که خود خدا انگیزۀ بعثت را فرموده است،‏‎ ‎‏فرموده است: ‏یَتْلُوا عَلَیْهِمْ آیاتِهِ وَ یُزَکِّیهِمْ وَ یُعَلِّمُهُمُ الْکِتابَ وَ الْحِکْمَة.‎[2]‎‏ تزکیه‏‎ ‎‏برای این است که نور هدایت در انسان واقع بشود.(488)‏

‏11 / 3 / 60‏

‏*  *  *‏

‎ ‎

‏ ‏

ایجاد بزرگترین تحول علمی ـ عرفانی

‏مسئلۀ مبعث و ماهیّت آن و برکات آن چیزی نیست که بتوان با‏‎ ‎‏زبانهای الکن ما از آن ذکری کرد؛ و به قدری ابعاد آن زیاد است و‏‎ ‎‏جهات معنوی و مادی او زیاد است که گمان ندارم بتوان حول و بر‏‎ ‎‏او هم صحبت کرد. مسئلۀ بعثت یک تحول علمی ـ عرفانی در عالم‏‎ ‎‏ایجاد کرد که آن فلسفه های خشک یونانی را که به دست یونانیها‏‎ ‎‏تحقق پیدا کرده بود و ارزش هم داشت و دارد، لکن مبدل کرد به‏‎ ‎‏یک عرفان عینی و یک شهود واقعی برای ارباب شهود. قرآن در‏‎ ‎‏این بُعدش برای کسی تاکنون منکشف نشده است مگر ‏مَنْ خوطِبَ‎ ‎بِه‏؛ و در بعض ابعادش حتی برای ‏مَنْ خوطِبَ بِه‏ هم منکشف نشده‏‎ ‎‏است و فقط برای ذات ذوالجلال جلّت عظمتُه معلوم است. اگر‏‎ ‎‏کسی سیر کند در فلسفه های قبل از اسلام و فلسفه های بعد از‏‎ ‎‏اسلام، و خصوصاً قرنهای آخر و عرفای قبل از اسلام و آن کسانی‏‎ ‎‏که در هندوستان و امثال آن یک همچو مسائلی داشتند، با عرفای‏‎ ‎‏بعد از اسلام که به تعلیم اسلام در این امر وارد شده اند، می فهمد‏‎ ‎‏که چه تحولی در این بعد حاصل شده است؛ در صورتی که عرفای‏‎ ‎‏بزرگ اسلام هم راجِل هستند در کشف حقایق قرآن.‏


کتابنبوت از دیدگاه امام خمینی(س)صفحه 433

‏     لسان قرآن که از برکات بعثت است، از برکات بزرگ بعثت‏‎ ‎‏رسول خداست.(489)‏

‏21 / 2 / 62‏

‏*  *  *‏

‎ ‎

‏ ‏

ایجاد بزرگترین تحول علمی ـ عرفانی

‏این ولادت که دنبالش برکات پی در پی بود و منتهی شد به بعثت و‏‎ ‎‏نزول وحی از جانب خدای تبارک و تعالی بر قلب مبارک آن سرور،‏‎ ‎‏ابعادش برای بشر تاکنون معلوم نشده است.‏

‏     آنکه قرآن کریم دنبالش بوده است حتی برای متعمّقان‏‎ ‎‏آخرالزمان هم به آن طوری که باید کشف نشده است و همین‏‎ ‎‏مقداری که معلوم شده است و کشف شده است، وقتی که‏‎ ‎‏ملاحظه کنید باقبل از اسلام و معارف قبل از اسلام و فلسفه قبل از‏‎ ‎‏اسلام و عدالتهای اجتماعی قبل الاسلام می بینید که همین مقدار‏‎ ‎‏هم یک تحول عظیمی در دنیا پیش آورده است که سابقه نداشته‏‎ ‎‏است و لاحقه هم ندارد. در سیر عرفانی، شما ملاحظه بفرمایید که‏‎ ‎‏قبل از اسلام چی بوده است و بعد از اسلام و با تعلیمات اسلام‏‎ ‎‏مقدس و قرآن کریم چه شده است.‏

‏     اشخاصی که قبل از اسلام بودند در عین حالی که اشخاص‏‎ ‎‏بزرگی بودند مثل ارسطو و امثال او، مع ذلک وقتی کتابهای آنها را‏‎ ‎‏ما ملاحظه می کنیم بویی از آن چیزی که در قرآن کریم است در‏‎ ‎‏آنها نیست. همین آیاتی که در روایات ما وارد شده است که برای‏‎ ‎‏متعمقین آخرالزمان وارد شده است، مثل سورۀ «توحید» و شش‏‎ ‎‏آیه از سورۀ «حدید»، گمان ندارم که واقعیتش برای بشر تا الآن و تا‏‎ ‎‏بعدها بشود آن طوری که باید باشد، کشف بشود. البته مسائل در‏‎ ‎‏این باب خیلی گفته شده است، تحقیقات، تحقیقات بسیار ارزنده‏

کتابنبوت از دیدگاه امام خمینی(س)صفحه 434

‏هم بسیار شده است، لکن افق قرآن بالاتر از این مسائل است.(490)‏

‏1 / 10 / 62‏

‏*  *  *‏

‏ ‏

 

اعجازی فوق ادراک بشریت

دلالت امیّ بودن پیامبر ـ صلوات الله‌ علیه و آله ـ بر عظمت حادثه بعثت

‏قضیۀ بعثت مسئله ای نیست که ما بتوانیم در اطراف او صحبتی‏‎ ‎‏بکنیم. ما همین قدر می دانیم که با بعثت پیغمبر اکرم، انقلاباتی‏‎ ‎‏حاصل شد و چیزهایی در دنیا حاصل شد که قبل از او نبوده است.‏‎ ‎‏آن معارفی که به برکت بعثت رسول اکرم در عالم پخش شد ـ‏‎ ‎‏کسانی که مطلع اند که این معارف چی است و تا آن اندازه ای که‏‎ ‎‏ماها می توانیم ادراک بکنیم ـ می بینم که از حد [درک‏‎ ‎‏]بشریت‏‎ ‎‏خارج است؛ اعجازی است فوق ادراک بشریت از یک انسانی که‏‎ ‎‏در جاهلیت متولد شده است، در جاهلیت بزرگ شده است و یک‏‎ ‎‏آدمی بوده است که در یک محیطی پرورش یافته است که اسمی از‏‎ ‎‏این مسائل اصلاً نبوده در آن وقت. محیط آنجا اصلاً راجع به‏‎ ‎‏مسائل دنیا و به مسائل عرفان و فلسفه و سایر مسائل اصلاً آشنایی‏‎ ‎‏نداشتند و در تمام عمرش، حضرت آنجا بوده، یک سفر‏‎ ‎‏مختصری کرده است که چند وقتی، یک چند روزی، سفر کرده و‏‎ ‎‏برگشته. آن وقت، وقتی که بعثت حاصل شد، انسان می بیند که یک‏‎ ‎‏مطالبی پیش آورده است که از حد بشریت خارج است. این‏‎ ‎‏اعجازی است که برای اهل نظر، دلیل بر نبوت پیغمبر است، و الاّ‏‎ ‎‏ایشان به خودش نمی توانست این کار را بکند. نه تحصیلاتی‏‎ ‎‏داشت، حتی نوشتن را هم نمی دانست. مسائل، یک مسائل بزرگی‏‎ ‎‏است که ما نمی توانیم در اطرافش صحبت کنیم و کشف هم نشده‏‎ ‎‏است؛ برای خود ایشان است و کسانی که خاص الخاص ایشان‏‎ ‎‏هستند. مسائل اجتماعی در اسلام ـ می دانید که ـ هست؛ همه جور‏

کتابنبوت از دیدگاه امام خمینی(س)صفحه 435

‏مسائل هست و به درجۀ اعلا هست که از عهدۀ یک نفر آدمی که‏‎ ‎‏در آن محیط زندگی کرده است و یا در هر محیطی [برنمی آید که]‏‎ ‎‏یک نفر آدم بتواند این طور در دنیا همه چیز را بیابد که مطابق عقل‏‎ ‎‏حالا باشد و آینده. این یک امر اعجاز است؛ غیر از اعجاز چیز‏‎ ‎‏دیگر نمی تواند باشد.(491)‏

‏8 / 1 / 66‏

‏*  *  *‏

‏ ‏

‏ ‏

دلالت جامعیت شریعت اسلام بر وحیانی بودن

‏محصل برهان ما بر اثبات نبوت خاتم النبیین، صلّی الله‌ علیه و آله،‏‎ ‎‏این شد که همین طور که اتقانِ خلقت کائنات و حسن ترتیب و نظم‏‎ ‎‏آن ما را هدایت می کند که یک موجودی منظِّم اوست که علمش‏‎ ‎‏محیط به دقایق و لطایف و جلایل است، اتقان احکام یک شریعت‏‎ ‎‏و حسن نظام و ترتیب کامل آن که متکفل تمام احتیاجات مادی و‏‎ ‎‏معنوی، دنیوی و اخروی، اجتماعی و فردی است، ما را هدایت‏‎ ‎‏می کند به آنکه مشرِّع و منظِّمِ آن یک علم محیط مطلع بر تمام‏‎ ‎‏احتیاجات عایلۀ بشر است؛ و چون به بداهت عقل می دانیم که از‏‎ ‎‏عقل یک نفر بشر، که تاریخ حیات او را همۀ مورخین ملل‏‎ ‎‏نوشته اند و شخصی بوده که تحصیل نکرده و در محیط عاری از‏‎ ‎‏کمالات و معارف تربیت شده، این ترتیب کامل و نظام تام و تمام‏‎ ‎‏صادر نتواند شد، بالضروره می فهمیم که از طریق غیب و‏‎ ‎‏ماوراءالطبیعه این شریعت تشریع شده و به طریق وحی و الهام به‏‎ ‎‏آن بزرگوار رسیده. وَ الْحَمْدُلله عَلی وُضُوحِ الحُجَّةِ.(492)‏

‏ ‏

‎ ‎

کتابنبوت از دیدگاه امام خمینی(س)صفحه 436

  • . «... و پاکشان گرداند و کتاب و حکمت به ایشان بیاموزد.»؛ (جمعه  /  2).
  • . «... تا آیات او را بر آنان بخواند و پاکشان گرداند و کتاب و حکمت به ایشان بیاموزد»؛ (جمعه / 2).